achèndhere , vrb Definitzione pònnere o pigare fogu a manera chi calecuna cosa abbruxet Sinònimos e contràrios allúere, allumae, atzèndhere, impampidhare, incèndhere | ctr. irmòrrere, istudai Frases achendho sa candhela e miro s'istàntzia ◊ achèndhere sos fogarones ◊ sétzidu in su bancu de cuchina si fit achendhindhe su sigarru Ètimu ltn. accendere Tradutziones Frantzesu allumer Ingresu to light Ispagnolu encender Italianu accèndere Tedescu anzünden.

allúere , vrb: allúghere, allui, allúiri, alluri, allúxiri Definitzione fàere cumenciare a tènnere (su fogu), a giare lughe (una lampadina): nau de ccn., chi luego si leat arrennegu / pps. allúghidu, allutu Sinònimos e contràrios achèndhere, allumae, atzèndhere, incèndhere | ctr. bochire, studai Maneras de nàrrere csn: allúghere sa fatza a iscavanadas = pigai a bussinadas a faci; allúiri a unu = bogai fogu, nàrrere male de unu, bogàreli cosas chi no sunt Frases allughe sa lampadina ca semus a s'iscuru! ◊ su manzanu in zerru sa prima cosa est de allúghere su fogu ◊ su fogu no alluit, no pigat pampa ◊ depis alluri su fogu po cori sa cosa 2. ti allugo sa fatza a iscavanadas, si no mi l'agabbas! ◊ chi volet in s'aera su chisinu, sas molas allughídebbos in focu! 3. issa fiat su masedúmini fatu a persona, su pobidhu si alluiat po dónnia cositedha Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu allumer Ingresu to light (up) Ispagnolu encender Italianu accèndere Tedescu anzünden, einschalten.

allumàe , vrb: allumai, allumare, allumiai, allummare Definitzione fàere cumenciare a tènnere (su fogu), a giare lughe (luma), fràmula; fàere o giare lughe / allumare fogu a ccn. = isparai Sinònimos e contràrios achèndhere, allúere, allupiare, atzèndhere, imbièscere, incèndhere, tènnere / allugare, illucherare Frases si at allumadu sa pipa ◊ at allumadu e istudadu su fogu ◊ sos lampos, fatuvatu, in tantu iscurigore allumant de fiama s'orizonte (A.Spano) 2. bidiat sa luna annadendi in su mari e is piscis allumiendi su celu logu de is istedhus 3. ista sériu, mighi ti allumo a iscantarzada! ◊ sos Sardos cumandhantes avisados su fogu lis allumant de manera chi, sendhe s'atomosfera oscuressida, s'est a s'isparu insoro isclaressida (R.Congiu) Ètimu itl. allumare Tradutziones Frantzesu allumer Ingresu to light (up) Ispagnolu encender Italianu accèndere Tedescu anzünden, einschalten.

corriscàle, corriscàli , nm Definitzione su corredhu a pònnere cosighedha asciuta, sa funghedha, po allúere su fogu Sinònimos e contràrios corriscarju, corruèscara Terminologia iscientìfica stz Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu petit étui de corne Ingresu little horn to light fire Ispagnolu cuerno para encender el fuego Italianu cornétto contenènte ésca Tedescu Hörnchen mit Köder.

«« Torra a chircare