fèrros , nm pl: ferrus Definizione
serros, aina a duas perras intradas apare in s'assaedhu (puntu de arrimu), cun atzas segantes in mesu, a punta a una bandha (a s'àtera, puntu de fortza, est fata o de intrare is pódhighes o de aferrare a manu prena), prus che àteru po segare orrobba (f. de pannu), paperi e cosighedhas fines, ma segundhu sa genia fintzes àteru (làuna, linna, lana: f. de latoneri, de pudare, de túndhere); genia de trobea o acàpiu chi ponent in burtzos a un'arrestau / partes de is ferros o fóltighe: àscia (assaedhu o cabíciu, ferrighedhu tundhu e curtzu chi mantenet impare is duas partes a manera de dhas apèrrere e serrare e de fàere fortza segandho), carcàngius (genia de lórigas ue intrant is pódhighes); genia de ferros: de pudai, de tundi (ferrus a lama larga meda, mannus, po ndi segai sa lana de is brebeis), de liauneri, de maistu de pannu, de brodai, de arritzai; acutzai, isgurdai is ferrus; ferrus de prenciai (a fundu ciatu o a coduledha) = prància / pònnere sos ferros a ccn. = arrestare a unu
Sinonimi e contrari
ferritus,
fóltighe,
scerrus
/
castagnetas,
griglione,
musa 1
Frasi
sos ferros bostros giughent lamas malas e deo no mi chelzo tusu goi ◊ seu che lana in mesu de ferrus: de una parti cussa fémmina chi mi stari iscandulendi, de s'àtera fusteti chi mi at certau
2.
sos carabbineris li ant postu sos ferros ◊ su lunis a mangianu, cun is ferrus in is brutzus coment'e malefatoris, is valorosus de ariseru ndi essiant de caserma po andai "al carcere mandamentale"
Terminologia scientifica
ans
Traduzioni
Francese
ciseaux,
menottes
Inglese
scissors,
shear,
handcuffs
Spagnolo
cizalla,
tijeras,
esposas
Italiano
fòrbici,
cesóie,
manétte
Tedesco
Schere,
Gartenschere,
Handschellen (Pl.).
fóltighe , nf: fórfiga,
fórfighe,
fórtiche,
fórtighe,
fórtziche,
fórtzighe,
fósciga,
fóscighe,
frófighe Definizione
serros, aina a duas perras, cun atzas segantes in mesu, prus che àteru po segare orrobba, paperi e cosighedhas fines, ma segundhu sa genia fintzes àteru (làuna, linna)/ genias de fórtighe: de robba, de túndhere, de pudare; sos oxos de sa fórtighe: sa parte de daesegus, in ambas perras, ue s'intrant is pódhighes po dha pigare a segare; sas fóscighes de s'ischifione = zenia de francas o barras a zisa de tenatzas, itl. chèle
Sinonimi e contrari
cirras,
ferritus,
ferros
Frasi
at leadu sa fósciga e at segadu su cordonedhu ◊ sa fóscighe ti segat su pabilu ma no cosa grae ◊ sentza zúghere fórtzighes mi as tusu ◊ acàbidant coinzolos e fóscigas de pudare e andhant a binnennare
2.
zughet sa limba che fóscighe de trapera!
Terminologia scientifica
ans
Etimo
ltn.
forfice(m)
Traduzioni
Francese
ciseaux,
cisailles
Inglese
scissors,
shear
Spagnolo
tijera
Italiano
fòrbici,
cesóie
Tedesco
Schere,
Gartenschere.
túndhere , vrb: túndiri,
túnnere Definizione
segare sa lana a paris de sa pedhe a is brebès (e, nau a brulla, segare is pilos)/ ger. tundhendhe, tundhindhe, pps. túndiu, tusu
Frasi
bi aiat ferros de túnnere a bènnere ◊ cust'iscola no est fata pro pesare bestiàmine, túndhere lana, barminare, filare e tèssere, sestare e cosire, istirare e bestire ◊ finas a rughe in conca los ant tusos! ◊ sa brebei bollit túndia paris, no a iscalitas!
Terminologia scientifica
pstr
Etimo
ltn.
tondere
Traduzioni
Francese
tondre
Inglese
to shear
Spagnolo
esquilar
Italiano
tosare
Tedesco
scheren.