ciapiòne , nm Sinònimos e contràrios ciapanarju, traseri Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu séant Ingresu bottom Ispagnolu trasero Italianu deretano Tedescu Gesäß.
fúndhu , nm: fundu, funnu Definitzione sa parte de asuta de is cosas (in custu, nau de su civraxu, est su contràriu fintzes de faci), sa chi che arresurtat prus in bàsciu, sa chi aguantat s’arrestu (abbaidandho, fintzes sa parte e colore chi paret prus atesu e prus pagu distinta); su capitale chi s'impreat po calecunu trebballu; matas, erbas o cosas prantadas leadas a unas a unas / min. fundhighedhu, fundixedhu Sinònimos e contràrios fundhache, fúndhigu / irfundhu / àrbure, capitale, moa 1 Maneras de nàrrere csn: in f. = in sa parti prus asuta (infúndhuche = atesu); robba de f. = traste o bestimenta fine de pònnere suta, in dossu, mudantes; salude a f. e a frutu! = salude a babbu, a mama e a fizos!; f. de iscarpa, de ampulla, de cadrea, de carrada = sa parti de asuta; f. de pantalones = sa parti de is nàdias, sa chi arresurtat asuta candu unu est sétziu; f. de làtia, de erba, de arrosa, de bide, de figu = s'erba pigada cun totu is follas impari, matixedha, mata; pònnere dinari a f. = allogai o pònniri dinai po ccn. ispesa manna, prus che àteru po trabballus; bogamentu de su f. = su ndhe torrare o bogare su capitale chi si bi est postu, s’ispesa de comintzu in carchi faina o afàriu; chistione sentza f. = chentza fundhóriu, chentza sustàssia; avb. a fundhu = bene, atenta, fintzas a lòmpere a un'iscopu; èssiri totu f. a susu (nadu de logu) = èssere totu betadu apare, isorduladu, treulau; èssiri a fundu de pari = acurtzu s'unu a s'àteru, acanta de pari; fundu niedhu = aera annuada meda a carchi bandha Frases che tumbulesit in sas iscalas fintzas a funnu ◊ cosa grae in s'abba che falat a fundhu ◊ candu su fundu de su forru est prontu si ghetat su pani ◊ sas iscarpas si cossumint in su fundhu ◊ in s'ampulla bi at unu fundhighedhu de binu ◊ su civraxu cotu bèni no est totu fundu e nudha faci e ni totu faci e nudha fundu ◊ s'abba in su putu ch'est tropu in fundhu ◊ fala prus a fundhu arendhe, no ares subra subra! ◊ parit ca sa funtana no portat ludu in su fundu e mancu ghetendidhi una perda s'intrullat 2. fizos mios, bos lasso custu fundhu e donzi interessu meu ◊ li at torradu su fundhu cun sos interessos ◊ si est postu pastore ma petzi ndhe at torradu sos fundhos ◊ pro fàghere custu triballu cantu ponimus a fundhu? ◊ de Deus sunt sos fundhos e sos frutos! ◊ divide su badanzu ca su fundhu est su meu! 3. si bit cancu fundu de camingioni asuba de is murus ◊ su sirmentu no batit frutu si no restat atacadu a su fundhu ◊ sos funnos isterrent peri sas àgheras bratzos virdes ◊ li aggradant sos libbros de anatomia, de bobbois e de fundhos ◊ fundhos de úlumu faghent umbra ◊ fato a issalada unu fundhu de latuca ◊ in domu tengu unu fundu de titiaca 4. dàdeli una mirada a fundhu ca giughet chentu e una furriada! ◊ cherfendhe osservare a fundhu a fundhu sa cosa, mancat s'intelligéntzia ◊ de tantas chistiones sentza fundhu no ndhe at bogadu ne crau e ne tzou! Ètimu ltn. fundus Tradutziones Frantzesu fond Ingresu bottom, fund Ispagnolu fondo Italianu fóndo, céspo Tedescu Grund, Boden, Kapital, Büschel.
ifundhàre , vrb: ilfunnare, irfundhare, isfundai, isfundhare, sfundai Definitzione segare, bogare o abbasciare su fundhu de unu trastu; segare matas de fundhu (cantu prus in bàsciu, fintzes a paris de terra), bogare de arraighinas Sinònimos e contràrios issundhare, sciundorai Frases no poto pònnere passu chi no s'isfundhat su terrinu in pes ◊ si ti seis in sa cradea su pesu tou l'irfundhat ◊ si li lompet a faladas de pè l'irfundhat su paneri! 2. élighes, chercos, totu ant isfundhadu: su monte chei su campu est resultadu (B.R.Carbone)◊ sa binza betza isfundhandhela! ◊ sas arvuritas si ndhe isfundhant dai s'arzola e si che achedhant in sulcos ◊ su bentu paret chi ndhe isfundhet sos chercos ◊ custa figu si no dat frutu ifundhandhela! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu défoncer Ingresu to break the bottom of, to mow Ispagnolu desfondar, cortar a ras del suelo Italianu sfondare, tagliare raso tèrra Tedescu den Boden ausschlagen.
irfundhàdu , pps, agt: irfundhau Definitzione de irfundhare; chi no portat fundhu o che dh'ant segau Sinònimos e contràrios ifundhadu, sciundau Tradutziones Frantzesu défoncé Ingresu bottomless, broken the bottom of Ispagnolu desfondado Italianu sfondato Tedescu bodenlos.
traséri , nm Definitzione de sa parte de apalas de sa carena, sa chi si ponet cicindho; (nau pl.) is alas de palas de unu bestire Sinònimos e contràrios ciapanarju, ciapione, strafanàriu / bulla, coedha Terminologia iscientìfica crn Ètimu ctl., spn. traser Tradutziones Frantzesu derrière, arrière-train Ingresu bottom Ispagnolu trasero Italianu sedére Tedescu Gesäß.