àju , nm: asiu,
àsiu,
axiu 1,
àxiu,
axu Definitzione
tempus chi unu si leat a discantzu, cun trancuillidade, po fàere calecuna cosa prus che àteru de divagu, chentza pentzamentos / a ndh'at de s'àsiu de!… (+ vrb.) = totu est chi abarrit!…(+ vrb. ger.), est in debbadas chi abetit, chi sigat a…; istare de mal'àsiu = male, duritosu
Sinònimos e contràrios
praxu
Frases
s'aju sou fit a intèndhere píulos de cionca in note de luna ◊ ischit petzi a irgherrimiare, cussu pitzocu: s'àsiu l'est zirandhe su tinu! ◊ in dommo issoro àsiu no bi ndh'at mai: sa mama fachindhe sas fainas de dommo, sas fizas cusindhe, babbu e fizu fachindhe sa zorronada ◊ de cudha cosa gei nd'eus a chistionai in ora de àsiu ◊ ponedibbei cun aju a tentare in binza!
2.
a ndh'at de s'àsiu de aspetare: su chi cheret isse no bi l'ant a dare mai! ◊ ndh'apo aju de istare iseta iseta: giustítzia pro me iseto invanu! ◊ teniat àsiu de itzerriai: cudh'ómini fiat surdu e no dh'intendiat ◊ ndhe aiat de aju de rispòndhere cun peràulas santas e giustas!…
3.
no tocat a donai asiu a is delincuentis de sumbullai sa genti ◊ no bi agguanto afaca a unu maláidu: mi leat sa brigonza, isto de mal'ásiu ca no isco it'e nàrrere
Ètimu
itl.t
asio
Tradutziones
Frantzesu
aise
Ingresu
comfort
Ispagnolu
holgura
Italianu
àgio,
còmodo
Tedescu
Bequemlichkeit.
codomidàde , nf: codumidade,
comodidade,
comodidadi,
comoditate Definitzione
cosa, fatu o trastu chi arrespràmiat pelea e faet su trebballu discantzosu; logu po istare fatu bene de dhue pòdere istare cun prus facilidade
Sinònimos e contràrios
codumàntzia,
comodesa,
cumbénia,
cumbeniéntzia
Frases
sa samunadora, su frigoríferu, su gassu sunt totu bellas codomidades ◊ in domo bi tenet totu sas comodidades ◊ sa terratza est una codomidade, candho faghet a l'àere
Tradutziones
Frantzesu
confort
Ingresu
comfort
Ispagnolu
comodidad
Italianu
comodità
Tedescu
Bequemlichkeit.
codumàntzia , nf Definitzione
cosa, fatu o trastu chi arrespràmiat pelea e faet su trebballu discantzosu
Sinònimos e contràrios
codomidade,
cumbénia
Frases
sas codumàntzias mannas de oe incurtzant e illébiant sas peleas
Tradutziones
Frantzesu
confort
Ingresu
comfort
Ispagnolu
comodidad
Italianu
comodità
Tedescu
Bequemlichkeit.
cumbénia , nf, nm: cumbéniu Definitzione
trastu o àteru chi serbit a fàere calecuna cosa prus a cómudu, cun prus facilidade, a discantzu
Sinònimos e contràrios
codomidade,
cumbeniéntzia
| ctr.
discumbénia
Maneras de nàrrere
csn:
bènnere a cumbéniu (nadu de una cosa) = bènnere a betu, andai bèni a dha fai; cojuviu de cumbéniu = fatu pro carchi torracontu, no pro istima de sas pessones; èssere, andhare a cumbéniu meu, tou, sou, e gai = comente andhat bene a mie, a tie, a isse, e gai
Frases
cumbénios coment'e frigoríferu, samunadora, e gai no bi ndh'iat a sos tempos ◊ ite cumbéniu logras candho fiudu isposas a connada? ◊ at comporatu su partò a s'isconcata solu pro sa cumbénia de su preju baratu
2.
a cumbéniu siat o a discumbéniu, sa cosa tocat a la fàghere
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
confort,
commodité
Ingresu
comfort
Ispagnolu
comodidad
Italianu
comodità
Tedescu
Bequemlichkeit.
cumbeniàre , vrb: acumbeniare* Definitzione
pònnere is cumbénias, is comodidades, mescamente in sa domo
Sinònimos e contràrios
acumbenentziare
Tradutziones
Frantzesu
doter un appartement de tous les conforts
Ingresu
to provide with comforts
Ispagnolu
poner comodidades en la casa
Italianu
provvedére del conveniènte,
di comodità
Tedescu
für die Bequemlichkeit sorgen.