cunsentíre , vrb: cussentire Definizione
pònnere a conca, fàere su sàbiu, giare una regulada a is cumportamentos imparandho de is ibbàllios o de is cossígios, portare atuamentos; pònnere a coro una cosa, sentire una cosa
Sinonimi e contrari
atinai,
atoare
Modi di dire
csn:
èssere unu malu a cussentire = testarrudu meda, chi sighit a fai su mali fintzas biendi ca est mali, chi no callat a ciorbedhu; cussentire una cosa = fàgherendhe contu in su sensu de si chessare, de si abbizare chi faghet carchi efetu, dolet, e gai
Frasi
proendhe a fumare, dego so abbarrau dirmajau, chene cunsentire, e poi abbellu abbellu so torrau in trassa ◊ candho li faedho de su maridu, si cussentit de sas disauras suas e cumintzat a bemire
2.
arratza de ómine malu a cussentire: l'at bidu chi custa cosa li faghet male ma no bi cazat! ◊ sas pedras no cussentint, ma su cristianu emmo, ca zughet sos atuamentos! ◊ su fiadu malu a cussentire bidet su male ma lu sighit a fàghere
3.
mi so istropiadu, ma no cussentia su dolore cantu s'istropiadura chi mi restaiat ◊ su pisedhu no cussentit ne fritu e ne calura ◊ a ghirare gai a bidha la cussentiat coment'e una birgonza ◊ sa pisedha fit in tertza média s'annu chi fit morta sa mama e sa mancànsia sua l'aiat cussentida meda
Traduzioni
Francese
réfléchir,
se repentir
Inglese
to reform,
to reflect
Spagnolo
reflexionar,
enmendarse
Italiano
riflèttere,
ravvedérsi
Tedesco
nachdenken,
sich bessern.
impudàre , vrb: imputare 1 Definizione
vrb. chi rechedit su pron. de sa persona sugetu coment'e chi siat cumplementu ma chentza funtzione: sentire dispraxere po calecuna cosa fata (de malu siat o de bonu)
Sinonimi e contrari
abentire,
arrepentire,
penètere,
penentire,
pilicare
Frasi
si penseri no mudas, de custa passione ti ndhe impudas (P.Mereu)◊ no ndhe fetas de aconcadas macas, ca ti ndhe as a impudare! ◊ ti amo e no m'impudo! ◊ si no pensades a mente sussega no istentades a bos ndhe impudare (D.Mele)◊ como pagu mi balet su penetu chi m'impudo de cantu ti apo fatu ◊ no bos impudedas mai de fàghere bene ◊ morte, tropu crudele ses istada cun s'Elicona sardu: daghi l'as mortu, pustis de pag'ora penso chi ti ndhe sias impudada! (Mura)
Etimo
ltn.
imputare
Traduzioni
Francese
se repentir
Inglese
to repent
Spagnolo
arrepentirse
Italiano
pentirsi
Tedesco
bereuen.
penentíre , vrb rfl: penetire,
pentire,
pentiri Definizione
abbarrare dispràxios po àere fatu ccn. cosa chi si connoschet po mala o no bona, no giusta, pruschetotu po àere fatu male, dannu, ofesa
Sinonimi e contrari
abentire,
arrepentire,
ibentie,
impudare,
penètere
| ctr.
allegraresindhe
Frasi
chi de mala manera l'at tratadu sa die infatu si ndh'est penetidu ◊ si fit mesu penetidu de sas peràulas malas chi li fint fuidas ◊ mira chi calchi die ti penetis! ◊ si su cumbidu l'aia atzetadu forsis no mi ndhe fia penetidu
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
se repentir
Inglese
to repent
Spagnolo
arrepentirse
Italiano
pentirsi
Tedesco
reuen,
bereuen.
scramentài , vrb: iscalmentare*,
scrammentai,
scremmentai Definizione
su si currègere, imparare de unu male, de calecuna cosa chi est costada meda, de unu dannu po dh'àere provau
Sinonimi e contrari
iscadhai,
spriai
Frasi
dhu bollu biri in tribbunali, tanti po dhu scramentai! ◊ candu at scrammentau cun s'àcua callenti timit sa frida puru ◊ càstia, chi no scremmentas mancu aici dèu no sciu prus ita ti nai!
2.
ómini scrammentau ómini salvau
Traduzioni
Francese
se repentir
Inglese
to reform
Spagnolo
escarmentar
Italiano
ravvedérsi
Tedesco
sein Unrecht einsehen.