caómbu , nm: colombu,
columbu,
culumbu Definition
genia de pigione mannu; númene chi si giaet a s'ómine o a su piciochedhu istimau forte; in cobertantza, abbogau inganniosu, trancamallosu
Synonyms e antonyms
atopi,
tidori,
tidu
2.
culumbedhu meu, no mi batas cussu achidu: pone mente a mamma! ◊ su columbu meu istimadu!
Surnames and Proverbs
smb:
Colombu, Columbu
/
prb:
maridu anzenu columbu paret
Scientific Terminology
pzn, columba palumbus, c. livia, c. oenas
Etymon
ltn.
columbus
Translations
French
pigeon
English
pigeon
Spanish
paloma
Italian
colómbo,
piccióne
German
Taube.
colúmba , nf: culumba,
columma,
culúmbula Definition
genia de pigione fémina; foedhu chi si narat cun istima forte a fémina
Sentences
so intendhendhe chighígliu de columbas e de caos bolendhe in s'aera
2.
est innotzente che columba
3.
no ti fides, columba, ca s'astore fatu tou sas úngias est perdendhe! ◊ sa columbedha mia cun su rampu de s'olia apo mandhadu
Scientific Terminology
pzn
Etymon
ltn.
columba
Translations
French
colombe
English
dove
Spanish
paloma
Italian
colómba
German
Taube.
cuscusòni 1 , nm Definition
una genia de erba
Scientific Terminology
rba, Anisantha sterilis
Translations
French
brome stérile
English
barren brome
Spanish
bromo estéril
Italian
forasacco
German
Ackertrespe,
Taube Trespe.
súdru , agt, nm: suldu,
surdu Definition
chi o chie no intendhet, o pecat a origas, intendet male, chi at pérdiu sa capacidade de intèndhere; fintzes chi si intendhet pagu, chi no faet a zúmiu, nau de sonu
Synonyms e antonyms
issurdau
Idioms
csn:
suldu pedrale, suldu corrale (chi li cheret su corpu pro intèndhere) = surdu ’eretu, che perda, che cotzina, che picu, che pica, che campana, che preca; betàresi a s., paràresi s. = fai finta de èssiri surdu; fai che su surdu a pirai = sighire chentza si abbizare de nudha; lima s. = unu fartzu, chi faghet fintas; sonu surdu = genia de sonu chi no faet a zúmiu, ne a boghe, ma coment'e a iscúsiu e bàsciu: de is sonos de cunsonante chi si faent a buca si podent nàrrere 'surdos' o 'mudos' is duos sonos chi si arrapresentant cun sa /c/ (che in cosa, pacu, béciu, cena), cun sa /f/ (che in fogu, difetu), sa /p/ (che in pane, tupare), sa /s/ candho est posta a dópiu o si narat coment'e chi siat a dópiu (che in sanu, passu, pussu), cun su digramma /sc/ (che in bàsciu, pisci), cun sa /t/ (che in fatu, totu) e cun su digramma /tz/ (che in putzu, tzapare)
Sentences
proite ti paras surda? ◊ a peràulas macas origras surdas! ◊ fait intendi a is surdus e torrat su fuedhu a is mudus
2.
arriu surdu, tragadori! ◊ is catzolas faiant unu sonu sudru comente pigànt in s'incodau
Etymon
ltn.
surdus
Translations
French
sourd
English
deaf (person)
Spanish
sordo
Italian
sórdo
German
taub,
Taube.