afiotàe, afiotàre , vrb Definition
fàere a fiotu, a chedha, pònnere impare duas o prus personas o animales
Synonyms e antonyms
apubulare,
atropare,
atropedhare,
atrumai
| ctr.
ispàlghere,
ispartzinai
Sentences
fint sete famíllias chi si sunt afiotadas in su matessi zassu e fatu ant una bidha
Etymon
srd.
Translations
French
grouper,
réunir
English
to group,
to gather
Spanish
agrupar
Italian
raggruppare,
riunire
German
gruppieren,
versammeln.
ammassulàre , vrb rfl Definition
fàere a unu massule; istare totu coment'e allorigaos crocaos, istare chentza fàere, ammandronaos
Synonyms e antonyms
ammadredhare,
ammassudhare
2.
sa catedha fit ammassulada afaca a sa giaga faghindhe de sentinella
Etymon
srd.
Translations
French
s'amasser,
se pelotonner
English
to crowd together,
to curl up
Spanish
amontonarse,
acurrucarse
Italian
ammassarsi,
raggomitolarsi
German
sich versammeln,
sich zusammenkauern.
atropàre , vrb: atrupai,
atrupare Definition
fàere a tropa, a chedhas, andhare in medas
Synonyms e antonyms
acedhae,
afollare,
apobulare,
arretolare,
assaurrare,
atrumare,
atutinare,
pinnicai
| ctr.
ispàlghere,
ispartzinai,
stallai
Sentences
sa zente si est atrupada in s'istrada, in pratza ◊ sos pitzinnos si sont atropatos apare ◊ si est atropau a unu grustu de sordaos ◊ su mere los at atropados pro los faedhare
Etymon
spn.
atropar
Translations
French
se grouper,
se rassembler
English
to group
Spanish
agrupar
Italian
raggrupparsi
German
sich versammeln.
colloíre , vrb Definition
unire, atobiare a su matessi logu / èssere, o esser colloitu, musca e malandra = comenti est sa musca cun sa liaga, sempri apitzus, sempri impari
Synonyms e antonyms
assortí,
pinnicai
Sentences
ómines de campu e de vidha, colloitos in sa sede de su comitatu agràriu, detzidint de nche secare sa chestione ◊ tzente manna, pitzinnos e figliutina meta nch'essint e si colloint in sa pratza
2.
bidetilos, colloitos musca e malandra!
Translations
French
réunir
English
to gather
Spanish
reunir
Italian
radunare
German
versammeln.
pinnicài , vrb: pinnicare,
pinnigai,
pinnigare,
prinnigai Definition
foedhandho de orrobba o àteru deasi a pígiu largu meda o cosa longa, pònnere o fàere a dópiu (o de prus puru) po dha chistire bene (o trantzire po àteru); foedhandho de gente (o fintzes de bestiàmene), bènnere apare, arregòllere, atobiare totu a unu matessi logu po si agatare impare; foedhandho de cosa, arregòllere impresse a unu muntone o totu impare po dha chistire, po ndhe dha pigare (o fintzes furare)
Synonyms e antonyms
ancujare,
collire,
dòrchere,
furai,
imboligare,
leai
/
pigiare 1
/
ammuntonare,
aunire,
remonire
| ctr.
istirai
Idioms
csn:
pinnicau che susuja = fatu a unu gantzu; pinnicai a dua pilla, a tres, a cuatru pilla = a pizos; pinnicaisí a crutzu = ritiràresi, istaresindhe in domo asseliadu; pinnigai bàchilis e bachilitus = pinnigare sos cosinzos, pinnigare totu (e andharesindhe)
Sentences
innòi tocat a si pinnicai a fundu de còscia po no s'isciundi ◊ custu ferru cheret pinnigadu in duos ◊ mi pínnigo che una colora ◊ at pinnicau sas funes in corros a sos boes ◊ is undas currendusí apari si pinnicànt a cuadhus mannus ◊ sos letolos netos cherent pinnigados e remonidos
2.
cun d-unu bandu iat pinnigau totu is sardistas ◊ si funt pinnigaus a tres a tres ◊ in sa pratza si dhui pinnigat genti po arrexonai de dónnia cosa ◊ su bentu pinnicat sa folla ◊ est tempus chi is sannoricus pinnighint a tundu! ◊ pínniga totu dae sa mesa! ◊ sa zente fit pronta a si pinnicare ◊ iant pinnigau perda po dha tirai a issu ◊ s'arrennegu si dhi fut pinnigau in su coru
3.
mi che ant pinnigadu totu su chi tenia ◊ su diàulu ti nche pínnichet! ◊ ue colat cussu, àpida sa cosa e pinnigada, faghet!
4.
at a èssiri a bí a chini bincit: crei ca cuncunu de cussus si pinnicat a crutzu!
Translations
French
plier,
réunir
English
to fold,
to gather
Spanish
doblar,
reunir,
juntar
Italian
ripiegare,
radunare
German
falten,
versammeln,
zusammentragen.