assaborí , vrb: assaborire Definition
cumprèndhere una cosa chi no si est inténdhia bene, chi si est inténdhia a arrogus e a mússius, leare cabu, leare oru de calecuna cosa chi no s’ischit
Synonyms e antonyms
assabèschere,
assebeltare,
bodhiri,
indennentai,
scasumai,
scolliri
Sentences
da'ite l'as assaboridu chi est gai su chi est nendhe sa zente? ◊ lassamí ponni prus acanta, ca no intendu e no ndi assaboru nudha! ◊ zughiant unu chistionu ma no ndhe lis apo assaboridu nudha ◊ no ndi apu pótziu assaborí nudha de su chi depint fai
Etymon
srd.
Translations
French
percevoir,
réussir à comprendre
English
to perceive,
to realize
Spanish
percibir,
lograr entender o saber algo
Italian
percepire,
riuscire a capire o a sapére
German
verstehen,
erfahren.
atibbíre, atibbíri , vrb Definition
aferrare in su sensu de cumprèndhere su chi si narat o s’intendhet o liget
Synonyms e antonyms
atinai,
cumprèndhere
Sentences
no atibbit nudha, cussu ◊ candho fist minore no atibbias (G.Ruju)◊ sas féminas si fint atristadas, fortzis ca aiant atibbidu s'irballu ◊ no si cumprendhiat, no beniat bene a atibbire cantu nos inghiriaiat ◊ s’argumentu de su líbberu non fit tantu bonu a atibbire ◊ sa tradutzioni mi est serbia po atibbí asua de is diferéntzias de is duas línguas
Translations
French
comprendre
English
to perceive
Spanish
percibir,
entender
Italian
percepire,
comprèndere
German
wahrnehmen.
sapíre, sapíri , vrb Definition
su si acatare de is cosas, su avèrtere, aferrare o ischire is cosas cun is sentidos (e fintzes solu su ischire, su cumprèndhere): s'impreat cun s'aus. èssere e àere candho est transitivu cun cmpl. ogetu (ma pigat sèmpere su pron. personale de su sugetu, est sempre vrb. prnl.)/ piciocu chi no si sapit = chi no cumprendhet, no arrexonat ca est tropu criadura
Synonyms e antonyms
abbigiare,
acapassai,
saerare,
sagamare,
sapiare
Sentences
bivis in su fogu sentz'e ti sapiri! ◊ est tzegu e no si sapit de nudha ◊ su crabaxu no si ndi est sapiu de tènniri in su tallu unu pegus allenu ◊ surdu che picu, e ite s'at a sapire?! ◊ candho si est sapidu solu, su pisedhu at comintzadu a timire ◊ no si podet isplicare su chi in coro mi sapia ◊ chi mi ndi fuia sapiu iap'a èssiri essiu! ◊ daghi si sapiat segura de no la bídere niunu, l'isganzaiat su risu, a su piciocu ◊ si fit sapia chi su maridu giuchiat sa luna a tónchinu ◊ no nd'apu biu, no mi ndi seu sapiu ◊ no ti sapis chi ses irballendhe?! ◊ comente mi at sapidu assuprindhe est bénnidu a mi abbojare ◊ fostei si sapit de dogna cosa! ◊ candho si aiat sapiu sos duos ómines non los aiat connotos (G.Piga)
Surnames and Proverbs
prb:
su dannu peus est a no si sapire
Etymon
itl.
sapere
Translations
French
percevoir,
être conscient,
constater,
se rendre compte
English
to perceive,
to be conscious,
to ascertain
Spanish
percibir,
ser consciente,
percatarse
Italian
percepire,
èssere cosciènte,
avvedérsi,
constatare
German
wahrnehmen,
bewußt sein,
bemerken,
feststellen.