Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
addeinàre , vrb: addevinae,
addevinare,
addivinai,
addivinare Definitzione
nàrrere su giustu, sa cosa comente est e mescamente comente at a èssere in su benidore, faendho a pentzamentu, chentza ndhe ischire, coment’e chi unu ndhe siat deinu
Sinònimos e contràrios
atzertai,
deinare,
indeinare,
ingertai,
inzevinzare
Frases
tue as àpiu in sorte de pòdere addivinare s'ustinu nostru
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
deviner
Ingresu
to guess
Ispagnolu
adivinar,
acertar
Italianu
indovinare
Tedescu
erraten.
ingertài , vrb: ingestare,
ineltare,
insertai 1,
intretzai,
intretzare,
intzeltare,
intzertai,
intzertare,
intzetai,
inzertare Definitzione
nàrrere su giustu, sa cosa comente est, ma faendho a pentzamentu, chentza ndhe ischire; fàere bene una cosa fintzes chentza ndh'èssere seguros, fàere a corpu malu feri ’ene
Sinònimos e contràrios
addeinare,
atzertai,
deinare,
inciviri,
indeinare,
intzichire,
intzocai,
istifinzare
| ctr.
fadhie,
ibbagliare
Frases
intretza a chi apu biu! ◊ donnamanna mia at nadu chi cussa majarza intzerteit sempre totu ◊ dèu puru nd'intzertu e nd'isbàgliu, ma nc'est chini no nd'intzertat una! (G.Moi)◊ candho m'infundhent su nare ingesto onzi cosa
2.
si est postu a fai cumérciu ma no nd'insertat una ◊ gei dh'as intretzada sa dí de mi portai a mari, fillu miu!…◊ si no ingertas su forru, su pani no essit cotu bèni ◊ chi abarràt in domu iat a èssi cosa prus intzertada!◊ nos est essidu bene su pane, l'amus intzeltadu!
3.
iat tirau su martedhu a su grillu: forsis creiat de no dhu ingòlliri, ma po disgràtzia dh'iat intzertau a conca
Ètimu
ctl.
encertar
Tradutziones
Frantzesu
deviner
Ingresu
to guess
Ispagnolu
adivinar,
acertar
Italianu
indovinare,
azzeccare
Tedescu
erraten,
raten.
intzichíre , vrb Definitzione
fàere a corpu malu feri 'ene, andhare bene, arresurtare bene su chi si narat o chi si faet fintzes chentza ndh'èssere seguros; intrare, istichire
Sinònimos e contràrios
inciviri,
ingertai,
intzecare 1
/
iferchire,
intrare,
intzicare
Maneras de nàrrere
csn:
intzichidu ti est? = intesu l'as?, a ti resurtat?; intzichire una surra = surrai, donai una carda de corpus
2.
aiat intzichidu sa cresura de sazos de prunetza chi no b'iferchiat mancu su porcu ◊ no li fit avassata mancu sa balia de intzichire un'impodha a s'àinu ◊ custos sunt totu colpos chi intzichint
Ètimu
itl.
inzeccare
Tradutziones
Frantzesu
deviner,
sentir
Ingresu
to guess,
to acknowledge
Ispagnolu
acertar
Italianu
azzeccare,
recepire
Tedescu
versetzen,
erraten,
aufnehmen.