arríede, arríere , vrb: arriri,
errídere,
irríere,
rídere* Definizione
apèrrere unu pagu is lavras o fintzes apèrrere sa buca meda faendho intèndhere sa boghe a iscracàliu po cuntentesa, alligria, ca si agatat una cosa o una essia coriosa, befandho, abbaidandho ispetàculu / pps. arrísidu
Sinonimi e contrari
arríara
| ctr.
piànghere
Modi di dire
csn:
èssiri arrí arrí = iscanzendhe de laras, fàghere un'iscanzada de laras pro ríere; arriri a iscracàllius, a buca prena, a boxi arta; arriri po befa = befare; schiringiaisí a arriri = iscanzare sas laras coment'e pro ríere, risitare, itl. sorrìdere; arriri a rúmbulu = èssere a tróulu de risu, ríere gai meda de si rúere
Frasi
s'ómini chi portat ciorbedhu depit castiai e arriri de totu, puita isceti aici porit bivi in custu mundu ◊ si dh'iat nau arrí arrí ◊ Angiullina no arrít giai mai a buca aberta ◊ tui ti arrís, ma dèu no mi arriu, no!
Traduzioni
Francese
rire
Inglese
to smile
Spagnolo
reír
Italiano
rìdere
Tedesco
lachen.
arrisigóngiu , agt Definizione
nau de ccn., chi istat erriendho, chi dhi praghet a erríere; chi erriet alligru
Sinonimi e contrari
arrisulanu,
errisigórgiu,
errisingianu
/
allegru,
pregiosu
2.
sa faci sua fiat torrada arrisigòngia
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
qui aime rire
Inglese
jolly
Spagnolo
risueño
Italiano
ridanciano
Tedesco
lachlustig.
arrísu , nm: errísiu,
irrisu,
risu* Definizione
alligria chi si paret aperindho is lavras o fintzes faendho una genia de boghe a iscracàlliu, a bortas po cuntentesa, po cosas curiosas, a bortas a befa / min. arrisixedhu
Sinonimi e contrari
befa,
bischíglia
| ctr.
piantu
Modi di dire
csn:
ischiríngiu de a. = risitu; poderai s'a. = no ríere, istaresindhe de ríere; mòrriri, crepai, isbarraisí, pisciaisí de s'a. = ríere meda, itl. sbellicarsi dalle risa; faisí una passada de a. = fàgheresi una bentre o una pasta de risu; a. sen'e pisu = a fortza, chentza bi àere de ríere; a. grogu, cun croxolu = risu de malàidu (de malària), risu marigosu (pro cosas chi… bi ndh'at de prànghere); s'arrisu de is crabitus de Pasca (chi parent rindhe candho sunt mortos)= pro cosa chi dispiàghet, pro dannu; s'a. de is carrus furriaus = risu chi própiu no bi deghet, ríere pro dannu anzenu; s'a. de s'arenada arruta a terra e iscuartarada! = zenia de frastimu; èssiri s'a. de totus = èssere leados a befe de totugantos; fai una cosa candu su muenti est mortu de s’a. = tropu a irmasionu, a distempus; èssiri s'arrisu de sa genti = unu chi totugantos leant a befe, a risu
Frasi
no si podiat poderai a s'arrisu ◊ e benimindi arrisu candu dha bint cun su bistiri de ortigu! ◊ tui ses s'arrisu de sa genti!
2.
de innòi a ti movi tui su cuadhu est mortu de s'arrisu
3.
s'arrisu de tzia Bacuca, chi iat lassau is barras in sa fruca!
Traduzioni
Francese
sourire,
rire
Inglese
smile
Spagnolo
risa,
sonrisa
Italiano
sorriso,
riso
Tedesco
Lächeln,
Lachen.
calèschere , vrb Definizione
erríere a praxere, intostare de s'errisu
Frasi
su imbetzare no ti daet gustu tale de ndhe calèschere!
Etimo
ltn.
