achèndhere , vrb Definitzione
pònnere o pigare fogu a manera chi calecuna cosa abbruxet
Sinònimos e contràrios
allúere,
allumae,
atzèndhere,
impampidhare,
incèndhere
| ctr.
irmòrrere,
istudai
Frases
achendho sa candhela e miro s'istàntzia ◊ achèndhere sos fogarones ◊ sétzidu in su bancu de cuchina si fit achendhindhe su sigarru
Ètimu
ltn.
accendere
Tradutziones
Frantzesu
allumer
Ingresu
to light
Ispagnolu
encender
Italianu
accèndere
Tedescu
anzünden.
allúere , vrb: allúghere,
allui,
allúiri,
alluri,
allúxiri Definitzione
fàere cumenciare a tènnere (su fogu), a giare lughe (una lampadina): nau de ccn., chi luego si leat arrennegu / pps. allúghidu, allutu
Sinònimos e contràrios
achèndhere,
allumae,
atzèndhere,
incèndhere
| ctr.
bochire,
studai
Maneras de nàrrere
csn:
allúghere sa fatza a iscavanadas = pigai a bussinadas a faci; allúiri a unu = bogai fogu, nàrrere male de unu, bogàreli cosas chi no sunt
Frases
allughe sa lampadina ca semus a s'iscuru! ◊ su manzanu in zerru sa prima cosa est de allúghere su fogu ◊ su fogu no alluit, no pigat pampa ◊ depis alluri su fogu po cori sa cosa
2.
ti allugo sa fatza a iscavanadas, si no mi l'agabbas! ◊ chi volet in s'aera su chisinu, sas molas allughídebbos in focu!
3.
issa fiat su masedúmini fatu a persona, su pobidhu si alluiat po dónnia cositedha
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
allumer
Ingresu
to light (up)
Ispagnolu
encender
Italianu
accèndere
Tedescu
anzünden,
einschalten.
allumàe , vrb: allumai,
allumare,
allumiai,
allummare Definitzione
fàere cumenciare a tènnere (su fogu), a giare lughe (luma), fràmula; fàere o giare lughe / allumare fogu a ccn. = isparai
Sinònimos e contràrios
achèndhere,
allúere,
allupiare,
atzèndhere,
imbièscere,
incèndhere,
tènnere
/
allugare,
illucherare
Frases
si at allumadu sa pipa ◊ at allumadu e istudadu su fogu ◊ sos lampos, fatuvatu, in tantu iscurigore allumant de fiama s'orizonte (A.Spano)
2.
bidiat sa luna annadendi in su mari e is piscis allumiendi su celu logu de is istedhus
3.
ista sériu, mighi ti allumo a iscantarzada! ◊ sos Sardos cumandhantes avisados su fogu lis allumant de manera chi, sendhe s'atomosfera oscuressida, s'est a s'isparu insoro isclaressida (R.Congiu)
Ètimu
itl.
allumare
Tradutziones
Frantzesu
allumer
Ingresu
to light (up)
Ispagnolu
encender
Italianu
accèndere
Tedescu
anzünden,
einschalten.
corriscàle, corriscàli , nm Definitzione
su corredhu a pònnere cosighedha asciuta, sa funghedha, po allúere su fogu
Sinònimos e contràrios
corriscarju,
corruèscara
Terminologia iscientìfica
stz
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
petit étui de corne
Ingresu
little horn to light fire
Ispagnolu
cuerno para encender el fuego
Italianu
cornétto contenènte ésca
Tedescu
Hörnchen mit Köder.