caglientúra , nf: cajentura, calentura, callantura, callentura, calintura, caxentura Definition calidesa de corpus, budhidore de sa carena, singiale de maladia; fintzes calidesa de tempus Synonyms e antonyms caentura, frea Idioms csn: c. apicigosa = de maladia chi atacat; c. de frebba = febbrighedha de maladia chi est benindhe; portai is calenturas, èssiri a callenturas = zúghere sa frebba; erba pesa c. = erbanuscada (ajuga iva) Sentences mi parit ca est betandumí callentura ◊ cumintzau apo a intèndhere dolore a sa gula e una callentura manna in totu su corpus ◊ portat is callenturas: poita no intrat a dhu visitai? ◊ misuradí sa callentura, toca! 2. sa callentura de su predi de Mòguru dh'intrit, ca iat iscallau su giàguru a gropas! ◊ una callentura chi abbruxit is mustatzus de su dotori! Etymon spn. Translations French fièvre English fever Spanish fiebre, calentura Italian fèbbre German Fieber.
frè, frèa , nf: frebba, frebbe, frei Definition calidesa de corpus prus arta, budhiore chi ponet a unu malàidu po calecunu infetu; alluscadura de s'ómine po sa fémina o de custa po s'ómine; maladia, cosa mala meda, de tímere / frebbas martesas, frebbes maltas = callentura po infetu de brucellosi Synonyms e antonyms caentura, caglientura Idioms csn: intrada de frebba = arrebatu, afracada de callentura; callentura de frebba = frebbita, sinnale chi bi at carchi maladia; frebba sighida = callentura chi no bollit passai; frebba de intrare su late = callenturedha chi ponit a sa partera candu cumentzat a portai lati meda; frebba de tres dies = de malària; laras de frebba = laras sicas, trapadas de sa frebba; cúrrere sos cadhos de sa frebba = èssere a irbariones de sa frebba arta; èssere che bràsias de fogu de sa frebba = portai callentura forti; tímere che frea, a freas = meda Sentences sa frebba ponet, intrat, abbàssiat, essit ◊ prite, nara, dae die in die consumindhe ti ses a frebba lena? (A.Paba)◊ tenes calura ca sa frebba ti est essindhe ◊ li fit fachendhe zocos su binu o li fit ponendhe frebbe? ◊ sa frebba mi est allumendhe!◊ cussu ti curat dogna frei 2. est Lucífera o Callina sa chi ti ponit sa frei? ◊ custas sunt frebbes de amore! 3. cussos fint malos, timidos che frea ◊ a cussus dhus timu a frea! ◊ fit intrendhe unu zerru malu meda e lu fint timindhe che frea ◊ bos curat de dogna frei cun prodígius soberanus ◊ ses pianghendhe pro sa frea de su benidore (G.Sconamila) Etymon ltn., itl. febre(m), febbra Translations French fièvre English temperature Spanish fiebre Italian fèbbre German Fieber.
friuvógu , nm Definition calidesa de corpus, budhidore, atacu de callentura cun titivrios Synonyms e antonyms cdh. caldafriosa Sentences est su friuvogu cun sa callentura chi dhi fait arrallai averionis (R.Frésia) Etymon srd. Translations French fièvre avec des frissons de froid English fever with cold shivers Spanish fiebre con escalofrío Italian fèbbre con brìvidi di fréddo German Fieber mit Schüttelfrost.