Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
iscocài, iscocàre , vrb: iscrocai 1,
scocai Definitzione
istare abbandha abbaidandho o iscurtandho su chi faent is àteros, faendho finta de àteru, coment'e osservandho po bíere calecuna cosa
Sinònimos e contràrios
afantanai,
crasteare,
iscuciare,
oretare,
orixedhai,
ospiare
Frases
mi agatu girugirus, iscochendu tra matas e tra molas de arrú, ascurta ascurta (Gd.Piras)◊ est origas a sa porta de sa càmbara po iscocai sa filla ◊ sa mama est iscrochendi su piciochedhu po biri ita fait
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
lorgner,
épier
Ingresu
to glance at,
to spy on
Ispagnolu
espiar,
acechar,
atisbar
Italianu
sbirciare,
spiare,
origliare
Tedescu
verstohlen betrachten,
spähen nach.
oretàre , vrb: orietare Definitzione
istare a iscoca, fàere sa posta a ccn. cosa o a ccn. po bíere ite faet, a ue andhat, cricare de ischire o leare oru de su chi faet, fintzes po dhu cassare
Sinònimos e contràrios
aorutai,
iscocai,
obretare*,
punterare,
selentare,
selvare,
tenteare
Frases
dogni istratagemma ti est onore, cun cudhu tuju tortu che astore oretendhe s'amante fissa ebbia! (M.Murenu)◊ catzadore mi conto e isco proite andho a oretare ◊ su pistighinzu pro Istèvene no dha faet lisiare ne sétzia ne crocada: sèmpere est orietandhe de su portellitu!
Tradutziones
Frantzesu
épier
Ingresu
to spy
Ispagnolu
acechar,
espiar
Italianu
spiare
Tedescu
ausspionieren.
selvàre , vrb: serbare,
servare,
sevare Definitzione
abbaidare, castiare averguandho ccn. cosa, abbaidare bene, cun atentzione, a manera de bíere totu de una cosa e pruschetotu su chi si cricat; arrispetare unu cumandamentu, una lei
Sinònimos e contràrios
abbadiai,
aorutai,
obretare castiai,
osselvare
/
arraspetai
Frases
no mi est bastadu a pigare donzi tantu a unu pitu pro selvare totu ◊ Zuannedhu servat s'ammàniu de cudha lodhinosa e totu ascamadu dat una iscuidada a Lussurzu ◊ nois l'amus serbatu dae allargu ◊ in s'acucadolzu niunu lu podiat bídere e isse podiat sevare totu su campu ◊ ti apo sevadu in s'aficu de un'abboju!
2.
serbatilu che cussitzu vonu!
Ètimu
ltn.
servare
Tradutziones
Frantzesu
observer,
surveiller
Ingresu
to observe,
to spy,
to watch (over)
Ispagnolu
observar,
espiar
Italianu
osservare,
spiare,
sorvegliare
Tedescu
beobachten,
spionieren,
überwachen.