acossài, acossàre , vrb: acotare, acotzae, acotzai, acotzare, cotare Definitzione pònnere sa o is cotzas, assentare una cosa ponendhodhi cotzas (asuta, in mesu); imbarare una cosa a un'àtera po si aguantare apare, o acostindhodha a unu logu e, nau in cobertantza po gente, cricare o giare un'aprigu inue istare, giare unu diritu a praxere; su si arrangiare Sinònimos e contràrios acocedhai, arrambare, imbarare, incumandai, intrare / acostai | ctr. scotzai Maneras de nàrrere csn: acotzai sa terra a su fundu = afranzare, acurtziare sa terra cun su tzapu a su fundhu; acotzai su picu = pònnere cota a su picu (a sa màniga in su tretu de s'ogru) Frases sa carrada boit acotzada po chi abarrit firma ◊ seu acotzendumí su marroni ◊ su muru dhu torrant a fai cun sa perda totu acotzada a ciumentu 2. fiat caminendi mòri mòri e a s'acotza acotza ◊ acotzadí a s'enna, lessast intrai a nisciunus! ◊ sa càscia est acotzada a su muru ◊ si fiat firmada e acossada a unu murixedhu ◊ in sa picada ti tocabo de puntorju ca tue ti acotzabas! ◊ po abarrai istrantaxu mi acotzu a unu baculedhu 3. si sunt cojados e acotados in d-una domita ◊ si est acotada in su letu ◊ chie istat male si acotet! ◊ tia Larenta e su maridu si sunt acotados in coghina (B.Mazzone)◊ acotant sa provista de sa linna in sa chentina ◊ ant acotadu su mortu in su baule 4. truncat is nais acotzendisidhas a unu genugu ◊ at acotadu s'ebba a su giannile pro si che sètzere Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu étayer Ingresu to buttress Ispagnolu apuntalar Italianu puntellare, sprangare Tedescu stützen, verriegeln.
afrucargiài, afrucaxài , vrb: afurcargiae, afurcarzare Definitzione pònnere frucàgios; manigiare o ispínghere cosa cun sa frochidha Sinònimos e contràrios apontedhae, apuntalai, impuntedhai, inforchidhare, trumpai Frases cotos che pipa, prus de unu mancu si l'afurcarzant istat reu ◊ pro no si ndhe iscratzare, sas cambas de su péssighe tocat a las afurcarzare ca sunt gàrrigas meda 2. est afrucaxendi sarmentu a intru de su forru, a su fogu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu étayer Ingresu to shore up Ispagnolu apuntalar Italianu puntellare Tedescu abstützen.
apontedhàe, apontedhài , vrb: apuntedhai, apuntedhare, apuntellare, puntedhai Definitzione pònnere puntedhos, frucàgios po aguantare sa cosa, po dha mantènnere inartada de terra; abbarrare o agguantare prantaos (apuntare is peis, comente cricat de fàere su pipiu), arrimare Sinònimos e contràrios afrucaxai, apalincionai, apuntalai, impuntedhai, inforchidhare, trumpai / arrampedhai | ctr. ispuntedhare Frases cussa domu bècia est totu apuntedhara 2. no arrennèsciu a apuntedhai de comenti portu is cambas indromigadas ◊ si acúrtziat apuntedhàndhesi a su fuste Ètimu itl. appuntellare Tradutziones Frantzesu étayer Ingresu to prop (up) Ispagnolu apuntalar Italianu puntellare Tedescu abstützen.
apuntalài , vrb: apuntalari Definitzione pònnere puntales, puntedhos, a calecuna cosa po dh’aguantare inartada de terra, po no che orrúere Sinònimos e contràrios afrucaxai, apontedhae, impuntedhai, inforchidhare, trumpai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu étayer Ingresu to buttress Ispagnolu apuntalar Italianu puntellare Tedescu abstützen.
cotàre , vrb: acossai*, cotzare Definitzione pònnere sa o is cotas, assentare una cosa ponendhodhi cotzas (asuta, in mesu), pònnere asuta che una cotza; istare in calecunu logu de aprigu (domo, àteru) nau in su sensu de dhue istare deasi bene de no si ndhe bòllere andhare Sinònimos e contràrios cotulare, cratzai 1 | ctr. iscotare 1 Maneras de nàrrere csn: cotare suta a unu = istrumpai a terra, pònniri asuta a unu pro dhu surrai; cotàresi in d-unu logu = aposentaisí, abarrai a tropu in d-unu logu (tzacaresiche che cota); cotzare sos ammuntos in su letu = pinnigare sos oros a parte de fora, a s'ala de cabita Frases si cotat su carru, sa màchina, chi no si che moant si sa carrela est in betada ◊ su picu cheret cotadu ca sinono sa màniga est lasca e si che essit ◊ sas cubas si cotant pro no cadhinare 2. in su logu chi si cotant no ch'essint chentza burdellu 3. si lu tenzo mi lu coto suta e li dao surra ◊ s'animalatzu si mi truvat e si mi cotat suta (G.Ruju)◊ lu leo in pesu, in d-una calpidura che lu coto ca passat su trenedhu in sas rotàglias Tradutziones Frantzesu caler, étayer, coincer Ingresu to stabilize with wedges Ispagnolu acuñar Italianu imbiettare Tedescu aufkeilen.
impuntedhài, impuntedhàre , vrb Definitzione pònnere su puntedhu, puntedhos po agguantare cosa Sinònimos e contràrios afrucaxai, apalincionai, apontedhae, apuntalai, inforchidhare, trumpai Ètimu itl. appuntellare Tradutziones Frantzesu étayer Ingresu to buttress Ispagnolu apuntalar Italianu puntellare Tedescu stützen.