aclarài , vrb: acrarai,
acrarare 1,
acrariai,
acrariare Definizione
fàere a bíere, pònnere a craru, fàere ischire; èssere o fàere prus craru, cun prus lughe / a. una chistioni = crarire, ispiegare una chistione
Sinonimi e contrari
acrarire,
ispalesare
/
isclarai,
iscrarire
Frasi
sa luxi acrarat su scuriu ◊ dúbbiu predosu, súrbile malinna chi mi sughes su sutzu de s'aorta… acràrati: ite cheres? (G.Piga)◊ su beranu est giai acrarendusí ◊ s'aràngiu, candu su frutu si acrarat, s’iscerat si est de croxu grussu o fini ◊ po mei ita momentu tristu, chi no s’acrarit sa beridadi!(G.Pillai)◊ mi at tzirriau po acrariare sa chistione
2.
sa diri est acrariendi ◊ bidia su sole acrariandhe sos paris e sos montigos
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
manifester,
éclaircir
Inglese
to disclose,
to illuminate
Spagnolo
aclarar
Italiano
palesare,
rischiarare
Tedesco
offenbaren,
klären.
acraríre , vrb: crarire* Definizione
fàere crara o giare a ischire una cosa, una chistione a manera chi si pàrgiat méngius, chi si cumprendhat; fintzes su essire de su sole
Sinonimi e contrari
aclarai,
ilgiarare,
isciarire
Frasi
nemos si fit acrariu e antzis si fint negaos de àere pretesu carchi cosa
2.
sos duos zòvanos ant acrariu sa coja ◊ s'amoronzu de Predu si est acrariu
3.
su mengianu in foras si fut giai acrariu su sole
Traduzioni
Francese
éclaircir
Inglese
to make clear
Spagnolo
aclarar,
esclarecer
Italiano
chiarire
Tedesco
klären.
ilciaríre , vrb: ilgiarire,
irciarire,
ixarire Definizione
fàere craru, prus craru (nau fintzes de sa die abbreschendho), bogare a craru / i. su coju = iscrarí, assegurai sa coja
Sinonimi e contrari
ilgiarare,
isclarire
Frasi
framaridas allughinzendhe s'aposentu ilciarint sa cara de babbu e mama ◊ sas aeras ilgiarint e torrat s'alenu a sa campagna ◊ ilgiàrimi s'iscuru in calchi cosa! ◊ s'oscuridade no at a ixarire mai ◊ su pensare ilgiarit sa duda ◊ at comintzau a irciarire, ciambare sa luche e a si víere sos colores
2.
ant ilgiaridu su coju e si sunt fidantzados
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
s'éclaircir,
éclairer
Inglese
to make clear,
to brighten
Spagnolo
aclarar,
clarear
Italiano
schiarire,
illuminare
Tedesco
erhellen.
isciucài, isciucàre , vrb: issucare,
ixucare Definizione
pònnere e iscutulare a forte abba o àteru deasi aintru de un'istrégiu, coment'e po dhu samunare, po illimpiare; fintzes solu samunare, betare abba a un'istrégiu, passare un'istrégiu in s’abba, samunare orrobba
Sinonimi e contrari
assucare*,
igiucare,
isciaculare,
iscioriare,
sciabballotai,
sciampuinai
/
sciacuai,
samunae
/
iscotzinare,
iscutuai,
sachedhare,
sucariare
Modi di dire
csn:
issucàresi sa limba = nàrriri totu su chi si tenit in ganas (prus che àteru fuedhendi contr'a ccn.); issucàresi sa buca = papai àtera cosa po cambiai sabori
Frasi
si at isciucadu manos e cara ◊ sa mama at isciucadu sos pes a su pitzinnu ◊ a s'edade tua fia istraca de isciucare in su riu ◊ bi cheriat totu s'abbasanta a che isciucare cussa ura ◊ sa giovanedha ixucheit su tatzone ◊ no mi fatas zínziri issuchendhe sos piatos! ◊ no issucant de su sabone s'istrezu ◊ so andhendhe a ixucare lentolos ◊ unu annanghiat abba a su late cun sa cóntiga de ixucare sas cannadas (S.Patatu)
Traduzioni
Francese
rincer
Inglese
to rinse
Spagnolo
enjuagar,
aclarar
Italiano
risciacquare
Tedesco
ausspülen.
iscrariàtu , agt: iscraricatu,
iscraricau Definizione
chi at pérdiu su colore, chi si est fatu in colore prus craru / betzu iscraricau = isconfusu, scurumu
Sinonimi e contrari
ciaru,
irbiaridu,
iscoloriu
| ctr.
inghelatu,
iscuricosu
Frasi
su chelu fit tintu de colore rosa iscraricatu ◊ su biaitinu est unu colore biaitu meta iscraricatu ◊ sos montes si sont tinghenne de unu ruju iscraricatu, marcanne unu pacu de ventu
Traduzioni
Francese
éclairci,
clair
Inglese
cleared
Spagnolo
aclarar
Italiano
schiarito,
chiaro
Tedesco
hell geworden.