consigiài, consigiàre , vrb: aconsillai,
consillai,
consixae,
consixari,
consizare,
contzillai,
cossigiare,
cossizare,
cuncillai,
cunsillai,
cuntzillai,
cussizare Definitzione
giare cossígios, inditare a unu su de fàere, de nàrrere e àteru / consillaisí, cossizàresi = fuedhaisí apari innantis po nàrriri sa própiu cosa o fai a sa própiu manera
Sinònimos e contràrios
abbèrtere
Frases
dona atentzioni a is cuntzillus mius, giai chi no as tentu a chi ti cuntzillai! ◊ los ant cossizados a nàrrere gai, custos pisedhos, e dae cue no los bogas! ◊ bae e circa e ite est consixandhosi, cussu!
2.
cussos duos si depent èssere cossizados: unu e àteru ti narant sa matessi cosa e dae cue no los moes!
Ètimu
ltn.
consiliare
Tradutziones
Frantzesu
conseiller,
consulter
Ingresu
to advise
Ispagnolu
aconsejar
Italianu
consigliare,
consultarsi
Tedescu
raten,
sich beraten.
derramài, derramàre , vrb: terramare Definitzione
pèrdere; betare, giare a meda e a ispainadura (nau mescamente de sàmbene o de làgrimas) po calecunu iscopu / d. sa vida pro ccn., pro carchi cosa = donai sa vida
Sinònimos e contràrios
besciare,
gessai,
sderramai
/
spratziri
Frases
derramas de totus is venas sànguni innocenti ◊ làgrimas no mi balet derramare ◊ nos portant a risu e a coglionu derramendhe sa salude pro nudha!
2.
s’ollu chi si untat a su cunfirmau sinnificat sa gràtzia chi si derramat in s’ànima sua ◊ ses sole chi at derramadu sa lughe de su Signore! ◊ derramas benefíssios a sos pecadores
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
verser,
prodiguer,
échelonner
Ingresu
to shed,
to lavish,
to divide by instalments
Ispagnolu
derramar,
verter,
ratear
Italianu
versare,
effóndere,
profóndere,
rateizzare
Tedescu
vergießen,
verschwenden,
in Raten einteilen.
indeinàre , vrb: indevinare,
indivinai,
indivinare,
indivinzare,
indovinai,
indovinare,
induvinare,
inzevinare Definitzione
nàrrere su giustu o sa cosa comente est ma faendho a pentzamentu, a intzertu, chentza ndhe ischire cun seguresa, coment'e chi unu ndhe siat deinu
Sinònimos e contràrios
addeinare,
atzertai,
deinare,
ingertai,
inzevinzare,
istifinzare
| ctr.
isdeinare
Frases
si inzevinas a chie apo atopadu, eris a s'imbarcu? ◊ it'est custu it'est custu: inzevínalu! ◊ zogare a s'indevina indevina ◊ deo l'apo indivinzada bene ◊ chi mi donat cincu sodhus dha indovinu! ◊ andaus a s'indovinai a su piciocu chi est bendendi sa fortuna
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
deviner
Ingresu
to guess
Ispagnolu
adivinar
Italianu
indovinare
Tedescu
raten.
ingertài , vrb: ingestare,
ineltare,
insertai 1,
intretzai,
intretzare,
intzeltare,
intzertai,
intzertare,
intzetai,
inzertare Definitzione
nàrrere su giustu, sa cosa comente est, ma faendho a pentzamentu, chentza ndhe ischire; fàere bene una cosa fintzes chentza ndh'èssere seguros, fàere a corpu malu feri ’ene
Sinònimos e contràrios
addeinare,
atzertai,
deinare,
inciviri,
indeinare,
intzichire,
intzocai,
istifinzare
| ctr.
fadhie,
ibbagliare
Frases
intretza a chi apu biu! ◊ donnamanna mia at nadu chi cussa majarza intzerteit sempre totu ◊ dèu puru nd'intzertu e nd'isbàgliu, ma nc'est chini no nd'intzertat una! (G.Moi)◊ candho m'infundhent su nare ingesto onzi cosa
2.
si est postu a fai cumérciu ma no nd'insertat una ◊ gei dh'as intretzada sa dí de mi portai a mari, fillu miu!…◊ si no ingertas su forru, su pani no essit cotu bèni ◊ chi abarràt in domu iat a èssi cosa prus intzertada!◊ nos est essidu bene su pane, l'amus intzeltadu!
3.
iat tirau su martedhu a su grillu: forsis creiat de no dhu ingòlliri, ma po disgràtzia dh'iat intzertau a conca
Ètimu
ctl.
encertar
Tradutziones
Frantzesu
deviner
Ingresu
to guess
Ispagnolu
adivinar,
acertar
Italianu
indovinare,
azzeccare
Tedescu
erraten,
raten.