consigiài, consigiàre , vrb: aconsillai,
consillai,
consixae,
consixari,
consizare,
contzillai,
cossigiare,
cossizare,
cuncillai,
cunsillai,
cuntzillai,
cussizare Definition
giare cossígios, inditare a unu su de fàere, de nàrrere e àteru / consillaisí, cossizàresi = fuedhaisí apari innantis po nàrriri sa própiu cosa o fai a sa própiu manera
Synonyms e antonyms
abbèrtere
Sentences
dona atentzioni a is cuntzillus mius, giai chi no as tentu a chi ti cuntzillai! ◊ los ant cossizados a nàrrere gai, custos pisedhos, e dae cue no los bogas! ◊ bae e circa e ite est consixandhosi, cussu!
2.
cussos duos si depent èssere cossizados: unu e àteru ti narant sa matessi cosa e dae cue no los moes!
Etymon
ltn.
consiliare
Translations
French
conseiller,
consulter
English
to advise
Spanish
aconsejar
Italian
consigliare,
consultarsi
German
raten,
sich beraten.
derramài, derramàre , vrb: terramare Definition
pèrdere; betare, giare a meda e a ispainadura (nau mescamente de sàmbene o de làgrimas) po calecunu iscopu / d. sa vida pro ccn., pro carchi cosa = donai sa vida
Synonyms e antonyms
besciare,
gessai,
sderramai
/
spratziri
Sentences
derramas de totus is venas sànguni innocenti ◊ làgrimas no mi balet derramare ◊ nos portant a risu e a coglionu derramendhe sa salude pro nudha!
2.
s’ollu chi si untat a su cunfirmau sinnificat sa gràtzia chi si derramat in s’ànima sua ◊ ses sole chi at derramadu sa lughe de su Signore! ◊ derramas benefíssios a sos pecadores
Etymon
spn.
Translations
French
verser,
prodiguer,
échelonner
English
to shed,
to lavish,
to divide by instalments
Spanish
derramar,
verter,
ratear
Italian
versare,
effóndere,
profóndere,
rateizzare
German
vergießen,
verschwenden,
in Raten einteilen.
indeinàre , vrb: indevinare,
indivinai,
indivinare,
indivinzare,
indovinai,
indovinare,
induvinare,
inzevinare Definition
nàrrere su giustu o sa cosa comente est ma faendho a pentzamentu, a intzertu, chentza ndhe ischire cun seguresa, coment'e chi unu ndhe siat deinu
Synonyms e antonyms
addeinare,
atzertai,
deinare,
ingertai,
inzevinzare,
istifinzare
| ctr.
isdeinare
Sentences
si inzevinas a chie apo atopadu, eris a s'imbarcu? ◊ it'est custu it'est custu: inzevínalu! ◊ zogare a s'indevina indevina ◊ deo l'apo indivinzada bene ◊ chi mi donat cincu sodhus dha indovinu! ◊ andaus a s'indovinai a su piciocu chi est bendendi sa fortuna
Etymon
itl.
Translations
French
deviner
English
to guess
Spanish
adivinar
Italian
indovinare
German
raten.
ingertài , vrb: ingestare,
ineltare,
insertai 1,
intretzai,
intretzare,
intzeltare,
intzertai,
intzertare,
intzetai,
inzertare Definition
nàrrere su giustu, sa cosa comente est, ma faendho a pentzamentu, chentza ndhe ischire; fàere bene una cosa fintzes chentza ndh'èssere seguros, fàere a corpu malu feri ’ene
Synonyms e antonyms
addeinare,
atzertai,
deinare,
inciviri,
indeinare,
intzichire,
intzocai,
istifinzare
| ctr.
fadhie,
ibbagliare
Sentences
intretza a chi apu biu! ◊ donnamanna mia at nadu chi cussa majarza intzerteit sempre totu ◊ dèu puru nd'intzertu e nd'isbàgliu, ma nc'est chini no nd'intzertat una! (G.Moi)◊ candho m'infundhent su nare ingesto onzi cosa
2.
si est postu a fai cumérciu ma no nd'insertat una ◊ gei dh'as intretzada sa dí de mi portai a mari, fillu miu!…◊ si no ingertas su forru, su pani no essit cotu bèni ◊ chi abarràt in domu iat a èssi cosa prus intzertada!◊ nos est essidu bene su pane, l'amus intzeltadu!
3.
iat tirau su martedhu a su grillu: forsis creiat de no dhu ingòlliri, ma po disgràtzia dh'iat intzertau a conca
Etymon
ctl.
encertar
Translations
French
deviner
English
to guess
Spanish
adivinar,
acertar
Italian
indovinare,
azzeccare
German
erraten,
raten.