assobinài , vrb: assolinari Definizione pònnere a pigare sole, pigare sole Sinonimi e contrari assoliae, assorinai Frasi assobinai su trigu in s'argiola ◊ cuss'animabedhu ariseu fut assobinendu in su pranu ◊ lah is calixertas assolinendi! Etimo srd. Traduzioni Francese exposer au soleil Inglese to sun-dry Spagnolo solear, asolear Italiano soleggiare Tedesco in die Sonne legen.

assoliàe, assoliài , vrb: assoliare Definizione pònnere a pigare sole, pigare sole Sinonimi e contrari assobinai, assorinai, soghiai Frasi sas tilichertas sunt frimmas assoliàndhesi ◊ a assoliare trematas, fàunas e mantas lis faghet bene ◊ fasolu, moriscu, nughe, méndhula e àteru gai cheret assoliadu innantis de lu remonire ◊ assóliati sa carena in custu sole! ◊ cussu traste frundhidu bi est annos assoliendhe fora! Etimo srd. Traduzioni Francese exposer au soleil Inglese to dry in the sun Spagnolo solear Italiano soleggiare Tedesco in die Sonne legen.

assorinài , vrb Definizione pònnere in su sole, assoliare, pigare sole Sinonimi e contrari assobinai, assoliae Frasi ispànigat, su soli si àrtziat e sa caluxértula essit po assorinai Etimo srd. Traduzioni Francese exposer au soleil Inglese to expose to sunlight Spagnolo solear Italiano espórre al sóle Tedesco in die Sonne legen.

oghiànu , nm: ogrianu Sinonimi e contrari sole Frasi su pastori fiat sétziu in s'oghianu pascendi is brebeis ◊ comente calaiat s'umbra in piatza, issos puru poniant fatu a s'ogrianedhu de su sole ◊ s'ierru fut bessendinci e is sordaus si pigànt s'oghianu ◊ mi so sétida fora a leare s'ogrianedhu Etimo srd. Traduzioni Francese soleil pâle Inglese pale sun Spagnolo sol pálido Italiano sóle pàllido Tedesco blasse Sonne.

sòbi , nm: soi, sole, soli, sòui Definizione de totu is istedhos, su prus acanta a sa Terra (e no mancu de is prus mannos): est un'astru inchesu chi mandhat lughe e calore a dónnia bandha e si agatat in mesu de unos cantu pianetas chi dhi andhant a inghíriu a distàntzia diferente, acapiaos impare de una fortza chi dhos poderat in echilíbbriu, naschios impare de una matessi nebbulosa; sa lughe e su caente chi giaet, mescamente inue dhue tocat chentza portare nudha ananti / min. solighedhu (pagu, fridu) Sinonimi e contrari ocriruju / ttrs. sori Modi di dire csn: su sole essit, àrtziat, ferit o tocat, abbàssiat, si che intrat o si che imberghet, caentat, imbudhighinat, illugerrat; fàghere s. = èssere die o tempus chentza nues, chentza abbas; èssere postu in s. (nau de su tempus) = èssiri assentau a fai soli; a sa essida, a s'intrada de su s. = candu su soli essit (est essindhe), candu nci calat (si ch'est intrendhe); a s. arrimau = pustis chi si ch'est intradu; a s. fora = in ora chi bi at sole; pesare a sole ispartu = a trigadiu, candu su soli est nàsciu de diora (ctr. a chitzi); cannas de s. = rajos de sole comente colant tra nue e nue, in mesu de sas àrbures, in abberturas de muru a intro de logu iscurosu, ma fintzas solu unu pagu de sole; a punta o a cama de s., a tzaca de sole = candu su soli est artu meda e budhiu, in s'istadi; falare su s. (in d-unu logu) = fagherebbei sole meda, calura forte; s. pitziosu = budhidu, chi pistidhit; pònnere, pònneresi in su s. = in tretu ue bi tocat sole a si caentare, a si regòghere; su soli apodhat a sa pedhi = la regoghet, dh'ammoriscat; dae s. in s. = dae s'ora chi su sole essit unu manzanu a s'ora chi si che intrat su sero tardu; cotu a s. (nadu de frutuàriu) = inniedhigadu de su sole chi at leadu in terra; s. bambu = annapau, de luxi morta, candho s'aera est cuguzada cun d-unu pizu fine e parívile de nues; ogru de s. = sole, su sole própiu, comente si podet bídere tundhu in s'aera chentza nues imbia; èssiri bellu che un'ogu de s. = bellu meda; leare s. = assoliare; leare su s. a carchi cosa, a ccn. = fàghereli umbra, pònneresi imbia de su sole; pònnere nue a su sole = chircare de cuare su chi no faghet, sas cosas prus ladinas; bentu de s. = su bentu chi benit de sud-est; die de s. = die chentza nues; annuare su s. = cuguzare de nues (o àteru) de cuare su sole; ladinu chei su s., craru che s'ogru de su s. = craru de si cumprèndhere deretu; babboi de s. = terriolu; sa mama (a logos, Maria Soliana), su babbu de su s. = èssere fatu a pentzamentu po fàere a tímere is pipios in s'istade, po no dhos fàere essire a foras (ma dhu narant fintzes de unu bobboi chi àteros narant "carabbineri") Frasi su Sole si aclisat candho sa Luna si li ponet imbia ◊ su Sole a mesudie nos paret in su puntu prus artu de s'aera ◊ s'aera est annuada ma donzi tantu torrat a bogare su Sole ◊ su tilibirche a nues annuaiat su Sole ◊ at acorrau is cabras deghí su soli nci fiat calau ◊ su sole daet lughe e calore 2. a meigama su soli in s'istadi parit chi iscallit totu ◊ in iscola fimus mortos de fritu in die de sole ◊ in istiu, comente caentat sole sas berbeghes mériant ◊ in s'umbrinu bi tocat sole a mesudie o solu in istiu ◊ dha tiràt anca ferriat su sobi ◊ in s'umbra no ti ferit sole ◊ su sole a mesudie in istiu paret ballendhe ◊ si est istérritu a dormire inuve bi paraiat un'ocru de sole ◊ pro una zorronada dae sole in sole dabant unu litru de ozu ◊ za bi falat su sole in cussos paris, chentza mancu un'àrbure! ◊ pitzinna, ista in domo fintzas a sas bàtoro: in fora bi est sa mama de su sole! (L.Marielli)◊ fut cummentzendi a intrai un'ogu de soli ◊ lah, andau su soli!◊ nc’est ancora duas cannas de soi e a si ndi andai candu est murrinendi! Cognomi e Proverbi smb: (De)sole, (De)solis, (De)ssole, (De)ssolis, Soi, Sois, Sole, Soli, Solis Terminologia scientifica astr Etimo ltn. sole(m) Traduzioni Francese soleil Inglese sun Spagnolo sol Italiano sóle Tedesco Sonne.

umbríne, umbrínu , agt, nm Definizione nau de logu, chi istat meda in umbra, a cara a su Nord, chi dhue tocat pagu sole Sinonimi e contrari arbàrgiu, carvàrgiu, carvarjinu, crogarzinu, culassoli, palassole, palassolinu, palavrida, travuntanàrgiu, umbràdile, umbritzu, umbrosu / ttrs. ritzesu | ctr. solianu Frasi dogni umbrinu diventat solianu, su sole faghes tocare in totue Etimo srd. Traduzioni Francese baiser Inglese shady Spagnolo sombrío Italiano ombróso, bacìo Tedesco schattig, nach Norden gelegen, von der Sonne nicht berührt.

«« Cerca di nuovo