coinàrgia , nf: coinaxa Definition
s'úrtimu frutuàriu o cosa chi si ndhe pinnigat de campu, de s'ortu: su frutu de agoa
Synonyms e antonyms
coàina
Etymon
srd.
Translations
French
fruit tardif,
dernier
English
last fruit
Spanish
tardano
Italian
último frutto
German
letzte Frucht.
oliài, oliàre , vrb Definition
giare o pònnere is ògios santos a su malàidu, mescamente a su grave morindhosi; fintzes cundhire cun ógiu; rfl. in cobertantza, arrennegare meda
Synonyms e antonyms
estremuntziai,
ozusantare,
pernuliai
Sentences
su preíderu fit oliendhe unu betzu in letu ◊ príderu Nurra, curzat ca mi óliat sa fémina ca est morzendhe! ◊ cuss'ómini est morendisí, dh'ant oliau puru!◊ mi seo immalaidada meda e s'arretore mi at oliau
Etymon
ctl.
oliar
Translations
French
donner l'extrème-onction
English
to give the extreme unction
Spanish
olear
Italian
dare l'estrèma unzióne
German
die letzte Ölung geben.
ozusantàre , vrb Definition
pònnere, giare is ogiossantos a unu malàdiu
Synonyms e antonyms
oliai,
pernuliai
Sentences
deviat mòrrere dai como a posca, l'aiant fintzamentras ozusantadu e cuminigadu… epuru torresit sanu che pische!
Etymon
srd.
Translations
French
donner l'extrême- onction
English
to give the extreme unction
Spanish
olear
Italian
dare l'estrèma unzióne
German
die letzte Ölung geben,
die Krankensalbung geben.
pernúliu , nm Definition
s'ogiusantu chi si ponet in crebedhos a unu malàidu coment'e sacramentu
Synonyms e antonyms
óbiu 1,
ogiusantu,
olionzu
Sentences
gràtzia manna domandaus in pernúliu de sa morti (G.Solinas)
Etymon
srd.
Translations
French
extrême-onction
English
extreme unction
Spanish
extremaunción
Italian
estrèma unzióne
German
Letzte Ölung.
últimu , agt, nm: úrtimu Definition
chi o chie benit apustis de totus, apustis de totu
Synonyms e antonyms
postreru
/
acabbada,
acabbu,
fine
| ctr.
primmu
Idioms
csn:
a úrtimu meu, tou, sou, nostru, bostru = apustis de a mie, ifatu meu, e gai; in úrtimos de…, a úrtimos de… (chida, mese, annu e gai) = a s'acabbada, me in s'úrtimu tempus; a s'úrtimu de… = apustis de…; a úrtimu, a s'úrtimu = a sa fine, a s'acabbada
Sentences
apu acabbau de isparai is úrtimas cartúcias chi teniu ◊ s'úrtimu tretedhu de caminu lu aiamus fatu abbellu abbellu ◊ in su padente bi sont sos úrtimos funnos chi si l'ant àpita ◊ s'última domíniga de austu si faghiat sa festa de sos bajanos ◊ martis est s'úrtima dí de carnevali…
2.
sos úrtimos ant a èssere primos
3.
ti ndhe ses pesadu a úrtimu meu ◊ a sos úrtimos de capitanni bi at galu, pro concruire s'annu de su tzeracu ◊ nosu est mellus chi abarreus a úrtimu…
Translations
French
dernier
English
last,
extreme
Spanish
último
Italian
ùltimo,
estrèmo
German
letzt,
äußerst,
Letzte.