bisèra , nf: visera Definizione
genia de faciola de linna chi si ponent is mamutzones a carrasegare; istrópiu malu; bregúngia, befa / fàghere a b. = istrupiai, fai a una befa, a bregúngia
Sinonimi e contrari
allera,
arréula,
atrecu,
befa,
ciacota,
cionfra,
deleu,
dellezu,
dríngula,
iscàranu,
mofa,
siera
Frasi
li pariat de aer bidu ómines in pedhes e cun sa bisera in cara
2.
no faghes isbàgliu si amore e trabàgliu oferis candho unu bides a bisera (I.Virdis)◊ no est bestidu a lussu e ne a bisera ◊ bona parte de gai l'ant finida: in sas tupas lassèndhebbi sa vida fragassados e fatos a bisera (G.Virdis)◊ nos faghent a bisera ca medas si ndhe afutint de sas lezes ◊ ndhe ant bogadu a Barabba, e a Cristos l'ant fatu a bisera ◊ sas batulinas mi ant fatu su bestire a bisera
Etimo
itl.t
visiera
Traduzioni
Francese
masque
Inglese
mask
Spagnolo
máscara
Italiano
màschera carnevalésca
Tedesco
eine Faschingsmaskesorte.
caràtza , nf: coratza Definizione
css. cosa chi si pòngiat a cuare sa cara, po su prus cun duos istampighedhos po is ogos; muru ananti de su barracu, genia de alabinna
Sinonimi e contrari
bisera,
caravaltza,
carota,
fachile,
facioba 1,
frangili,
màscara
Frasi
a mascarare si ponent sa caratza ◊ a su bandhidu che li fit falendhe sa caratza e connotu l'ant ◊ cussu tenet birgonza de su chi est e menzus si ponet sa caratza! ◊ a s'àinu maghinendhe li ponent sa caratza
Cognomi e Proverbi
smb:
Coratza, Corazza
Etimo
ctl.
carassa
Traduzioni
Francese
masque
Inglese
mask
Spagnolo
caratula
Italiano
màschera
Tedesco
Maske.
caròta , nf: carote,
carotza,
corota,
garota Definizione
css. cosa chi si ponet a cuare sa cara; a logos sa corota est sa careta de pònnere in conca
Sinonimi e contrari
caratza,
caravaltza,
fachile,
facioba 1,
frangili
/
cabbúsciu,
careta
Frasi
chi no dha connoscis dh'as a timi puru: parit de cussas carotas de carnovali! ◊ sa carota chi giughes sentza bafos, dae comente manna e bruta l'as, est digna de sas ficas e de ciafos (P.Mereu)◊ istratza sa carota de cussos bendhuleris chi ti cherent picare a puntorjadas!
2.
is pipios a conca si poniant sa corota de pichei
Etimo
ctl.
carota
Traduzioni
Francese
masque
Inglese
mask
Spagnolo
careta
Italiano
màschera
Tedesco
Maske.
fachíle, fachíli , nm: facile,
facili,
fancili,
focibi,
frachile,
fucibi Definizione
ispétzia de faciola chi si ponet in cara a su molente e a is cuadhos trebballandho: si apicat a is origas de su pegus cun is origales (o sinono a su tzugu); cosa in cara po s'apariéntzia, pruschetotu nau a disprétziu
Sinonimi e contrari
caratza,
carota,
cavanera,
frangili
/
bisura
Modi di dire
csn:
betare in fachile una cosa a unu = refatzare una cosa a unu, afachilare a unu; pònniri su f. a unu = fàgherelu a birgonza, afachilare, ma si narat fintzas in su sensu de che lu colare, de fàghere menzus; zúghere su fachile de…= portai bisura de…, pàrriri…
Frasi
no bidet ite bi at fora de giannile chie giughet trint'annos su fachile (L.Ilieschi)◊ pro èssere veru trusu postu si at subra de sa caratza su fachile ◊ a s'Itàlia seus serbendidha a conca incrubada che molentis a facili ◊ chi ti dh'ischint, in bidha ti ponent fachile o cantzone!
2.
tue giughes de Giudas su fachile! ◊ in bidha s'ant catzadu su capoto e a Bono li ant ghetadu su frachile
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
œillère
Inglese
blinkers
Spagnolo
anteojera
Italiano
spècie di màschera,
paraòcchi
Tedesco
Blendleder,
Scheuklappe.
màscara , nf: màschera Definizione
persona carotada a carrasegare, mascarandho; sa faciola chi si ponent in divertera; genia de amparu de pònnere a nasu e buca po no lassare passare gasos toscosos (m. antiggàs) o àteru chi noghet, o fintzes po badrare is ogos sardandho / genias de màscara: brutas o butudos (totu iscorriadas, cun corros, intzintziedhadas, bestias cun pedhes de animale e a bisura de animales); límpias (carotadas ma chentza pàrrere cosa mala); màscara de cadhu (nau de unu) = isfaciu; mascaredha = fintzes marioleta, buratinu
Sinonimi e contrari
trusu
/
bisera,
caratza,
carota
Frasi
los at pretzetaos a ballare chin àteras màscheras, no a solos ◊ si bestit de màscara cun is bestiris de sa mulleri ◊ at bénnidu màscaras a domo, ma no si sunt iscaratzadas a las connòschere ◊ is màscaras bestias de mamutzones, cun casidhos corrudos, càrrigas de sonàgias, faiant fuire su fedighedhu
2.
eandhe màscara de cadhu, cussu!
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
masque
Inglese
mask,
maschera
Spagnolo
máscara,
disfraz
Italiano
persóna mascherata,
màschera
Tedesco
Maske,
Verkleidung,
Kostüm,
Larve,
Maske,
Larve.
mascaríglia , nf Definizione
faciola, cosa chi si ponet po no lassare bíere sa cara: a logos, fintzes fachile po su molente, fatu cun duos istampos po dhu bestire in is origas de s'animale; ispediente po no adduire
Sinonimi e contrari
màscara
/
fachile
Frasi
fit feu che cane: - Malevadadu, naraiat sa zente pibiosa, arratza de mascaríglia chi li at postu sa mama! ◊ bos apo a pònnere una mascaríglia chi azis a pàrrere màscheras de befe!
2.
pro annórios ti apo sevadu in s'aficu de un'abboju, ma onzi die fit noa sa mascaríglia
Etimo
spn.
mascarilla
Traduzioni
Francese
masque
Inglese
mask
Spagnolo
máscara
Italiano
màschera
Tedesco
Maske.
trúsu , nm Definizione
chie est bestiu coment'e in carrasegare, persona mascarandho; si narat fintzes coment'e pps. po trusadu
Sinonimi e contrari
màscara
Frasi
sunt bestidos de istratzos parent trusos ◊ pro èssere veru trusu, postu si at in piusu subra de sa caratza unu fachile (Limbudu)◊ che trusos de carrasegare, chie bestit bene e chie male
2.
fateit paritzas fotografias a frade meu trusu
Traduzioni
Francese
masque
Inglese
mask
Spagnolo
máscara,
disfraz
Italiano
màschera
Tedesco
Maske.