*caleschere
Traduzioni
Francese
rire à s'en tenir les côtes
Inglese
to split one's sides laughing
Spagnolo
reírse a carcajadas
Italiano
rìdere a crepapèlle
Tedesco
sich tot lachen.
chighigliàre , vrb Definizione
erríere a iscracàlios mannos
Sinonimi e contrari
iscacagliare,
isgangagliare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
chahuter,
rire brusquement
Inglese
to laugh in an unseemely manner
Spagnolo
reír a carcajadas
Italiano
rìdere scompostaménte
Tedesco
schallend lachen.
ghirghilliàre , vrb Definizione
erriere a iscracàlios
Sinonimi e contrari
chighigliare,
ghirghilliare,
iscrocuedhai,
isgangagliare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
rire de façon bruyante,
ricaner
Inglese
to sneer
Spagnolo
reirse a carcajadas
Italiano
rìdere rumorosaménte,
sghignazzare
Tedesco
laut lachen.
ghirghílliu , nm Definizione
errisu a meda, a boghe arta, tzérriu
Sinonimi e contrari
iscacagliada,
iscacàgliu,
iscacaratzu,
iscracanzu,
iscracaxu
/
irghéliu
Frasi
sos ghirghíllios de cuntentesa parent grinnicos de cadhu ◊ ghetat ghirghíllios chi paret chi lu punghet su muscone!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
éclat de rire,
rire,
ricanement
Inglese
sneering
Spagnolo
carcajada
Italiano
risata,
sghignazzata
Tedesco
schallendes Gelächter.
iscacagliàre , vrb: iscacalliare,
iscracalare,
iscracalliare,
scracagliai Definizione
erríere meda, a iscracàlios, a tzérrios, a boghe arta; nau de is pudhas puru, candho si pesant a boghes timendho
Sinonimi e contrari
chighigliare,
ghirghilliare,
iscrocuedhai,
isgangagliare
Frasi
naraiat totu custas larédhias iscacagliendhe che unu macu
2.
s'ischidant sos pudhos de onzi corte e iscacàgliant umpare a s'assuconu (P.Cabras)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
rire aux éclats
Inglese
to laugh eccesssively
Spagnolo
reírse a carcajadas
Italiano
rìdere smoderataménte
Tedesco
schallend lachen.
iscacàgliu , nm: iscacàlliu,
iscarcàgliu,
iscarcàlliu,
iscracàbiu,
iscracàgliu,
iscracàlliu,
scacàrgiu Definizione
ilborrocu de errisu, su erríere a boghe arta / iscúdere un'iscracàlliu = fàghere un'iscracalliada
Sinonimi e contrari
ghirghílliu,
iscacagliada,
iscaganu,
iscacaratzu,
iscracanzu,
iscracaxu,
irghirghílliu
Frasi
candho ant intesu sa bàlcica de Antiocu ant rísidu a iscarcàlliu ◊ funt totus a iscracàbius e annigrendu po cudhu gioghendu a cuadhus fortis ◊ si est rísidu a iscarcàllios e at postu de mútria bona a totus ◊ est ridenne a iscacàglios tzaculitatos ◊ su piciochedhu fiat arriendu a iscracàllius ◊ fiat arriendu a iscracàbius, ispassiendusí ◊ sunt totus cicios, bufandho e erriendho a iscracàglios
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
rire bruyant
Inglese
guffaw
Spagnolo
carcajada
Italiano
risata fragorósa
Tedesco
schallendes Gelächter.
isgangagliàre , vrb Definizione
erríere a iscracàlios, a tzérrios, mòrrere de s'errisu
Sinonimi e contrari
chighigliare,
iscacagliare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
rire à se décrocher la mâchoire
Inglese
to split one's sides with laughter
Spagnolo
desternillarse de risa
Italiano
sganasciarsi dalle risa
Tedesco
sich krummlachen.
