àntaru , agt, prn: ànteru, ànturu, antru Definitzione nau de calesiògiat cosa, chi no est custu, no est cussu, chi no est su chi seus naendho; unu tanti prus de custu, prus de su chi s'est nau, bistu, fatu e totu deasi Sinònimos e contràrios àteru* Frases faeus un'antru brínchidu agoa ◊ a unu dhi narant Franciscu, a un'antru Giuanni ◊ gira chi ti giru ndi apu agatau un'ànturu! Tradutziones Frantzesu autre Ingresu other Ispagnolu otro Italianu altro Tedescu andere.

àteru , agt, prn: atru, àturu Definitzione chi (o cosa chi) o chie est diferente de su chi seus naendho, de su chi portaus ananti, de custu, de noso, de unu; unu tanti in prus de su tanti precisau, de su chi si tenet o chi si narat; a bortas si narat fintzes in su sensu de méngius, prus bonu, chi tenet unu fàere prus méngius, foedhandho de gente (fintzes no solu po averguare una diferéntzia ma po cumbínchere a ccn. po calecuna cosa)/ a./c. coment’e agt. est sèmpere postu innanti de su nm. Sinònimos e contràrios àntaru Maneras de nàrrere csn: (faendho un'elencu) …e àteru = itl. eccètera; s'àteru = itl. il pròssimo; àteru e che… = meda menzus, meda peus, prus mannu, e gai; si àteru nono, nessi… = si no est possíbbili àteru, assumancus…; est… (+agt, nm) chi no ti ndhe naro mancu s'àtera = abbastat ca narat totu su chi apu nau (pruscatotu fuedhendi de calidadis malas); s'àtera die de…= sa dí apustis de…; pessare in àteru Frases s'àtera die, un'àtera die, àtera cosa, àter'ómine ◊ àtera cosa puru as batidu, ca no bastaiat sa chi che fit!… 2. istima s'àteru che a tie etotu! ◊ za ndhe li daes, de azudu, a s'àteru!…◊ faghe su chi cheres, ma no seghes sas ancas a s'àteru! ◊ lah chi si boit pasiai, s'atru, cun s'istragatzu chi feis!…◊ s'unu fut biancu, s'atru asulu ◊ unu po un'atru, iaus a bolli bendi a gopai ◊ si s'àteru est in cherta de triballu, ndh’at de s’aju de irvetare!… ◊ bi sunt andhados unu e àteru ◊ custu o un'àteru est su matessi ◊ ndhe cherzo un'àteru ca custu mi est pagu ◊ àteru b'at? ◊ àteru bos serbit? 3. àteru e che a tie ndhe amus bidu mannu e bonu! ◊ àteru e che gai ndhe amus tentu! ◊ leh custu: atru e che gafè, est! ◊ àteru e che brulla: abberu est! 4. si fiast un'àteru, immoi, andàst a mi comporai custa cosa! ◊ si fit un'àteru andhaiat a s'iscusare pro su chi at fatu! 5. si àteru nono, nessi custu faghe! ◊ milli vortas a s'ora fipo volau pro vènnere nessi pro ti saludare, si àtera cosa nono! 6. farabbutu, títule chi no est àteru! ◊ conca de molenti chi no est àturu! ◊ faci de brúscia chi no ses àtara, a babbu naras cussu?! ◊ cussos sunt faularzos chi no ti ndhe naro mancu s'àtera!◊ s'àtera die de Pasca che amus parentes in domo ◊ como so pessendhe in àteru Tradutziones Frantzesu autre Ingresu other, neighbour Ispagnolu otro Italianu altro, pròssimo (il) Tedescu andere, Nächste.

parebàre , avb: paribari Definitzione s'unu cun o a s'àteru Sinònimos e contràrios apare, paltibaris Frases istant in bonu cussertu respetèndhesi parebare ◊ Cristos e Santu Giuanne si sunt batixados paribari ◊ dàdebbos sa manu paribari! ◊ no dhus connoscis cumenti funt, tirendusindi is ogus paribari?! ◊ cussos si azuant de paribari ◊ si faent caente paribari Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu réciproquement Ingresu each other Ispagnolu recíprocamente Italianu reciprocaménte Tedescu gegenseitig, einander.

uschíndhe , avb: oschindhe Definitzione a part'e annata, de su restu…, mancari gai…: a logos dhu narant po como / uschindhe uschindhe = comogomo, un'iscuta como Sinònimos e contràrios aparteannata Frases uschindhe, dae su palatu si vidiant artziandhe in su chelu pallas de unu fumu píchidu ◊ uschindhe, mannos e minores sunt ligaos tra issos dae sos bisonzos piús de comente si podet pessare (G.Chironi) Tradutziones Frantzesu d'autre part Ingresu on the other hand Ispagnolu por otro lado Italianu d'altrónde Tedescu anderseits, übrigens.

«« Torra a chircare