abrína , nf: alvina, avrina Definition bentu fridu cun népide; fintzes una genia de ànima mala Synonyms e antonyms abra, araghe, atza 1, disàura, frina, fruxone Sentences apo bidu sas avrinas de sas dies e sas rochellas Scientific Terminology tpm Etymon srd. Translations French bise English very cold air Spanish viento frío Italian sizza German eisiger Wind.

abriòre , nm: abrore, avriore, avrore Definition fritu forte; su èssere abru, areste, arestadu, nau de cosas, de gente, de logu / s'avrore de sa morte mala = dolore, dispiaghere mannu Synonyms e antonyms abrura, frigidúmene, frigilidade, fritore, frizidore | ctr. basca, caentu, calura Sentences su focu in su cuzone cajentavat sa carena isfritia dae s'avrore ◊ pro te bi sunt sos abrores chi àlidant in sos buscos (F.Pitzolu)◊ s'abriore de zannarju mi móssiat sas carres ◊ sa note fit comintzandhe a dare borta e s'abriore si fachiat intèndhere piticandhe sas carres Scientific Terminology tpm Etymon srd. Translations French froid vif, sauvagerie English very cold, wildness Spanish frío cortante, selvatiquez Italian fréddo pungènte, selvatichézza German beißende Kälte, Wildheit.

abrósu , agt: avrosu Definition chi est fridu meda, chi portat abrore, abra Synonyms e antonyms fridu, ispunzinosu Sentences mi est iscorandhe custu bentu abrosu ◊ est unu manzanu avrosu ◊ candho benit isprazas avrosas si apozat in palas de unu crastu Scientific Terminology tpm Etymon srd. Translations French froid English cold Spanish frío, helado Italian fréddo German kalt.

afritorídu, afritoríu , agt: afritulidu, afrituridu, fritoridu Definition chi tenet fritu meda, chi est tremendhosi de su fritu, fintzes chi sufrit su fritu, chi dhu aguantat pagu Synonyms e antonyms afrituladu, allintugliadu, ifritoridu / friarosu | ctr. afoghigiau, caente Sentences làssami caentare: no lu bides chi so totu afritoridu?! ◊ dae su giogu, istracu de currizare, recuit Nanni mesu afritoridu ◊ unu petiruju afritoridu si ndhe cheret intrare a sa pinneta 2. de su sole sos rajos no mi dant calura, so fatendhe afritulidu s'última pitzulada a mala gana (P.Muresu) Etymon srd. Translations French transi de froid English cold Spanish muerto de frío Italian infreddolito German fröstelnd.

astragòre , nm: astraore Definition fritu forte meda, fintzes s’abba cagiada de su fritu / candhelobbru de astraore = candheloto, astrau Synonyms e antonyms arragore, astraghera, àstragu, astraura, astrore, belu / cdh. strimentu Sentences est falendhe s'astraore, custas notes ◊ zuchet sos pilos tèteros che brocu dae s'astragore ◊ cun s'astrore bi at perígulu de illiscigare ◊ su picapedreri in s'ierru fit sempre fresadu de s'astraore Surnames and Proverbs prb: astrores e traschias, annúntziu de maladias Scientific Terminology tpm Etymon srd. Translations French gel persistant English persistent cold Spanish frío intenso Italian gèlo insistènte German Frost.

astraúra , nf Definition fritu a meda e a tempus longu Synonyms e antonyms arragore, astra, astragore, bedhia, celexia | ctr. caentu Etymon srd. Translations French gel persistant English persistent cold Spanish frío intenso y durable Italian gèlo insistènte German Frost.

frídu , agt, nm: friru, fritu Definition chi est a unu gradu bàsciu de temperadura, chi giughet pagu calore; nau de gente, chi ndhe dh'importat pagu de s'àteru o fintzes chi no dhi faet bonu a cara, chi no sentit nudha po s'àteru (itl. indifferènte), chi est o si ammostat pagu interessau a una cosa; chi no tenet dinare; chi no narat àteru si no friduras Synonyms e antonyms fríghidu | ctr. budhidu, caente Idioms csn: fritu che nie = fridu meda; donaindi una frida e una callenti = dàrendhe una cràdia e una lena (de fata, de nada e gai), lassendhe andhare o pretenindhe carchi cosa Sentences s'ierru est prus fridu de su beranu ◊ est intrendi s'ierru e s'ària si est fata frira ◊ segundhu sa cosa, frita est prus tètera ◊ sa minestra si papat prus a fridu chi no callenti 2. inoghi fait giai fridu meda 3. lampu, totu cussas ispesas nos ant lassadu fritos che nie! ◊ cun isse so fritu fritu ca mi at allimbadu ◊ si fint lassados ambos fritos fritos Surnames and Proverbs prb: chini aspetat pratu allenu dhu papat fridu Etymon ltn. frig(i)dus Translations French froid English cold Spanish frío, frío Italian fréddo, frìgido German kalt, Kälte.

