bastiméntu 1 , nm Definizione
sa parte prus importante de un'apertura o fintzes de àteru), sa chi aguantat totu
Sinonimi e contrari
cembrana,
imbastimentu
Frasi
su bastimentu de una fentana, de una serra (aina)
Terminologia scientifica
fst
Etimo
ctl.
bastiment
Traduzioni
Francese
châssis
Inglese
frame
Spagnolo
marco
Italiano
telàio,
intelaiatura
Tedesco
Rahmen.
cuarnícia , nf: guarnícia Definizione
oru chi essit de prus totu a inghíriu de sa teulada, de sa rundha, pedra de sa fentana; genia de cordone de linna chi si ponet totu a inghíriu de unu retratu, pintura o àteru (fintzes solu aprontada po dhue pònnere cosa deasi)
Sinonimi e contrari
curnisa*,
groníssia
Frasi
laite no ndhe lu segamus e che lu ponimus a inintro de sa cuarnícia de sos retratos nostros? (Z.Zazzu)
Traduzioni
Francese
cadre,
corniche
Inglese
frame
Spagnolo
marco
Italiano
cornice
Tedesco
Rahmen.
guarnícia , nf: cuarnícia,
guarnissa,
guarnitza Definizione
oru chi essit de prus totu a inghíriu de sa teulada, de sa rundha (e fintzes su canale chi ndhe pinnigat s’abba); pedra de sa fentana; genia de cordone de linna chi si ponet totu a inghíriu de unu retratu, de una pintura, fintzes arrandha chi si ponet po bellesa ororu de bestimentu a unu
Sinonimi e contrari
curnisa*,
groníssia
Traduzioni
Francese
cadre,
corniche
Inglese
frame
Spagnolo
marco
Italiano
cornice
Tedesco
Rahmen.
telàgiu, telàgliu , nm: telaju,
telàlgiu,
telalzu,
telàrgiu,
telarju,
telarzu,
torarzu,
trabaxu,
tralàrgiu,
tralaxu,
trallaxi,
trauaxu,
trebaxu,
trelaxu,
treraxu,
triàrgiu,
triaxu,
troaxu,
trobaxu,
trolàrgiu,
trolaxu,
trollaxu Definizione
aparatu prus che àteru mannu po fàere tessíngios de tantas genias; in sa mola, duos puntedhos prantaos intraos in sa tónica cun d-una traessa in pitzu po apicare su majolu; s'ossamenta, su carenàrgiu de su cristianu e de un’animale, is crantos o partes principales chi agguantant totu s'arrestu de css. cosa manna formada de diferentes partes (es. màchina, genna)/ genias de telàrgiu (po tèssere): a ispola (a bàtoro antariles o istantaloros, bandhelas, manuntas, regras: su tessíngiu est in paris, is súrbios unu addaesegus (atesu de su tessidore) unu ananti (acanta), arréschios e firmaos cun is piones po poderare istirau su tessíngiu), t. a istoja o prantau (nau deosi ca s'istoja po isterrimentu dha faent apicada): custu telàrgiu est a duas regras, a duos peis e su tessíngiu est de pitzu a bàsciu, is súrbios o bancos unu in artu e unu in bàsciu; partes de su telàrgiu o chi serbint po tèssere: is càscias o iscàssias, su pètene, su litzu, su súrbiu (o bancu), is càlculas, s'ispola, su cannedhu o cannusca, su fustigu, sa canna de gruxi, su stàmini, s'ordidroxu, sa trama, su serradóriu, su faegannedhos, su pindu, is manighedhas, is peis, is tacheris o tacheras o nais cun is intacos
Sinonimi e contrari
cdh. tilàgiu,
ttrs. tiràgiu
Modi di dire
csn:
parare su t. = pònniri, cuncordai su telàrgiu de dhui pòdiri trabballai; impostare su t. = ammanitzare su materiale postu in su telarzu pro tèssere (imboligare su cotone in sos issulos, intrare sos litzos in sas cannas de sos pètenes); su trolaxu, su trebaxu po ferrai = màchina de ferrare, ue si ponent sos boes a los muntènnere in frimmu pro los ferrare; tènniri su triaxu arrésciu = tènnere unu triballu tasidu, frimmu, èssere chentza fàghere; intrare a su telarzu = ponnirisí a tèssiri in su telàrgiu
Frasi
abarra, gei no as a tenni su triaxu arrésciu! ◊ su sonu de su telarzu est divressu segunnu su chi tesset ◊ in Nule tessent cun telajos a istoja ◊ est tessendi un'isciallu in su trallaxi ◊ custu sonu fait rima cun cussu de is trobaxus ◊ tengu tiallas fatas a triaxu ◊ Togna teniat su telarzu sempre armadu, faghindhe tapetos
2.
su telaju de sa bicicleta fiat totu aggobbau, de comenti seu arrutu
Etimo
ltn.
*telarium
Traduzioni
Francese
métier à tisser,
châssis
Inglese
loom,
frame
Spagnolo
telar
Italiano
telàio per tessitura,
intelaiatura
Tedesco
Websthul,
Rahmen.