aparagulàre , vrb: aparaulare,
aperaulare Definizione
(aparàgulo/aperàulo) foedhare cun ccn. po si assegurare calecuna cosa, giare sa peràula, su foedhu, tempus innanti, mescamente foedhandho de cójuas, ma fintzes po css. cosa (e nau sèmpere de parte de chie bolet o at arreciu sa promiténtzia); a logos si manígiat in su sensu de nàrrere is peràulas fortes, de abbrebare
Sinonimi e contrari
imperaulare,
impromíntere,
promíntere
/
abberbare
Frasi
no l'ischia chi fis aperaulada ◊ cras aramus ca tenimus su tratore aperauladu ◊ sunt andhandhe a chircare manibales, a los aparagulare pro cullire su pisellu ◊ benzeit s'imbiada pro mi aperaulare a s'ómine chi mi cheriat a muzere ◊ mi so aparaulatu chin mamma de fàchere a bonu ◊ andho e aperàulo a Fulanu ca mi serbit a binnennare chida ch'intrat
2.
sos malos poderios esistint abberu, ma su retore est prus forte, los at aparaulados e che los at catzados! (Z.A.Cappai)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
retenir,
réserver
Inglese
to book
Spagnolo
reservar,
apalabrar
Italiano
prenotare
Tedesco
vorbestellen.
arrecatài 1 , vrb rfl: arrechetai,
recatai Definizione
fàere su giuditziosu
Sinonimi e contrari
refrenai
Etimo
spn.
recatarse
Traduzioni
Francese
se retenir,
se moderer,
garder une prudente réserve
Inglese
to show reluctance
Spagnolo
ser juicioso
Italiano
usare ritégno
Tedesco
sich scheuen.
istallía , nf: istallina Definizione
su si tratènnere, su istare, su abbarrare, istentare, nau mescamente de is naves firmas in su portu
Sinonimi e contrari
biltentu,
stentu,
tratesa
Frasi
s'istallina tua devet èssere in su chelu!◊ sa sapiéntzia no at a fàghere mai istallina in d-unu corpus béndhidu a su pecadu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
action de retenir
Inglese
entertainment
Spagnolo
el retener
Italiano
tratteniménto,
permanènza
Tedesco
Verweilen,
Aufenthalt.
refrenài, refrenàre , vrb rfl Definizione
istaresindhe de calecuna cosa, lassare istare, fàere a mancu
Sinonimi e contrari
arrecatai 1,
ostènnere
Frasi
si no ti refrenas in gioventude, fracassas sa vida tua e ti abbassas a perígulos dannosos ◊ refrena sas gherras!
Traduzioni
Francese
se retenir,
contenir
Inglese
to control oneself
Spagnolo
refrenar
Italiano
contenérsi,
trattenérsi
Tedesco
sich enthalten,
sich zurückhalten.
rentènnere , vrb: arretènnede,
retènnere Definizione
coment'e mantènnere firmu (fintzes po maladia chi guastat un'arremu de no dhu pòdere mòvere)/ retènneresi de… = muntenneresindhe, lassare istare, fai a mancu de…
Sinonimi e contrari
agguantai,
detènnere,
mantènnere,
tènnere,
tratèniri
/
aostare,
astèniri,
refrenai
| ctr.
iscapae
Frasi
at lassadu sinnos iscritos e no cosas volavola e malas a rentènnere! ◊ li falant sas làgrimas chentza las poder rentènnere ◊ apelti tantu atrivimentu inue chi su meu ti as retentu! ◊ sos chelos azis serradu, sas abbas azis retentu
2.
curre o cadhu ispanu, no ti retenzas sos giampos! ◊ a los crere fizos mios mi retenzo ca no tenent sas índulas chi tenzo ◊ fit acanta a la tènnere ma si est retesu dubbiosu
Traduzioni
Francese
retenir,
paralyser,
s'abstenir
Inglese
to retain,
to paralyze,
to refrain
Spagnolo
retener,
paralizar
Italiano
ritenére,
paralizzare,
astenersi
Tedesco
zurückhalten,
lähmen,
paralysieren,
sich enthalten.