fochíle , nm: foghile, fogile, fogili, fojile, foxile, foxili Definitzione logu, tretu inue in sa domo si faet su fogu, ma su foxile est fintzes sa coghina; semenandho sa vàtica (isca), su fossighedhu inue si ponet su sèmene Sinònimos e contràrios fadhixada, foghilaja, forredha, tzidha, tzidhile / cdh. fuchili Maneras de nàrrere csn: èssere unu conta fochiles = chisineri, bonu a nudha; contos de foghile = contàssias, contixedhus de pagu importu, fatus aici tanti po passai ora; no tènnere ne fogu e ne foghile = èssiri pòbiru a s'úrtimu puntu; istare, èssere coronados a su f. = a colore a fogu, totu a inghíriu de su fogu; pesare f. = fàghere domo de istare, aposentare; fàghere f. = istare de domo, fàghere abbitu; mundhare su f. a ccn. = leare totu su chi tenet, innudare de benes; èssere domo chentza f. = famíllia iscuncorda, chentza unione Frases in custa domu de giana ch'est su foghile: canta peta bi tent àere arrustidu! ◊ in tempos de oe bi at zente gai coizada chi tratat ancora contos de foghile ◊ bi godit annanno de fogile in fogile (A.Zedde)◊ at passadu sa note a fúrriu in su letu che sazu de salditza in su foghile 2. in sa costana de su surcu fachiat sos fochiles e ghetait bàtoro o chimbe sèmenes ◊ in s'ortu bi at pacos fuchiles de vàtica Sambenados e Provèrbios prb: abrili nci torrat su cani a foxili ◊ fogili largu fogu irmortu Terminologia iscientìfica dmo Ètimu ltn. *focile(m) Tradutziones Frantzesu foyer Ingresu fireplace Ispagnolu hogar, fogón Italianu focolare Tedescu Herd, Feuerstelle, Feuerstätte.

zaminèra, zamminèra , nf: ceminera, geminera, ziminea, ziminera, tzeminea, zuminera Definitzione in sa domo, cumbénia fata adata po dhue fàere su fogu asuta, prus che àteru in d-unu cugigone de sa coghina / sa geminera portat coment'e duos antariles, unu fronte, sa capa o cugudhu, su fumajolu Sinònimos e contràrios forredha Frases seus càrigas a sa ziminera e fogu no ndi at! ◊ fit una ziminera manna pariat unu monumentu ◊ sa ziminera tirat bene, torrat fumu, iscudet calore Terminologia iscientìfica dmo Ètimu itl. ciminera Tradutziones Frantzesu cheminée Ingresu fireplace Ispagnolu chimenea Italianu caminétto Tedescu Feuerstätte.

«« Torra a chircare