bisèra , nf: visera Definition
genia de faciola de linna chi si ponent is mamutzones a carrasegare; istrópiu malu; bregúngia, befa / fàghere a b. = istrupiai, fai a una befa, a bregúngia
Synonyms e antonyms
allera,
arréula,
atrecu,
befa,
ciacota,
cionfra,
deleu,
dellezu,
dríngula,
iscàranu,
mofa,
siera
Sentences
li pariat de aer bidu ómines in pedhes e cun sa bisera in cara
2.
no faghes isbàgliu si amore e trabàgliu oferis candho unu bides a bisera (I.Virdis)◊ no est bestidu a lussu e ne a bisera ◊ bona parte de gai l'ant finida: in sas tupas lassèndhebbi sa vida fragassados e fatos a bisera (G.Virdis)◊ nos faghent a bisera ca medas si ndhe afutint de sas lezes ◊ ndhe ant bogadu a Barabba, e a Cristos l'ant fatu a bisera ◊ sas batulinas mi ant fatu su bestire a bisera
Etymon
itl.t
visiera
Translations
French
masque
English
mask
Spanish
máscara
Italian
màschera carnevalésca
German
eine Faschingsmaskesorte.
caràtza , nf: coratza Definition
css. cosa chi si pòngiat a cuare sa cara, po su prus cun duos istampighedhos po is ogos; muru ananti de su barracu, genia de alabinna
Synonyms e antonyms
bisera,
caravaltza,
carota,
fachile,
facioba 1,
frangili,
màscara
Sentences
a mascarare si ponent sa caratza ◊ a su bandhidu che li fit falendhe sa caratza e connotu l'ant ◊ cussu tenet birgonza de su chi est e menzus si ponet sa caratza! ◊ a s'àinu maghinendhe li ponent sa caratza
Surnames and Proverbs
smb:
Coratza, Corazza
Etymon
ctl.
carassa
Translations
French
masque
English
mask
Spanish
caratula
Italian
màschera
German
Maske.
caròta , nf: carote,
carotza,
corota,
garota Definition
css. cosa chi si ponet a cuare sa cara; a logos sa corota est sa careta de pònnere in conca
Synonyms e antonyms
caratza,
caravaltza,
fachile,
facioba 1,
frangili
/
cabbúsciu,
careta
Sentences
chi no dha connoscis dh'as a timi puru: parit de cussas carotas de carnovali! ◊ sa carota chi giughes sentza bafos, dae comente manna e bruta l'as, est digna de sas ficas e de ciafos (P.Mereu)◊ istratza sa carota de cussos bendhuleris chi ti cherent picare a puntorjadas!
2.
is pipios a conca si poniant sa corota de pichei
Etymon
ctl.
carota
Translations
French
masque
English
mask
Spanish
careta
Italian
màschera
German
Maske.
fachíle, fachíli , nm: facile,
facili,
fancili,
focibi,
frachile,
fucibi Definition
ispétzia de faciola chi si ponet in cara a su molente e a is cuadhos trebballandho: si apicat a is origas de su pegus cun is origales (o sinono a su tzugu); cosa in cara po s'apariéntzia, pruschetotu nau a disprétziu
Synonyms e antonyms
caratza,
carota,
cavanera,
frangili
/
bisura
Idioms
csn:
betare in fachile una cosa a unu = refatzare una cosa a unu, afachilare a unu; pònniri su f. a unu = fàgherelu a birgonza, afachilare, ma si narat fintzas in su sensu de che lu colare, de fàghere menzus; zúghere su fachile de…= portai bisura de…, pàrriri…
Sentences
no bidet ite bi at fora de giannile chie giughet trint'annos su fachile (L.Ilieschi)◊ pro èssere veru trusu postu si at subra de sa caratza su fachile ◊ a s'Itàlia seus serbendidha a conca incrubada che molentis a facili ◊ chi ti dh'ischint, in bidha ti ponent fachile o cantzone!
2.
tue giughes de Giudas su fachile! ◊ in bidha s'ant catzadu su capoto e a Bono li ant ghetadu su frachile
Etymon
srd.
Translations
French
œillère
English
blinkers
Spanish
anteojera
Italian
spècie di màschera,
paraòcchi
German
Blendleder,
Scheuklappe.
màscara , nf: màschera Definition
persona carotada a carrasegare, mascarandho; sa faciola chi si ponent in divertera; genia de amparu de pònnere a nasu e buca po no lassare passare gasos toscosos (m. antiggàs) o àteru chi noghet, o fintzes po badrare is ogos sardandho / genias de màscara: brutas o butudos (totu iscorriadas, cun corros, intzintziedhadas, bestias cun pedhes de animale e a bisura de animales); límpias (carotadas ma chentza pàrrere cosa mala); màscara de cadhu (nau de unu) = isfaciu; mascaredha = fintzes marioleta, buratinu
Synonyms e antonyms
trusu
/
bisera,
caratza,
carota
Sentences
los at pretzetaos a ballare chin àteras màscheras, no a solos ◊ si bestit de màscara cun is bestiris de sa mulleri ◊ at bénnidu màscaras a domo, ma no si sunt iscaratzadas a las connòschere ◊ is màscaras bestias de mamutzones, cun casidhos corrudos, càrrigas de sonàgias, faiant fuire su fedighedhu
2.
eandhe màscara de cadhu, cussu!
Etymon
spn.
Translations
French
masque
English
mask,
maschera
Spanish
máscara,
disfraz
Italian
persóna mascherata,
màschera
German
Maske,
Verkleidung,
Kostüm,
Larve,
Maske,
Larve.
mascaríglia , nf Definition
faciola, cosa chi si ponet po no lassare bíere sa cara: a logos, fintzes fachile po su molente, fatu cun duos istampos po dhu bestire in is origas de s'animale; ispediente po no adduire
Synonyms e antonyms
màscara
/
fachile
Sentences
fit feu che cane: - Malevadadu, naraiat sa zente pibiosa, arratza de mascaríglia chi li at postu sa mama! ◊ bos apo a pònnere una mascaríglia chi azis a pàrrere màscheras de befe!
2.
pro annórios ti apo sevadu in s'aficu de un'abboju, ma onzi die fit noa sa mascaríglia
Etymon
spn.
mascarilla
Translations
French
masque
English
mask
Spanish
máscara
Italian
màschera
German
Maske.
trúsu , nm Definition
chie est bestiu coment'e in carrasegare, persona mascarandho; si narat fintzes coment'e pps. po trusadu
Synonyms e antonyms
màscara
Sentences
sunt bestidos de istratzos parent trusos ◊ pro èssere veru trusu, postu si at in piusu subra de sa caratza unu fachile (Limbudu)◊ che trusos de carrasegare, chie bestit bene e chie male
2.
fateit paritzas fotografias a frade meu trusu
Translations
French
masque
English
mask
Spanish
máscara,
disfraz
Italian
màschera
German
Maske.