acadriàre , vrb: acardiare,
acradiare Definizione
fàere càdriu, prus lestru, prus forte, apretare; fintzes fàere chíbberu, prenu
Sinonimi e contrari
afortiai,
apretai,
incarenire,
incradiare 1,
incribidai,
incricare 1,
incrispai,
infortiai
/
inchibberare
| ctr.
abblandai,
allenare,
illenare
Frasi
si bi l'acàdrias, s'aceleradore, bides comente bufat, sa màchina! ◊ cheret acradiadu su passu, ca sinono noche daet a tardu ◊ comente intrat s'istiu acàdriat su sole e faghet calura ◊ no l'acàdries su fogu ca brúsiat s'isterzu, coghindhe
2.
poite istrobbaes sos anzonedhos de súere sas titas acardiadas de late?
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
intensifier
Inglese
to intensify
Spagnolo
intensificar
Italiano
intensificare
Tedesco
verstärken.
apretàe, apretài , vrb: apretare 2,
apretari Definizione
pònnere in apretu, in dificurtade manna, pònnere presse, essire o fàere prus càdriu, prus fruscu; rfl. caminare prus impresse, istirare su passu camminandho
Sinonimi e contrari
acadriare,
apressurai,
apretonare,
trotinare
Modi di dire
csn:
apretare una cosa a… (a sole, a fogu, a chíngia, e gai) = fàghere dannu a sa cosa cun su sole, cun su fogu, sa chíngia a tropu; apretare sa màchina = fàghere andhare prus lestra
Frasi
sighint sas agonias a apretare ◊ su sole apretaiat sa campagna chena piedade ◊ bae a sa friscura, ca a tardu ti apretat su sole! ◊ a su malàidu li at apretadu su male ◊ in cussu logu mergiani apretat e no fait a fidai is angionis
2.
is fillus megant de dh'apretai a comporai su tratori ◊ su guvernu cheret apretadu chi muntenzat sas promissas ◊ si apretesint de sighire sa volontade sua ◊ si ti apretat su fritu cugúzadi! ◊ candu mi apretat su fàmini papu ◊ l'est apretandhe su sonnu ◊ su bentu est apretendhe ◊ est comintzendhe a pròere: si apretat abberimus su paracu
3.
a sa padedha abbàssiali su fogu, no l'apretet ca si atacat
4.
cudhu si apretat e aciapat su cani
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
presser
Inglese
to chase closely
Spagnolo
apretar
Italiano
incalzare,
mèttere frétta a qlc.,
intensificare qlcs
Tedesco
jdn zur Eile antreiben,
sich beeilen.
incrispàe, incrispài, incrispàre , vrb: incrispiai,
incrispiare Definizione
fàere crispu, cràdiu, pigare fortza, fàere prus lestru, de prus, prus istrintu; primmare, ofèndhere arrennegare; in cobertantza, fintzes annuare nau de s'aera
Sinonimi e contrari
acadriare,
afortiai,
apretai,
incribidai,
infruscare,
scrispiari
/
acristai,
inchigiare,
incilliri,
increstare
| ctr.
abbacai,
abblandai
Modi di dire
csn:
incrispiai su passu = caminare prus impresse; aeras incrispadas = chelu annuadu; incrispiare su guresi = fàgherelu essire prus afissu, intipiu
Frasi
sempre piús incríspiat su bentu cun bírridos de abba e nie frita (N.Cucureddu)◊ un'ispuntorzada a sos boitos lis faghet incrispiare su passu ◊ su bentu, s'àcua, su fogu funt incrispiendi ◊ est malu su bentu candu incríspiat: trocit truncu e isperdit su cinixu de dónnia fogu (P.Alcioni)◊ incrispat is passus e ponit sa fua
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
épaissir,
intensifier
Inglese
to intesify,
to thicken
Spagnolo
intensificar
Italiano
raffittire,
intensificare
Tedesco
dichter machen,
verstärken.
infruscàre , vrb Definizione
su si mòvere o essire fruscu, lestru meda
Sinonimi e contrari
acadriare,
apretai,
incribidai,
incrispai,
infrusai
Frasi
sa temporada mala est infruschendhe cun súlidos de bentu bidhiarzu, cun funadas de ranzola ◊ su bentu est infruschendhe
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
devenir impétueux
Inglese
to intensify
Spagnolo
intensificar
Italiano
intensificare,
divenire impetuóso
Tedesco
stärker werden.