àchina , nf: àghina,
àgina,
àina,
àniga,
àxina Definition
su frutu chi bogat sa bide, a gurdone, a pibiones prus o prus pagu cracos e matucos segundhu sa calidade / crezes de àghina: de mústiu (abbosa meda), de manigare (a pipiones prus maduros, aghedhosa), de pabassa (aghedhosa, cun pagu sèmene, bianca); apiconi de àxina = budrone, apisile; su fodhone = su fodhi, su pillonchedhu de su pibioni; àxina abbinada = ua cota azummai guastèndhesi in su fundhu, cun su pipione modhe modhe e mesu torradu a su fodhe / calidadis de àxina po papai: apesòrgia, arbasólica, arretallau, galopu, litàchina/titiaca, muscatellò; calidadis de àxina de mustu: alveniadu, arremungiau, barriadòrgia, bovale, bovaledhu, carenisca, cuscusedha, laconarzu, mantzesu, muristellu, nuragus, pascale, retagliadu, semidanu, sintzilosu, zirone / àxina de coloru = zenia de erba chi faghet subra sas rocas, de sas caberturas (Sedum andegavense)
Synonyms e antonyms
ua
Sentences
s'àxina ocannu est bella ingrania ◊ s'àgina ocannu est bella e sa sarmenta sana ◊ po s'ierru si apicat s'àghina, si arrimat sa figu de giuncu e sa pilladra de pira matzi niedha
Scientific Terminology
bng
Etymon
ltn.
acina
Translations
French
raisin
English
grapes
Spanish
uva
Italian
uva
German
Trauben.
ammustài , vrb: ammustare Definition
catzigare, istrecare o mòlere s’àghina po fàere su mustu; aciúnghere mustu; piscare sa binatza a istrégiu (cofa) po che lassare iscolare su mustu innanti de dha prentzare
Etymon
srd.
Translations
French
fouler le raisin
English
to press grapes
Spanish
pisar la uva
Italian
pigiare l'uva
German
die Trauben pressen.
frobbàdu , nm Definition
una calidade de àghina bianca, e de binu, chi assimbígiat a su nuragus
Translations
French
raisin "torbato"
English
kind of white grapes
Spanish
cepa de uva blanca y el vino que da
Italian
torbato
German
eine sardische Wein sorte (trauben).
ispibionài , vrb: ispipionare,
ispupugionare,
ispupujonare,
spibionai Definition
irrampare, bodhire su pibione de is gurdones; orrúere, calare su pibione a terra a solu, pèrdere su pibione; in cobertantza, nàrrere, foedhare / i. su rosàriu = nàrrere su rosàriu
Synonyms e antonyms
spibidai
/
ispidhuncare
Sentences
sos pitzinnos sont iscarchianne e ispupujonanne s'àchina ◊ est ispibionendu unu gurdoni de àxina po si dha papai ◊ po fai s'ollestincu tocat a ispibionai sa modhitzi ◊ seus andaus a ispibionai oria
3.
gei dh'iscieis comenti est sa genti, ca boit ispibionai!◊ ajó, cumentza a ispibionai, fuedha! ◊ gei dh'ispibionat cuatru bortas, cuss'arrosàriu!…
Etymon
srd.
Translations
French
grapiller
English
to nibble
Spanish
picotear la uva
Italian
piluccare
German
abzupfen.
talòpo, talòpu , nm: taropu,
tolope,
tolopo Definition
calidade de àghina bianca de papare, a pibiones matucos e longos, aghedhosa (tzacarradora), bona po pabassa
Synonyms e antonyms
barofu,
gabopu*,
palopo,
solope
Scientific Terminology
frt
Translations
French
olivette (raisins oblongs)
English
pizzutello (italian table grapes)
Spanish
uva teta de vaca
Italian
pizzutèllo
German
Weintraubenart mit länglichen Beeren.