animàbi , nm, nf: animale,
animali,
arimabi,
arimai Definitzione
css. organísimu chi naschit, creschet e morit, si movet a solu e portat sensos, tenet cumportamentu guvernau totu cun is istintos o sa domadura (e tandho chentza mancu sa libbertade e responsabbilidade), chentza is atuamentos e ne s'immaginatzione de su cristianu (ma po totu s'àteru custu puru est cunsiderau animale); si narat meda po s'àinu e po su margiane; nau a disprétziu, chie faet che is animales, persona de aguantare atesu, de ànimu malu, mala e tonta / min. animaledhu, animebedhu, nf. animaledha (nau prus che àteru lastimandho un'animale); s'animale podet èssere: mascu, fémina, masedu o areste, domau o rude, mannalitzu o de chedha; animali po fai casta = pro parare ratza
Sinònimos e contràrios
fiadu
/
àinu,
grodhe
/
animiniedhu,
miseràbbile
| ctr.
cristianu,
pelsone
Frases
mi apo postu s'animale a missinnantis e… toca! ◊ ant bociu cuss'animebedha, làstima de mallora!…◊ cheret bene che fizas a sas tres animales
2.
pastore, retene sa robba dai sos chenadolzos, no la ponzas in buca a s'animale!
3.
cussu est un'animale, si li cumbinat bochit s'àteru pro nudha
Ètimu
ltn.
animal
Tradutziones
Frantzesu
animal
Ingresu
animal
Ispagnolu
animal
Italianu
animale,
bruto
Tedescu
Tier.
animalàtzu , nm Definitzione
foedhu chi si narat a disprétziu, a unu, prus che àteru brigandhodhu; nau in cobertantza, su dimóniu
Sinònimos e contràrios
bestiatzu
/
dimóniu
Frases
in cue ses, brutu animalatzu: essimiche! ◊ animalatzu, cudha crebendhe de su fàmine ma no ponet a manigare!
2.
s'animalatzu mi abbaidaiat cun ogros de fiamas e mi lantzitaiat su sentidu (G.Ruju)
Tradutziones
Frantzesu
animal,
imbécile
Ingresu
nasty-animal
Ispagnolu
animal,
bestia
Italianu
animalàccio (détto in tòno di rimpròvero)
Tedescu
plumpe Person.
animalínu , agt Definitzione
de animale / avb: a s'animalina = comente a is animales
Sinònimos e contràrios
ferale
Frases
cussos zughent coro animalinu, bochint fintzas sas criaduras!
2.
una fémina in sos ballos in piatza fit brinchitendhe a s'animalina ◊ in cussa domo sunt a s'animalina: no bi ndh'at unu chi andhat a missa!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
animal,
bestial
Ingresu
animal,
bestial
Ispagnolu
animal
Italianu
animale,
animalésco
Tedescu
tierisch.
anníciu , agt, nm: annicru,
annígiu,
annígliu,
anniglu,
annigru,
annigu,
annirgu,
anniu,
annixu Definitzione
porchedhu, vitellu, cuadhu, angione o àteru pegus de calecunu annu, passau s’annu
Sinònimos e contràrios
annigrotu,
annorinedhu,
tentógliu
Frases
s'anníciu est in sa giota, su crapitu est a brincos, in sa pinneta apedhat su catzedhu
2.
sunt pulpuzos de peta de porcu anniju pesadu a mannalitinu
Terminologia iscientìfica
anall
Ètimu
ltn.
annic(u)lus
Tradutziones
Frantzesu
animal de la ferme agé de deux ans
Ingresu
one years old cattle
Ispagnolu
añojo
Italianu
annìcolo
Tedescu
einjähriges Tier.
gamedhàre , vrb: amedhare* Definitzione
betare apare totu a unu duos tàgios de bestiàmene, avesare is angiones a abbarrare impare cun is àteros, is pegos noos a abbarrare in su tàgiu, a cònnoschere su pastore, ammasedare; nau de gente, fàere amedhu, avesare a istare impare cun is àteros
Sinònimos e contràrios
abbamare,
acedhae,
achedhonare,
aggamai,
aggrustare,
ammeschiare,
ingamai
| ctr.
iscamedhare,
stagiai
Frases
sas balenas allatant che a sos animales chi gamedhamus
Tradutziones
Frantzesu
socialiser,
habituer un animal à vivre l'un avec l'autre
Ingresu
to socialize
Ispagnolu
acostumbrar al ganado a vivir en el rebaño,
socializar
Italianu
abituarsi alla compagnìa,
socializzare
Tedescu
vergesellschaften,
sozialisieren.