abbeladinàre , vrb Definitzione
fàere a gheladina, cagiare, nau pruschetotu de brodu, sàmbene o cosas deasi
Sinònimos e contràrios
ammallorai,
apiatare,
cagiare,
giagare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
cailler
Ingresu
to curdle
Ispagnolu
cuajar
Italianu
rapprèndere
Tedescu
gerinnen lassen.
acragàre , vrb: cracare* Definitzione
pònnere su càgiu in su late, cagiare; nau de su late, cagiare po efetu de su càgiu
Sinònimos e contràrios
arruspiare,
cagiare,
giagare,
incracare 1,
pazare
Terminologia iscientìfica
pst
Tradutziones
Frantzesu
cailler
Ingresu
to curdle
Ispagnolu
cuajar
Italianu
quagliare
Tedescu
gerinnen.
cagiàre , vrb: cagliai 1,
callai,
caxae,
cazare Definitzione
si narat de cosa brodosa, de late, ógiu, e àteru, chi perdendho abba o perdendho calore (o po àteru) si faet prus tostada; nau foedhandho de unu, si narat in su sensu de si currègere, essire sàbiu, lòmpere a calecunu arresurtau bonu
Sinònimos e contràrios
abbeladinare,
acragare,
aggromare,
alleae,
ammallorai,
apedrare,
apiatare,
belare,
giagare,
impagnire,
pazare
/
medrare,
medrire
| ctr.
iscagiae,
sòlbere
Maneras de nàrrere
csn:
callai a ciorbedhu = essire zudissiosu, sàbiu, cabosu, achistiadu che unu mannu; su cagiau = su callau, preta; cagiare s'ógiu in buca = abbarrare trassidos; cazare una cosa de… = cuguzàrela de…, betàreli carchi cosa a meda, fai callagalla de…
Frases
in zerru, comente faghet fritu s'ozu ermanu si cazat ◊ cosa lassada a budhire meda si che cazat tropu ◊ custu binu callat in s'unga ◊ su lati si est callau ◊ sa minestra ca fut ghetada de diora si est callada
2.
l'at bidu chi a fàghere male no cumbenit, ma no bi cazat etotu ◊ l'ischis chi andhat male a fàghere gai, ma no bi cazas, no! ◊ tue no bi as cazadu: naras isambrúlios, iscabulada! ◊ s'ómini callat a ciorbedhu a corant'annus ◊ totinduna chi est callendi a ciorbedhu… s'ómini torrat a pipiu ◊ cussa cantzone est serbia a fàere cazare sos sentimentos de sa zente ◊ addaghi at intesu sa senténtzia dhi est cagiadu s'ógiu in buca!
Sambenados e Provèrbios
smb:
Callai
Ètimu
itl.
cagliare
Tradutziones
Frantzesu
épaissir,
coaguler,
se cailler
Ingresu
to thicken
Ispagnolu
espesar,
condensar
Italianu
addensare,
fare dènso,
coagulare,
rappigliarsi
Tedescu
sich verdichten,
gerinnen.
giagàre , vrb: giagrare Definitzione
betare su giagu (càgiu) a su late; cambiare cumportamentu in su sensu de si currègere, de pònnere conca, de arrexonare; brinchidare / giagare de chervedhos = callai a ciorbedhu, essiri giudisciosu
Sinònimos e contràrios
abbeladinare,
arruspiare,
cagiare,
ciacare 3,
cragare*,
pazare
Frases
ndhe falat sa labia dae sa tríbide, giagat su late e daghi morit l'isfiorit chin sa múriga
2.
cussu no giagat mai de chervedhos!
3.
ant s'aera in pag'ora oscuradu niedhas nues, in su firmamentu giagat su lampu: in cussu mamentu paret su mundhu de fogu allumadu (P.Sulis)
Tradutziones
Frantzesu
cailler
Ingresu
to curdle
Ispagnolu
cuajar
Italianu
quagliare
Tedescu
gerinnen.