Definizione Definizione
Sinonimi e contrari Sinonimi e contrari
Modi di dire Modi di dire
Frasi Frasi
Cognomi e Proverbi Cognomi e Proverbi
Terminologia scientifica Terminologia scientifica
Etimo Etimo
Traduzioni Traduzioni
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
contràriu , agt, nm, avb: cuntràriu Definizione
chi est contra a calecuna cosa o a ccn.; chi faet male, chi noghet; css. cosa, persona o atzione chi andhat o fortzat a s'àtera bandha de su chi unu bolet; chi o cosa chi est a s'àtera bandha, de àteru betu deunudotu
Sinonimi e contrari
arrevésciu,
deghésciu,
traessu
| ctr.
favorile 1
/
guale,
matessi
Modi di dire
csn:
prèndhere, tènnere, leare a funes contràrias = cun funes chi tirant cale a un'ala e cale a s'àtera; essire in c. a unu = nàrrere cosa a gàrrigu, chi no li daet resones
Frasi
pro bínchere su fogu fuidu li ant postu fogu contràriu ◊ custa meighina ti est contrària, pro su male chi zughes ◊ sa cosa chi ses manighendhe ti est contrària ◊ a su tzigante lu sont ghiranne presu a funes contràrias ◊ si sezis contràrios bois, custu no lu faghimus ◊ si issos mi sunt contràrios no poto isperare s'azudu issoro ◊ caminendhe in s'istrada ti che ses dadu a s'ala contrària
2.
no podes a su matessi tempus chèrrere una cosa e su contràriu ◊ ti mustrant su chi andhat bene e faghes a su contràriu! ◊ niedhu est su contràriu de biancu, malu de bonu, légiu de bellu
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
contraire
Inglese
contrary
Spagnolo
contrario,
hostil,
inverso
Italiano
contràrio,
ostile,
oppósto,
rovèscio,
invèrso
Tedesco
umgekehrt,
feindlich,
entgegengesetzt.
imbèsce , nm: ambessi,
imbesse,
imbessi,
imbresse,
imbressi,
imbrèssiri,
immesse,
umbessi Definizione
s’àtera parte, sa parte contrària, su contràriu de una cosa (de unu bestimentu, sa parte de s’aforru), fintzes de un’órdine, de unu cuncordu
Sinonimi e contrari
alimbesse,
ifache
Modi di dire
csn:
avb. a s'imbessi = furriadu a su contràriu de unu essu, a manu furriada; pònnere a bràncul'imbesse = a farrancas a susu; fai una faci e un'imbressi = fàghere duas caras, èssere fartzu; fàchere a s'imbresse e a ifache = fàere una cosa e su contràriu puru
Frasi
cussa est genti chi fait una faci e un'imbressi
2.
torro a s'imbesse in sos tempos ◊ nos bogant su colzu a s'imbesse ◊ su chíndhalu est inzomendhe su filu a s'imbesse ◊ seu unu sacu isbuidau furriau a pedhi imbressi! (S.Baldino)◊ portat is mígias a s'imbressi ◊ est unu mundhu a chirru imbesse ◊ cussu est nàsciu a s’imbressi, iscempiau comenti est!◊ custas leges fatas a s'immesse!
3.
a s'imbesse de su frade, isse bibiat e pipabat
Etimo
ltn.
inverse
Traduzioni
Francese
inverse
Inglese
contrary
Spagnolo
inverso,
contrario
Italiano
invèrso,
revèrso
Tedesco
Umgekehrt.