cadínu , nm: carinu,
curinu Definition
istrégiu mannu, artu e largu impreau fintzes po binnennare, pònnere abba e àteru; àtera genia de istrégiu prus mannu, fatu de canna isperrada intéssia o àteru cadinu po orrobba)/ min. cadinedhu
Synonyms e antonyms
gofa,
cavagna
/
lóssia,
paneri
Idioms
csn:
c. de arremustai = ispétzia de iscartedhu mannu chi serbit pro ndi bogai su mustu de is tinas candu est ancora cun sa binatza; c. de preta = lússia, isterzu mannu de canna intéssida a pònnere laore; c. de pannus = paneri; pisci ’e c. = chistiones o cosas personales, prus díligas; seguru che àcua in c. = seguru nudha; fai iscartedhu e c. = nàrrere, fàghere totu unu, dimandha e risposta, no chèrrere azudu; cadinu isfundau (nadu de unu) = chi no assutat mai, sempre faedhendhe
Sentences
at segadu su cadinu torrendhe dae s'abba ◊ unu cadinu de àxina podit pesai de binti a bintixincu chilus ◊ candu si binnennàt a carinus is portarois portànt totu su suci in sa camisa
2.
fit betendhe abba a cadinos ◊ custa cosa est segura che abba in cadinu…
3.
totu bollit fai issu, iscartedhu e cadinu! ◊ chini ti at nau nudha? totu ses fendi tui, iscartedhu e cadinu!
Surnames and Proverbs
smb:
Cadinu
Scientific Terminology
stz
Etymon
ltn.
catinus
Translations
French
panière
English
big basket
Spanish
cesta,
cestón
Italian
cestóne
German
großer Korb.
caistèdha , nf, nm: canestredha,
canistedha,
canistedhu,
canistredha Definition
de s'istrégiu de fenu (est fata de iscaria), est cussu a costaos bàscios e piticu (unos barantas centímetros de diàmetru) impreau a pònnere prus che àteru cosa de papare, fintzes in mesa (es. su pane)
Synonyms e antonyms
cherrighedha,
palinedha,
palini,
pobinu
Sentences
pone duos orzatos in sa caistedha ca immurzamus! ◊ pitzinnu minore ma, si li bocas canistedha, sa parte sua si la fachet che pessone manna! ◊ assupreint sas féminas a ndhe acabidare in cólvulas e canistredhas piatos, istelzos, pane e dulches restados
Scientific Terminology
stz
Translations
French
corbeille,
manne
English
small basket
Spanish
panero
Italian
canestrino
German
kleiner Korb.
caistédhu , nm: canistedhu 1,
cranistedhu,
canistredhu Definition
su cherrigu, de s'istrégiu de fenu (est fatu de iscaria) est cussu a costaos bàscios (ma prus artos de cussos de sa canistedha) e prus mannu meda (largu mancari unu metro e prus de diàmetru); in calecunu logu dhu narant a sa canistedha (de matessi genia e bisura ma meda prus pitica)/ canistedhu de allàciu = istrexu de fenu a puntu longu
Synonyms e antonyms
banastra,
carrigu,
coladòrgia,
irgrandiola
Sentences
su pani si poniat in canistedhus e palinis e si lassàt axedai in callenti o imbussau ◊ dónnia chida is massajas prugànt e faiant sa farra in sedatzu e canistedhu ◊ tia Tatónia issunniat su trigu de maghinare, dhu lassàt a sicutare unu pagu e pois che dhu betàt in duos canistedhos
Scientific Terminology
stz
Etymon
ltn.
canistellum
Translations
French
grande corbeille
English
wicker basket
Spanish
canasta,
harnero
Italian
canèstra,
gròsso canèstro
German
großer Korb.
cavàgna , nf, nm: cavània,
cavànna,
cavànnia,
cavànniu,
gavagna Definition
istrégiu mannu de càrrigu, a usu de cascita, no tanti artu, fatu a tiras longas de linna ladas e intéssias
Synonyms e antonyms
cofa
Sentences
de sa butega est essiu unu piciochedhu cun d-una cavagna de pani ◊ at pigau sa cavànnia po arregòlliri canciofa
Scientific Terminology
stz
Translations
French
panier,
grande corbeille
English
shopping-bag,
big basket
Spanish
cesta
Italian
spòrta,
gròssa césta
German
Korb.