rídere , vrb: arríere,
errídere,
irríere,
ríede,
ríere,
ríghere,
riri Definizione
apèrrere pagu pagu is lavras o fintzes apèrrere sa buca meda faendho intèndhere sa boghe po cuntentesa, alligria, ca si agatat una cosa o una essia coriosa, befandho, abbaidandho ispetàculu o àteru / ger. riendhe, rindhe, ridindhe; pps. rísidu, rísiu, ríghiu
Sinonimi e contrari
| ctr.
piànghere
Modi di dire
csn:
rídere a gúrpinu = ríere cun malíssia, a befe, gorpeggorpe; ríere a cuscusinu = a s'iscúsia, chentza si fàghere a intèndhere; mi ndhe rio si… = mi ndi arriu (ma mi dispraxit etotu!); rídere a fiacu = arriri poita is àterus funt arriendi, ma sentza de cumprendi bèni ita dhus at fatus a arriri; dónnia pilu li ridet! = (nau de ccn.) est prexau che una pasca
Frasi
umpare amus rísidu e giogadu ◊ si capatze no est unu de ríere de sa própia persone, no est in cunditzione de si ríere de neunu ◊ cussu zogante faghet a ríere sas predas ◊ su contu de Giuanne est contu ’e ríere: no tenet giuu e no ischit a iscríere! (M.Murenu)◊ candho avio intesu cussas allegas, no ischio prus si ríghere o mi assustare
Etimo
ltn.
ridere
Traduzioni
Francese
rire
Inglese
to smile
Spagnolo
reír
Italiano
rìdere
Tedesco
lachen.
rísida , nf Definizione
su erríere, iscracaliada o pasta de errisu
Sinonimi e contrari
iscacagliada,
iscacàgliu,
iscacaratzu,
iscracanzu,
iscracaxu
/
cdh. risaredha
Frasi
est de una rísida ischifosa! ◊ li fruscieit in orijas una rísida manna
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
éclat de rire,
petit rire
Inglese
laughter,
small laugh
Spagnolo
risotada,
carcajada,
risilla,
risita
Italiano
risata
Tedesco
Lachen,
unterdrücktes Lachen.
rísu , nm: arrisu,
errísiu,
irrisu Definizione
alligria chi si paret aperindho is lavras o fintzes faendho una genia de boghe a iscracàliu, a bortas po cuntentesa, po cosas curiosas, a befa; a logos est fintzes pps. / min. risichedhu, risighedhu, risedhu, risitu / genias de errisu: r. a iscàsciu, a iscracàlliu, a lódhuru (de orrúere a terra, de no ndhe pòdere prus), r. matzoninu (falsu, befandho, faendho fintas), r. de sa melagranada (su corgiolu si tzacat, totu, e faet a bíere su granu), de sos crabitos de Pasca (chi parent erriendho a buca aperta, mortos, nau cun tzacu)
Sinonimi e contrari
befa,
bischíglia
/
rísidu
| ctr.
piantu
Modi di dire
csn:
èssere a risu de ccn., de cada unu = èssere o fàghere a manera chi àtere si ndhe potat befare, ríere; fàghere una mata, una pasta de risu = ríere a piaghere; fuíreche su r. = no arrennèsciri a poderai s'arrisu; èssere a tróulu de risu = arriri a rúmbulu, ríere gai meda de si rúere
Frasi
fateit fàghere una mata de risu fentra ai cussu muduleu (N.Musso)◊ sas carrelas fint un'andha e beni de zente e de iscàscaros de risu ◊ totus si ne fachiant su risu de su travàgliu suo, ca fit merderi ◊ bae chi deo no so a risu tou e si ti abbaidaias a carrones!…◊ bidindhe cussa funtzione mi ch'est fuidu su risu ◊ za si ndhe at a fàghere de su risu bidindhe chi mi at fatu dannu e leadu in ziru puru!…
2.
at risu unu pacu a malaggana ◊ deo mi ndhe fui risu
Etimo
ltn.
risus
Traduzioni
Francese
sourire,
rire
Inglese
laugh
Spagnolo
sonrisa,
risa
Italiano
sorriso,
riso
Tedesco
Lächeln,
Lachen.