bandhiàre , vrb: abbandidai,
bandhidare,
bannidare,
bannitare Definitzione
essire o fàere su bandhiu, istare faendho su bandhiu, cuau, in logu chi no si potzat bíere
Sinònimos e contràrios
ilbandhidare
Frases
s'amicu fit bandhiandhe chin d-una pedhe a pala ◊ si fit dadu a bandhidare pro no fàghere su militare, ca bi deviat istare dóighi annos
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
prendre la fuite
Ingresu
to go into hiding
Ispagnolu
huir
Italianu
darsi alla latitanza
Tedescu
sich verbergen.
fughíre , vrb: fui,
fuire,
fuiri Definitzione
andharesindhe currendho coment'e timendho ccn. cosa, istesiare impresse de unu perígulu e in calecunu logu signíficat fintzes solu cúrrere; essire de manos, nau de ccn. cosa chi si portat agguantada; nau de bestimentu, bènnere o arresurtare piticu comente unu creschet, cun su tempus / pps. fughitu; impr. futzassí!, fuassí!
Sinònimos e contràrios
infrusai,
fúere
| ctr.
abarrai,
bènnere
Maneras de nàrrere
csn:
fuendhe, fuindhe = currindhe a tota fua; fughire a labore de pedes = fuire a tota fua; fuire dae mente = iscarèsciri; avb. fughivughi, fuivui = coment'e fuindhe, impresse meda, chentza tènnere tempus de nàrrere nudha; fughire dae pódhiches che abba currenne (nadu de carchi cosa o chistione)= che cosa chi no faghet a la muntènnere
Frases
sa pitzinna fughendhe trambucat e rughet ◊ si est fughita che gatu agreste ◊ si as boza chi duret s'allegria, fúilas sas profertas de su bundhu! ◊ nd'istuponat a foras e si fuit a s'ispentimada ◊ po ti cojai tocat a ti nci fuiri de domu ◊ no mi che fuas: tantu ti agato su matessi! ◊ no ti fuast de acanta mia! ◊ fui, odheu, no ti rughet sa màchina colendhe! ◊ cussus si furint fuius cun su dinai de su babbu ◊ su sartu fiat totu unu fui fui de lèpuris e conillus ◊ si ch’est fughidu a innedha
2.
imbucheit a cadhu fuendhe e che la ponzeit in su tanchitu in paga ora ◊ chie at carchi sodhu si est fughindhe a labore de pedes ◊ su tempus passat a cadhu fuendhe
3.
comente fia ifustu, cussa cosa mi est fuida dae manos ◊ mi est fuidu dae mente e no ti apo nadu su chi ti depia nàrrere ◊ in mesu a cosa meda, un'irballu ti podet fuire
4.
si ti fuint, custas iscarpas, las lassas a sorre tua a si las finire ◊ sa bestimenta lis fuit a sos pisedhos creschindhe
Ètimu
ltn.
fugire
Tradutziones
Frantzesu
s'enfuir,
échapper
Ingresu
to escape
Ispagnolu
huir,
escapar,
evitar
Italianu
fuggire,
scappare,
sfuggire
Tedescu
fliehen,
entgleiten.
gegherài , vrb: agegherai,
geregare,
giagarare,
zacarare Definitzione
bogare de mala manera, fàere fuire, pònnere in avolotu
Sinònimos e contràrios
assulurgiare,
giarigare,
ixegherai,
ispabuciare,
isvalostiare,
salargiare,
stagiai,
ussiare
| ctr.
asseliai,
batire,
cramare
Frases
che l'ant giagaradu a sonos de tamburru e a frúscios ◊ mai bos giagaraia, ma cuntentu iscultaia sas bostras caras cantones (G.A.Cossu)◊ sa zente est giagarada dai pena in pena e tenet bisonzu de paghe! ◊ mi dispiaghet chi ti bida giagaradu e pessighidu! ◊ sos canes a úrulos che ant giagaradu su grodhe
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
effrayer,
faire fuir
Ingresu
to support escaping
Ispagnolu
echar,
hacer huir
Italianu
far fuggire
Tedescu
in die Flucht schlagen.