coignólu , nm: coinzolu,
cuinzolu Definition
genia de istrégiu mannitu fatu cun pertighedhas intéssias, de canna
Synonyms e antonyms
corbinzolu,
pischedha,
scartedha
Sentences
si at ammanitzadu su fusile, unu coinzolu cun binu, pane e casu, e ch'est essidu a catza ◊ su trigu l'at postu in su coinzolu ◊ at buscadu unu cuinzolu de figu
Scientific Terminology
stz
Etymon
ltn.
cophinus
Translations
French
panier,
corbeille
English
basket
Spanish
cesto
Italian
bùgnolo,
corbèllo,
cestino
German
kleiner Korb.
còlbe , nf: colve,
corbe,
corva,
corve,
cove,
crobe,
crobi Definition
istrégiu mannu de fenu (iscaria) a costaos artos, téssiu cracu meda de no lassare passare mancu sa farra prus fine: po su prus pigat unos binti chimbe litros; a logos sa corve est istrégiu fatu a pertighedhas e canna isperrada / min. corvitu, crobedha, corvezola = zenia de córbula, crobadhedha / piciocus de crobi = pisedhos chi in Castedhu mandhaiant a sos cumandhos a batire o portare cosa a córbula
Synonyms e antonyms
cólvula
Sentences
est passada Fulana cun sa colbe de trigu ◊ ndhe calat sa corve dae cúcuru e lis faghet assazare de su chi zughiat ◊ leade sa cove a che pònnere custa cosa! ◊ at afacau sa pudha in d-una crobe po criare ◊ porto as corbes chin us erregalus de us isposos
Surnames and Proverbs
smb:
Corbe, Corbedda, Crobe, Crobedda, Crobis
Scientific Terminology
stz
Etymon
ltn.
corbe(m)
Translations
French
panier
English
large basket
Spanish
canasta
Italian
còrba
German
Korb.
cólvula , nf: córbula,
córvula,
cóvula,
cróbula Definition
istrégiu mannu de fenu (iscaria) a costaos artos, fungudu, téssiu a istrintu meda de pòdere aguantare fintzes sa farra: po su prus leat unos binti chimbe litros (c. de cartu)/ min. colvulita, colvita, corbuledha (chi est fintzas su cugutu de sa landhe); èssere in córvulas cun ccn. = aerebbei tratamentu, èssere in amistade
Synonyms e antonyms
colbe,
pobia
/
cdh. cólbula
Sentences
fit tres annos chentza assazare fiughíndias, issu chi si ndhe mandhigaiat una córvula a ismurzare! ◊ bi aiat mulinos chi moliant a córbula a córbula pro chie aiat carchi cartu de trídicu ◊ assupreint sas féminas a ndhe acabidare in cólvulas e canistredhas piatos, pane e dulches restados
2.
fenta si isse no la cheriat, li fit semper muzere, siat chi fint o siat chi no fint in córvulas
Surnames and Proverbs
smb:
Corbula
Scientific Terminology
stz
Etymon
ltn.
corbula
Translations
French
panier,
corbeille
English
hamper
Spanish
cesta,
canasto
Italian
còrba,
césta
German
Korb.
corvítu , nm Definition
genia de colve pitichedha
Scientific Terminology
stz
Translations
French
panier
English
basket
Spanish
cesta
Italian
corbèllo
German
Korb.
crobecàda , nf: crubecada Definition
crobe, istrégiu de pramma o de fenu, cun covecu po pònnere o chistire pane, farra
Sentences
in sa crubecada allogu símbula grussa e frégula
Scientific Terminology
stz
Etymon
srd.
Translations
French
panier
English
basket
Spanish
panera
Italian
zana,
césta di fibre di palma
German
Korb aus Palmenfaser.
irgrandiòla, irgrandizòla , nf Definition
canistedhu mannu
Synonyms e antonyms
caistedhu,
ingrandhajola
Sentences
si poniat sa sedatzadorja intro de s'irgrandizola ◊ leàdebbos una cogone dae s'ingrandiola mia!
Scientific Terminology
stz
Etymon
srd.
Translations
French
corbeille
English
wicker basket
Spanish
canasta
Italian
canèstra
German
großer Korb.
ispòrta , nf: isportza,
sporta Definition
istrégiu de giuncu, coment'e un'iscartedha allonghiada, fata po pigare su trigu semenandho o pònnere in su bruncu a is animales candho tréulant po no papare laore / avb. a s'isporta (cun isporta)= nau de pantalones, istrintos in is cambas, de su benugu a su cambúciu, adatos po chie ponet is cambales, cicit a cuadhu
Synonyms e antonyms
panalza
Sentences
si fit istada cosa de manicare ndhe aviat cenu chimbe o ses isportas ◊ de mongixedhas ndi bodhiaiaus a isportas prenas ◊ cussa est una piscinàrgia e un'isporta isfundhà!
