insuldíre , vrb: insurdire,
issurdire Definition
pèrdere o fintzes fàere pèrdere sa capacidade de is origas, fintzes pèrdere is atuamentos, istare immadoinaos
Synonyms e antonyms
insurdai,
insurdèssiri
/
ammadainare
Sentences
si depet pònnere ambaghe in orijas pro no ndh'essire issurdidu ◊ sezis buchimannas e ischides boghinare fintzas a insurdire!(G.Addis)
2.
li at iscutu un'isbarriada de fuste a conca chi l'at insurdidu
Translations
French
devenir sourd
English
to become deaf
Spanish
ensordecer
Italian
insordire
German
taub werden.
insurdài , vrb: insurdare,
insurdari,
intzurdai,
issuldare,
issurdare Definition
essire surdu, fàere pèrdere sa capacidade de intèndhere o fintzes aciapare pecu a origas
Synonyms e antonyms
insuldire
Sentences
su tremedheri de s’artiglieria insurdàt is origas ◊ non fut s’abba sa chi avio tímiu de prus, e nemmancu sos tronos chi m’issurdavant (M.Ladu)◊ su raju fit una luche ch'intzecaiat, sa trónita unu degógliu chi issurdaiat (M.Pira)◊ sa genti aferrat a Coitedha e dhu portat in panteus, a tzérrius de insurdai
2.
iscuru, no bos at cumpréndhiu: ch'est totu issurdau!
Etymon
srd.
Translations
French
assourdir
English
to deafen
Spanish
ensordecer
Italian
assordare
German
taub machen.
súdru , agt, nm: suldu,
surdu Definition
chi o chie no intendhet, o pecat a origas, intendet male, chi at pérdiu sa capacidade de intèndhere; fintzes chi si intendhet pagu, chi no faet a zúmiu, nau de sonu
Synonyms e antonyms
issurdau
Idioms
csn:
suldu pedrale, suldu corrale (chi li cheret su corpu pro intèndhere) = surdu ’eretu, che perda, che cotzina, che picu, che pica, che campana, che preca; betàresi a s., paràresi s. = fai finta de èssiri surdu; fai che su surdu a pirai = sighire chentza si abbizare de nudha; lima s. = unu fartzu, chi faghet fintas; sonu surdu = genia de sonu chi no faet a zúmiu, ne a boghe, ma coment'e a iscúsiu e bàsciu: de is sonos de cunsonante chi si faent a buca si podent nàrrere 'surdos' o 'mudos' is duos sonos chi si arrapresentant cun sa /c/ (che in cosa, pacu, béciu, cena), cun sa /f/ (che in fogu, difetu), sa /p/ (che in pane, tupare), sa /s/ candho est posta a dópiu o si narat coment'e chi siat a dópiu (che in sanu, passu, pussu), cun su digramma /sc/ (che in bàsciu, pisci), cun sa /t/ (che in fatu, totu) e cun su digramma /tz/ (che in putzu, tzapare)
Sentences
proite ti paras surda? ◊ a peràulas macas origras surdas! ◊ fait intendi a is surdus e torrat su fuedhu a is mudus
2.
arriu surdu, tragadori! ◊ is catzolas faiant unu sonu sudru comente pigànt in s'incodau
Etymon
ltn.
surdus
Translations
French
sourd
English
deaf (person)
Spanish
sordo
Italian
sórdo
German
taub,
Taube.