frígidu , agt: frízidu, frízitu, fríxidu Definition chi est fridu meda Synonyms e antonyms astradu, astraosu, fridu, frízile | ctr. caente Sentences bentu frízidu: no faghet a bi abbarrare, fora! Etymon itl. frigido Translations French gelé English frozen Spanish helado, frío Italian gèlido German eisig, eiskalt.

frigidúmene, frigidúmini , nm: frizidúmene, frixidúmini Definition fritu forte meda; su èssere fritos de sentidos Synonyms e antonyms frigilidade, fritore, frizidore, frixidadi Sentences tempus mau, balla: arratza de frigidúmini!…◊ cussus animaledhus funt mortus de frixidúmini ◊ frixidúmini e nébida isceti dh'ammantat!…◊ est faendho temporadas de frigidúmene Etymon srd. Translations French froid pénétrant English intense cold Spanish frío intenso, frigidez Italian fréddo intènso, frigidità German bittere, Kälte, Gefühllosigkeit.

fríos , nm: frius Definition temperadura bàscia, nau fintzes de comente unu sentit diferéntzia de calore / erba de frius = erba pesa callentura (Ajuga iva)/ èssiri unu f. disisperau = fritu meda, chi betat pore Synonyms e antonyms fritu | ctr. basca, caentu Sentences fiat una note mala de bentu, de abba e de frios ◊ a is piciochedhus dhis fiat intrau su frius de s'atzíchidu ◊ ti fatzu intrai su frius de sa surra chi pigas! ◊ su frius de tziu Corra, chi andàt a messai a burra ◊ sos cumpagnos narànt "Evviva Stalin!", ma a mie mi beniat su frios Etymon ltn. frigus Translations French froid English chilliness Spanish frío Italian fréddo German Kälte.

frítu , nm, agt: fridu Definition temperadura bàscia, nau fintzes de comente unu sentit diferéntzia de calore; chi est fridu, chi dhue faet fritu; foedhandho de dinare, chi unu ndhe tenet pagu e nudha; sentidu lenu, istima de pagu contu, su chi tenet unu fàere chentza interessamentu Synonyms e antonyms frios | ctr. basca, caentu, calura / caente Idioms csn: intrare, pònnere, leare, tènnere, bènnere fritu, essire, catzàresi, bogaresiche su fritu; fàghere fritu chi faghet ballare sas píberas = meda, de no pòdere agguantare; èssere fritu fritu cun ccn. = no ndi fai contu Sentences triballa ca ti che bogas su fritu! ◊ caminendhe ch'essit su fritu a pes ◊ fit unu fritu chi belaiat sa salia in buca ◊ lampu a fritu: sa pedhe dae cara ndhe catzat!…◊ si ti corcas cugúzadi, ca sinono ti benit fritu 2. cussa est fea che su fritu e su fàmine ◊ custa domo est frita ◊ betesit innanti s'abba frita, debustis s'abba caente ◊ in montes de artu est logu fritu 4. totu cussos dannos nos ant lassadu fritos che nie: no tenimus unu sodhu! 5. Antónia cun megus fit frita frita e deo puru mi so infritada de issa ◊ so fritu fritu ca mi ant allimbadu Surnames and Proverbs prb: parente de intradura ne fritu e ne calura Scientific Terminology tpm Etymon ltn. frig(i)dus Translations French froid English cold Spanish frío Italian fréddo German Kälte, kalt.

ifritorídu, ifritoríu, ifriturídu , agt: infirtoriu, infriduridu, infritoridu, infritoriu, infritulitu, infrituridu Definition chi tenet fritu, chi est morindho de su fritu Synonyms e antonyms afritoridu, afrituladu, allintugliadu, atilchinzadu, ifritorau | ctr. caente Sentences sos canes sunt infrituridos ◊ ca su pipiu fut infritoriu, sa mama dh'at ammontau 2. su calore de beranu no favorit su coro meu tristu ifrituridu (P.Sechi) Etymon srd. Translations French transi de froid English cold Spanish muerto de frío, aterido Italian infreddolito German durchgefroren.

«« Search again