Definition Definition
Synonyms e antonyms Synonyms e antonyms
Idioms Idioms
Sentences Sentences
Surnames and Proverbs Surnames and Proverbs
Scientific Terminology Scientific Terminology
Etymon Etymon
Translations Translations
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
assacài, assacàre , vrb Definition
pònnere in su sacu, nau fintzes in su sensu de afallare, fàere tibbu; istare aguantandho, ingurtindho fele, tzacu, patimentu; intrare a calecunu logu
Synonyms e antonyms
arregolli,
insacai
/
assacheare
| ctr.
illichidare
Sentences
terra assacat e coro abbacat ◊ su trigu in s'argiola benit assacau
2.
seu assachendu, assachendu, ma ses acanta de piscai! ◊ su grajori de tantis buconis marigosus si fiat assacau asuba de is palas suas
Etymon
srd.
Translations
French
ensacher
English
to sack
Spanish
ensacar
Italian
insaccare
German
in Säcke füllen.
iferchíre , vrb: ifirchire,
ifischire,
ifrechire,
infelchire,
inferchire,
infeschire,
infilchire,
isfelchire Definition
intrare o fichire una cosa in s’àtera, nau mescamente de su intrare unu cambu noàdile cun pagos ogos (istica, iferta) de una linna in su múzulu (o truncu immuciurrau) de un’àtera a manera chi in custa crescat sa matessi linna de su cambu nou; si narat fintzes de su vacinu chi si faet a is sanos po pigare s’infetu de una maladia chentza bènnere graves ma de abbarrare amparaos de no dh'aciapare prus
Synonyms e antonyms
felchire,
fichire,
incirai,
infèrchere,
infèrrere,
infrissire,
innestare,
schidonai,
tzacare
Idioms
csn:
i. sa sartitza = pònnere sa sartza o purpuza cundhida in s'istentina; i. s'acu = ifilare s'agu
Sentences
sas dentes suas parent infeschidas ◊ sa pupiedha de istratzu zughiat aguzas ifischidas ◊ leat s'aguza e si che l'infilchit in sos benujos ◊ at intzichidu sa cresura de sazos chi no b'iferchit mancu su porcu ◊ at isfelchidu unu bículu de saltitza in s'ispidu
2.
sonniaiat chi fit dendhe sa meighina, immamendhe, pudendhe, ifischendhe, binnennendhe (S.Patatu)◊ a iferchire sos ozastros a isse l'aiant imparau sos prades
Etymon
ltn.
infercire
Translations
French
enfiler,
greffer,
ensacher,
inoculer
English
to graft,
to sack,
to stick
Spanish
espetar,
injertar,
inocular
Italian
infilzare,
innestare,
insaccare,
inoculare
German
aufziehen,
veredeln,
einimpfen.
insacài, insacàre , vrb: isciacare,
issacare Definition
pònnere cosa in sacos; pònnere sa cosa a issacu, a càtigu, a istibbidura po ndhe fàere càbere de prus in s'istrégiu; in cobertantza, abbudhare, púnghere (a lepa, a puntorzu)/ i. feli = pigare arrennegu, tzacu
Synonyms e antonyms
assacai
/
abbaticare,
istibbire
/
istichire,
pònnere,
tzacare
Sentences
amus issacadu s'olia pro la zúghere a maghinare ◊ su trigu netu in s'arzola s'issacat pro che lu giúghere a bidha ◊ no as àteru impreu, petzi issachendhe néula!…
2.
nche lu cheriant issacare in prejone
Etymon
srd.
Translations
French
ensacher
English
to sack
Spanish
ensacar
Italian
insaccare
German
in Säcke füllen.