àju , nm: asiu,
àsiu,
axiu 1,
àxiu,
axu Definizione
tempus chi unu si leat a discantzu, cun trancuillidade, po fàere calecuna cosa prus che àteru de divagu, chentza pentzamentos / a ndh'at de s'àsiu de!… (+ vrb.) = totu est chi abarrit!…(+ vrb. ger.), est in debbadas chi abetit, chi sigat a…; istare de mal'àsiu = male, duritosu
Sinonimi e contrari
praxu
Frasi
s'aju sou fit a intèndhere píulos de cionca in note de luna ◊ ischit petzi a irgherrimiare, cussu pitzocu: s'àsiu l'est zirandhe su tinu! ◊ in dommo issoro àsiu no bi ndh'at mai: sa mama fachindhe sas fainas de dommo, sas fizas cusindhe, babbu e fizu fachindhe sa zorronada ◊ de cudha cosa gei nd'eus a chistionai in ora de àsiu ◊ ponedibbei cun aju a tentare in binza!
2.
a ndh'at de s'àsiu de aspetare: su chi cheret isse no bi l'ant a dare mai! ◊ ndh'apo aju de istare iseta iseta: giustítzia pro me iseto invanu! ◊ teniat àsiu de itzerriai: cudh'ómini fiat surdu e no dh'intendiat ◊ ndhe aiat de aju de rispòndhere cun peràulas santas e giustas!…
3.
no tocat a donai asiu a is delincuentis de sumbullai sa genti ◊ no bi agguanto afaca a unu maláidu: mi leat sa brigonza, isto de mal'ásiu ca no isco it'e nàrrere
Etimo
itl.t
asio
Traduzioni
Francese
aise
Inglese
comfort
Spagnolo
holgura
Italiano
àgio,
còmodo
Tedesco
Bequemlichkeit.
códomu , agt, nm: códumu,
cómodu,
cómudu Definizione
chi est postu o assentau bene, chi est fàcile o andhat bene, discantzosu a manigiare; nau de ccn., chi si agatat o istat bene po comente est postu, ciciu, o est bivindho, ma fintzes chi po sa preitza no si movet a fàere cosa; logu adatu, comodidade, po fàere de bisóngiu, andhare de su corpus
Sinonimi e contrari
cumbeniosu
| ctr.
iscódumu
/
bàscia,
belledha,
comuna 1,
privada,
tzesso
Frasi
sa computera pro iscríere est códuma meda ◊ za ses códumu chi cheres a ti la zúghere a pes, sa cosa chi ti serbit!…
2.
sas domos chi unu tempus fint postas de códomu fint petzi cussas de sos cusinos
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
confortable
Inglese
comfortable
Spagnolo
cómodo
Italiano
còmodo
Tedesco
bequem.
discanciósu , agt: discansosu,
discantzosu,
discassosu Definizione
chi dhue at discantzu, chi si faet a discantzu, chi est bonu a fàere; nau de ccn., chi si dha leat a discantzu, chentza presse / vida discansosa, giogos discansosos = chi faghent piaghere, chi si bi leat gustu, chi bi cheret pagu ifadu o irfortzu
Sinonimi e contrari
fàcile
| ctr.
inzotosu,
peleosu,
trabagiosu
Frasi
andhe vida discassosa sa chi faghet cussu, sempre in bidha! ◊ ah, mih, a triballare cun custa computera za est discassosu: paret unu zogu! ◊ a is fillas dhis donàt sa lana modhi e sa prus discantzosa po dha filai
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
confortable,
à l'aise
Inglese
comfortable
Spagnolo
cómodo,
descansado
Italiano
còmodo,
agévole,
riposante
Tedesco
bequem.