Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

biudàle , agt, nm Definitzione de biudos, chi pertocat is fiudos; totu su chi tocat de diritu a is fiudos / sos pannos biudales = sa bestimenta, niedha, chi si ponent sos biudos Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu de veuf, de veuve, douaire Ingresu widowed Ispagnolu viudal Italianu vedovile Tedescu zur Witwenschaft gehörig, Witwengeld, Leibgedinge.

fiúdu , nm, agt: biudu, viudu* Definitzione ómine cojuau chi dhi est morta sa pobidha / dolore de su f. = a su cuidu… Sinònimos e contràrios batiu, bidu 2, gatiu Frases fiudu zai bàtoro o chimbe annos, s'ómine fuit istracu de s'atrupellu de èssere babbu e mama de tres pitzinnos ◊ a muzere mia l'istimaia forte, tenia trint'annos e s'umbra de restare fiudu mi truncaiat perraberra su coro Tradutziones Frantzesu veuf Ingresu widowed, widower Ispagnolu viudo Italianu védovo Tedescu Witwer, verwitwet.

gatíu , nm, agt: gativu Definitzione ómine cojuau chi dhi est morta sa pobidha; in ccn. logu dhu narant fintzes po mandrone Sinònimos e contràrios batiu, bidu 2, biudu / mandrone Frases est bestitu de niedhu chi paret unu gatiu 2. no deves drommire meda e no deves èssere gatiu! (M.Bua) Ètimu ltn. captivus Tradutziones Frantzesu veuf Ingresu widowed, widower Ispagnolu viudo Italianu védovo Tedescu Witwer, verwitwet.

ifiudàre , vrb: imbiudare, infiudai, inviudai Definitzione abbarrare chentza pobidhu o chentza pobidha po morte de s’unu o de s’àtera Sinònimos e contràrios imbatiare, sciudai, sviurai Frases apena s'est imbiudau at béndhiu su bestiàmene ◊ mi seo immalaidada meda e fust acanta de t'ifiudare! ◊ s'ómine chi s'ifiudat no torrat prus de giudu ◊ cumenti est chi ti ses infiudada? Ètimu ctl., spn. Tradutziones Frantzesu être veuf Ingresu to be left a widow (er) Ispagnolu enviudar Italianu rimanére védovi Tedescu verwitwen.

imbatiàre , vrb: ingatiare Definitzione abbarrare chentza pobidhu o chentza pobidha po sa morte de s’unu o de s’àtera (tempos cumpostos cun aus. èssere e àere) Sinònimos e contràrios agatiare, ifiudare, sciudai, sviurai Frases de candho aiat imbatiadu no li fit mai mancada de manos sa ruca e su fusu ◊ custu li fit capitau apustis chi si fit ingatiaa Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu être veuf Ingresu to be left a widow (er) Ispagnolu enviudar Italianu restare védovi Tedescu verwitwen.

viúdu , nm, agt: biudu, fiudu Definitzione ómine cojuadu chi dhi est morta sa pobidha Sinònimos e contràrios batiu, bidu 2, gatiu Frases fiat viudu giai de bint’annus, viudu ma no ressignau a una vida de viudantza finas a sa morti Ètimu ctl., spn. Tradutziones Frantzesu veuf Ingresu widower Ispagnolu viudo Italianu védovo Tedescu Witwer, verwitwet.