Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

cadínu , nm: carinu, curinu Definitzione istrégiu mannu, artu e largu impreau fintzes po binnennare, pònnere abba e àteru; àtera genia de istrégiu prus mannu, fatu de canna isperrada intéssia o àteru cadinu po orrobba)/ min. cadinedhu Sinònimos e contràrios gofa, cavagna / lóssia, paneri Maneras de nàrrere csn: c. de arremustai = ispétzia de iscartedhu mannu chi serbit pro ndi bogai su mustu de is tinas candu est ancora cun sa binatza; c. de preta = lússia, isterzu mannu de canna intéssida a pònnere laore; c. de pannus = paneri; pisci ’e c. = chistiones o cosas personales, prus díligas; seguru che àcua in c. = seguru nudha; fai iscartedhu e c. = nàrrere, fàghere totu unu, dimandha e risposta, no chèrrere azudu; cadinu isfundau (nadu de unu) = chi no assutat mai, sempre faedhendhe Frases at segadu su cadinu torrendhe dae s'abba ◊ unu cadinu de àxina podit pesai de binti a bintixincu chilus ◊ candu si binnennàt a carinus is portarois portànt totu su suci in sa camisa 2. fit betendhe abba a cadinos ◊ custa cosa est segura che abba in cadinu… 3. totu bollit fai issu, iscartedhu e cadinu! ◊ chini ti at nau nudha? totu ses fendi tui, iscartedhu e cadinu! Sambenados e Provèrbios smb: Cadinu Terminologia iscientìfica stz Ètimu ltn. catinus Tradutziones Frantzesu panière Ingresu big basket Ispagnolu cesta, cestón Italianu cestóne Tedescu großer Korb.

cavàgna , nf, nm: cavània, cavànna, cavànnia, cavànniu, gavagna Definitzione istrégiu mannu de càrrigu, a usu de cascita, no tanti artu, fatu a tiras longas de linna ladas e intéssias Sinònimos e contràrios cofa Frases de sa butega est essiu unu piciochedhu cun d-una cavagna de pani ◊ at pigau sa cavànnia po arregòlliri canciofa Terminologia iscientìfica stz Tradutziones Frantzesu panier, grande corbeille Ingresu shopping-bag, big basket Ispagnolu cesta Italianu spòrta, gròssa césta Tedescu Korb.

còfa , nf: gofa Definitzione genia de istrégiu mannu tundhu e artu, totu apertu in pitzu, fatu cun pertighedhas fines téssias, o fintzes de canna, po portare pedra pitica, carrare frutuàriu e àteru Sinònimos e contràrios iscofa 1 Frases in cussa ofelleria faiant su dinai a cofas ◊ cussa no est cosa de pigai a cofas: o ita est, giarra?! ◊ inchi ti ndi essit pigau una cofa de dimónius! Terminologia iscientìfica stz Ètimu ctl. cofa Tradutziones Frantzesu corbeille de vannerie Ingresu wicker basket Ispagnolu cesta, canasta Italianu césta di vìmini Tedescu Weidenkorb.

cólvula , nf: córbula, córvula, cóvula, cróbula Definitzione istrégiu mannu de fenu (iscaria) a costaos artos, fungudu, téssiu a istrintu meda de pòdere aguantare fintzes sa farra: po su prus leat unos binti chimbe litros (c. de cartu)/ min. colvulita, colvita, corbuledha (chi est fintzas su cugutu de sa landhe); èssere in córvulas cun ccn. = aerebbei tratamentu, èssere in amistade Sinònimos e contràrios colbe, pobia / cdh. cólbula Frases fit tres annos chentza assazare fiughíndias, issu chi si ndhe mandhigaiat una córvula a ismurzare! ◊ bi aiat mulinos chi moliant a córbula a córbula pro chie aiat carchi cartu de trídicu ◊ assupreint sas féminas a ndhe acabidare in cólvulas e canistredhas piatos, pane e dulches restados 2. fenta si isse no la cheriat, li fit semper muzere, siat chi fint o siat chi no fint in córvulas Sambenados e Provèrbios smb: Corbula Terminologia iscientìfica stz Ètimu ltn. corbula Tradutziones Frantzesu panier, corbeille Ingresu hamper Ispagnolu cesta, canasto Italianu còrba, césta Tedescu Korb.

