apudhài , vrb: apudhare Definizione su si che artzare a su pudhàrgiu, a s’acorru de is pudhas, artzare a pitzu de calecuna cosa che is pudhas; andhare a in artu; su si crèdere meda, bogare atza che pudhu in mesu de pudhas Sinonimi e contrari apiculai, apodhilare, apudhalzare / ampiai, alciare / alleporedhare, alleporizare, apudhichinare, incaboniscai, ingrigliare Frasi ma càstia cussu caboni chi si est apudhau asuba de sa carrada! ◊ custa pudha fiat apudhada asuba de unu muntoni de òru… 2. sa nébida a mengianu de su Frumindosa si ndi apudhat a bidha Etimo srd. Traduzioni Francese se percher, ragaillardir, remplir d'orgueil Inglese to perch, to make proud, to make cocky Spagnolo posarse los pájaros, engallarse Italiano appollaiarsi, ringalluzzire, insuperbire Tedesco sich niederkauen, eitel werden, stolz werden.

apudhalzàre , vrb: apudharjare, apudharzare Definizione artzare a su pudhàrgiu, istare in s’acorru de is pudhas Sinonimi e contrari apodhilare, apudhai, apudhionare 2. bi at unu paone apudharzadu subra de una conchita Etimo srd. Traduzioni Francese se percher Inglese to perch Spagnolo posarse los pájaros Italiano appollaiarsi Tedesco sich auf die Stange setzen.

béltiga , nf: béltighe, bértica, bértiche, bértiga, vértica Definizione bastone o fuste longu meda e de paga grussària, fintzes postu a màniga de s'óbiga po piscare; fuste po apicare cosa / bertighitas de biscu = fustigus po cassai pillonis; mazare landhe, olia, nughe a bértiga = iscúdiri làndiri, olia, nuxi a pértia, a mazadorza Sinonimi e contrari magiadorza / pértia Modi di dire csn: batire in bértiche = cumbínchere, batire a concruos; bènnere in bértiches = bènnere aprove, acanta de andai bèni a fai calicuna cosa 2. pro fàghere sa bérgula bi cheret batidu una paja de bértigas ◊ a cólumu sos órrios, anzones in sa féstina, béltigas de panedhas e saltitza 3. dali oje, dali cras, che l'as batiu in bértiche a maridu tuo! ◊ mi tia chèrrere atzapare a bíere sas maneras chi at a imbentare pro nos torrare in bértiche Etimo ltn. pertica Traduzioni Francese perche Inglese perch Spagnolo pértiga Italiano pèrtica Tedesco Stange.

pértia , nf: pértiga Definizione nae o cambu de linna noàdile, deretu, longu; canna de bide; su cambighedhu fine de pònnere a iferta, innestandho; bacheta / min. pertiedha, pertighita Sinonimi e contrari béltiga, fuste, scrichiola, tràica Modi di dire csn: pértia príngia = chi bogat frutu, de frutu, sa prus in punta de sas duas de una puda; pértia furada, pértia ciurpa = casidhada, a latzu de cani, canna de bide interrada a betare raighinas chentza ndhe la segare dae su fundhu, prantada a fundhu betadu; pértia imbrabia = chi at bogadu brabas, raighinas subra subra; pértia de istrúmbulu = su bàculu de su foete; pértia ispinada = puntorzu; pàrriri pilloni in punt'e pértia = che puzone in nae, che sétidu in punta de ispidu, sempre apunta a tucare, nadu fintzas de pessone chi no tenet frimmesa, sempre prontu a cambiare idea; andai che pudha in pértia = a trevessu, a ziru; pigai a ccn. a pertiedha = a frunza in culu, a trubbu, de malu betu, cumandhèndhelu sempre; andai in pértias de fogu = andai in corrias de fogu; iscudi de pértia = a frunza, a fuste Frasi bella madixedha cun sa coa alleputzia, ti poniast in is pértias de sermentu e de suncuna ti fuiast 2. dus chi bendiant furconis e pértias de istrúmbulu fiant andendi de Serrenti a Muristeni 3. s'innestu de su sarmentu bogat frutu, si est fatu a pértia príngia ◊ in bíngia dhoi ammancat calincunu fundu: tocat a dhu torrai a ponni a pértia furada ◊ sa pértia sarda si circat s'àcua e calat a fundu 4. fut una maista inchietosa e is corpus de pértia no beniant disigiaus 5. cussa piciochedha est che pilloni in pértia, no parat in nisciunu logu ◊ su pilloni in punt'e pértia in su Partiu no serbit! ◊ mascus e féminas seus ogualis: isperaus chi assumancus is fillas no si fàciant pigai a pertiedha! ◊ chi dhu cassu dh'istampu is nàdias a pértia ispinada! Terminologia scientifica rbr Etimo ltn. pertica Traduzioni Francese perche, sarment Inglese perch, vine-shoot Spagnolo vara, pértiga, sarmiento Italiano pèrtica, tràlcio Tedesco Stange, Rebling.

sarràgna , nf, nm: sarrània, sciarrani, serrani, serrània, serranu Definizione genia de pischighedhu de mare: un'arratza de vaca Sinonimi e contrari bollàrgiu Frasi ammisturu prupu, sépia cun pagellu, una sarragna, unu sàlixi, calamaris… una bella cassola! Terminologia scientifica psc, serranus cabrilla Etimo ctl., itl. serrà, sirrania Traduzioni Francese serran Inglese sae perch Spagnolo cabrilla Italiano sciarrano comune Tedesco gemeiner Sägebarsch.

«« Cerca di nuovo