Definition Definition
Synonyms e antonyms Synonyms e antonyms
Idioms Idioms
Sentences Sentences
Surnames and Proverbs Surnames and Proverbs
Scientific Terminology Scientific Terminology
Etymon Etymon
Translations Translations
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
abbotinàre , vrb: abbutinae,
abbutinare Definition
fàere a una befa catzigandho, betandho a terra, faendho dannu, imbrutandho o àteru (in sensu morale puru): dhu’est fintzes s'idea de pònnere tréulu, trumbullu, iscúdere, atripare / abbutinare su logu = distrúere, burdellare, imbrutare su logu
Synonyms e antonyms
abbadinare,
acacigai,
arroinare,
bíncere,
destrui,
istraitzare
/
imbratare
Sentences
no mi lasso abbutinare s'oltu meu ◊ su colzu pensamentu ti abbutinat s'ànima e su corpus ◊ unu càmiu at abbutinadu a unu ◊ unu trimizone de pessamentos istrambos mi ant abbotinatu ◊ cussu ist abbituau a isperditziae e abbutinae sa cosa
2.
eris sa turulia mi fit abbutinandhe sos pannos
3.
custa fardeta mi l'istràvio, ca in su telarju falat su pilu e mi abbutinat ◊ est in cherta de si nche labare su ludru chi l'at abbutinau su lúmene ◊ mamma tua mi at totu abbutinau e aviliu
Translations
French
piétiner
English
to trample on
Spanish
pisotear
Italian
calpestare
German
zertreten.
acarcangiài , vrb: acracangiai Definition
coment'e calare su cracàngiu apitzu de sa cosa po dha pistare, istrecare, fintzes in su sensu de istare faendho male a s'àteru
Synonyms e antonyms
abbaticare,
acacigai,
apatigai,
apeutare,
cubbire,
incalcare,
iscarcanzare
Sentences
chi nisciunus acracangit sa fossa aundi dhui at una cruxi prantada!
2.
custu bisu malu s'acracàngiat su coru
Etymon
srd.
Translations
French
piétiner,
oppresser
English
to tread heavily on
Spanish
pisar,
pisotear
Italian
calpestare,
opprìmere
German
zertreten,
erdrücken.
cacigài , vrb: acacigai,
caltzigai,
carcigai,
carcigare,
caticare,
catigare,
catziare 1,
catzigae,
catzigare Definition
pistare, istrecare sa cosa passandhochedhi apitzu, cracare cun is peis, pònnere is peis apitzu; fàere male, isfrutare a unu
Synonyms e antonyms
abbaticare,
acarcangiai,
addongare,
apatigai,
apetillai,
apeutare,
incalcare,
iscarcanzare,
ischitzare,
istraitzare
Idioms
csn:
a cantu podet caticare ocru = a cantu podet afíere ogru, bídere atesu, meda; tènnere su chelu a bíere e sa terra a catigare = póveru chentza nudha, a s'úrtimu etzessu
Sentences
is giorronadas suas fiant a binnennare, catziare àniga, mirare cupones, prentzare binatza (R.Sardella)◊ tantu ca abba e ludu gei ndhe càtzigas cantu ndhe at catzigadu babbu meu!…
2.
fintzas sa frommígula, si la càtigant, si girat
3.
fit diventada manna a cantu podiat caticare ocru
Etymon
ltn.
coactare
Translations
French
fouler,
piétiner
English
to trample on
Spanish
pisar
Italian
calpestare
German
zertreten.