corvítu , nm Definitzione genia de colve pitichedha Terminologia iscientìfica stz Tradutziones Frantzesu panier Ingresu basket Ispagnolu cesta Italianu corbèllo Tedescu Korb.

palinèdha , nf: pallinedha, parinedha Definitzione min. de palina: de s'istrégiu ladu de fenu (est fatu de iscaria), est cussu piticu (unos baranta centímetros de diàmetru) e a costaos bàscios, prus largu in is oros Sinònimos e contràrios caistedha Frases Mariarosa at postu is cocòis e is modhitzosus in sa palinedha ◊ apicaus dhui at sedatzus po fai sa farra, parinedhas e crobedhas Terminologia iscientìfica stz Tradutziones Frantzesu petite corbeille Ingresu small basket Ispagnolu cesta pequeña Italianu canestrino Tedescu kleiner Korb.

panéri , nm Definitzione cadinu de pannus, istrégiu matucu cun su fundhu de pértigas e is costaos fatos cun tiras de canna isperrada intéssia, cosa chi a logos narant corve (nf.); in cobertantza, su culu / min. paneredhu Sinònimos e contràrios pischedhu, scartinna / colu 1, ciapanarju Frases sa fémina po bogare a lughe sos fizos si est inzeniada a fàere crobes e paneris de iscraleu, frorizaos un'ispantu 2. dh'ant operau de murenas a paneri ◊ is piciochedhus si funt agataus currendi conca a bidha cun is peis atacaus a paneri, de sa timoria! Terminologia iscientìfica stz Ètimu ctl. paner Tradutziones Frantzesu panier Ingresu basket Ispagnolu cesta, canasta Italianu panière Tedescu Korb.

paneríta , nf: parinita, paronita Definitzione genia de paneri Sinònimos e contràrios paneredhu Frases iscurtzas, a munnedha cugudhadas, in dies caldas e in dies fritas, cun córvulas, cestinos, paneritas in Tàtari intrant a una trumada ◊ atzendhe sos pensamentos e arríbbalos in una paronita de seda (Z.Zazzu) Terminologia iscientìfica stz Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu corbeille, panier Ingresu small basket Ispagnolu cesta Italianu cestèllo Tedescu kleiner Korb.

póntina , nf Definitzione genia de istrégiu mannu de fenu e de pramma a pònnere laore o fintzes su pane Sinònimos e contràrios ispórtina, órriu, panalza Frases su pane cotu si remoniat in sa póntina o in d-una córvula tuvuca ◊ andho a bider si b'at calchi póntina de trigu 2. o note crara, chi incantos azunghes a sa póntina mia de sos ammentos!… Terminologia iscientìfica stz Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu corbeille, panier Ingresu hamper Ispagnolu cesta Italianu césta Tedescu Korb.

scartèdha , nf, nm: iscartedha, scartedhu Definitzione genia de istrégiu (fatu cun pertighedhas intéssias e canna) chi de su fundhu faet andhandho (artzandho) e aperindhosi de prus in artu, in is oros / partes de su scartedhu: su fundhu, is costaos, s'asa (una o duas), is oros; min. scartedhedhu Sinònimos e contràrios coignolu, ispasa, piscedha, scartina Frases sa scartedha est prena a cúcuru ◊ po fai is costas de su scartedhu imperant is tiras de canna isperrada ◊ no mi nd'ant giau e ndi seu torrau a scartedhu búidu Sambenados e Provèrbios smb: Scarteddu Terminologia iscientìfica stz Tradutziones Frantzesu panier Ingresu basket Ispagnolu cesta, canasta Italianu césta, panière Tedescu Korb.