2.
si unu si bestit in giancheta de billutu, gambales de corria e pantalones a s'isporta, est unu pastore
Scientific Terminology
stz
Etymon
ltn.
sporta
Translations
French
panier
English
basket
Spanish
espuerta
Italian
spòrta
German
Korb.
palinèdha , nf: pallinedha,
parinedha Definition
min. de palina: de s'istrégiu ladu de fenu (est fatu de iscaria), est cussu piticu (unos baranta centímetros de diàmetru) e a costaos bàscios, prus largu in is oros
Synonyms e antonyms
caistedha
Sentences
Mariarosa at postu is cocòis e is modhitzosus in sa palinedha ◊ apicaus dhui at sedatzus po fai sa farra, parinedhas e crobedhas
Scientific Terminology
stz
Translations
French
petite corbeille
English
small basket
Spanish
cesta pequeña
Italian
canestrino
German
kleiner Korb.
panàlza , nf: panarja,
panarza Definition
genia de istrégiu mannu de fenu e de pramma a pònnere laore o fintzes su pane
Synonyms e antonyms
póntina
Sentences
su chintu che anedhu giughes, pagu piús de sa panalza! ◊ sos codhos tuos parent panarzedha e sas palas banca de suíghere! ◊ su sórighe at isfundhadu sa panarza
Scientific Terminology
stz
Etymon
ltn.
panaria
Translations
French
grande corbeille
English
hamper
Spanish
cesto grande
Italian
cestóne
German
großer Korb.
panéri , nm Definition
cadinu de pannus, istrégiu matucu cun su fundhu de pértigas e is costaos fatos cun tiras de canna isperrada intéssia, cosa chi a logos narant corve (nf.); in cobertantza, su culu / min. paneredhu
Synonyms e antonyms
pischedhu,
scartinna
/
colu 1,
ciapanarju
Sentences
sa fémina po bogare a lughe sos fizos si est inzeniada a fàere crobes e paneris de iscraleu, frorizaos un'ispantu
2.
dh'ant operau de murenas a paneri ◊ is piciochedhus si funt agataus currendi conca a bidha cun is peis atacaus a paneri, de sa timoria!
Scientific Terminology
stz
Etymon
ctl.
paner
Translations
French
panier
English
basket
Spanish
cesta,
canasta
Italian
panière
German
Korb.
paneríta , nf: parinita,
paronita Definition
genia de paneri
Synonyms e antonyms
paneredhu
Sentences
iscurtzas, a munnedha cugudhadas, in dies caldas e in dies fritas, cun córvulas, cestinos, paneritas in Tàtari intrant a una trumada ◊ atzendhe sos pensamentos e arríbbalos in una paronita de seda (Z.Zazzu)
Scientific Terminology
stz
Etymon
srd.
Translations
French
corbeille,
panier
English
small basket
Spanish
cesta
Italian
cestèllo
German
kleiner Korb.
póntina , nf Definition
genia de istrégiu mannu de fenu e de pramma a pònnere laore o fintzes su pane
Synonyms e antonyms
ispórtina,
órriu,
panalza
Sentences
su pane cotu si remoniat in sa póntina o in d-una córvula tuvuca ◊ andho a bider si b'at calchi póntina de trigu
2.
o note crara, chi incantos azunghes a sa póntina mia de sos ammentos!…
Scientific Terminology
stz
Etymon
srd.
Translations
French
corbeille,
panier
English
hamper
Spanish
cesta
Italian
césta
German
Korb.
scartèdha , nf, nm: iscartedha,
scartedhu Definition
genia de istrégiu (fatu cun pertighedhas intéssias e canna) chi de su fundhu faet andhandho (artzandho) e aperindhosi de prus in artu, in is oros / partes de su scartedhu: su fundhu, is costaos, s'asa (una o duas), is oros; min. scartedhedhu
Synonyms e antonyms
coignolu,
ispasa,
piscedha,
scartina
Sentences
sa scartedha est prena a cúcuru ◊ po fai is costas de su scartedhu imperant is tiras de canna isperrada ◊ no mi nd'ant giau e ndi seu torrau a scartedhu búidu
Surnames and Proverbs
smb:
Scarteddu
Scientific Terminology
stz
Translations
French
panier
English
basket
Spanish
cesta,
canasta
Italian
césta,
panière
German
Korb.