murrúda 1 , nf Definitzione
genia de pische nau deosi po su murru: assimbígiat a s'isparedha o sàragu, portat ispertiadas largas a istúturu, de colore diferente, in is costaos, e innanti est fémina ma apustis essit mascu
Terminologia iscientìfica
psc, puntazzo puntazzo
Tradutziones
Frantzesu
sar à museau pointu
Ingresu
charax (fish)
Ispagnolu
sargo picudo
Italianu
càrace a muso acuto
Tedescu
Fisch,
der zu der Meerbrassen Familie gehört.
paoníssa , nf Definitzione
genia de pische de mare
Terminologia iscientìfica
psc, labrus bimaculatus
Tradutziones
Frantzesu
labre
Ingresu
wrasse
Ispagnolu
gayano,
gallito
Italianu
labro pavóne
Tedescu
Streifenlipp- fisch.
písce , nm: pische,
pischi,
pisci,
pisse Definitzione
(upm, minudu o maduru chi siat, foras candho est precisau cun agt numeràriu) genia de animale chi faet in s'abba (de errios, lagos e mescamente de mare), prus che àteru longu, cun sa pedhe agiummai sèmpere ammontada a iscatas tostadas totu betadas a sa matessi bandha: po si mòvere portat una genia de alas in costaos, e in sa coa po cambiare bandha, arrespirat s'ossígenu de s'abba cun is gàgias o gragastas, est a ossu tostau, portat su pètene de s'ischina in mesu in mesu de sa carena e totu a ispinas longas apitzu e asuta, mentres chi àteras ispinas formant sa càscia (a bisura de costas) ue portat su matzàmene; po fàere su fedu portat e ponet sa cria o oos, est cricau meda po alimentu, chi est unu de is méngius: in logos adatos (istagnos naturales o impiantos fatos apostadamente) si pesat puru e a dónnia modu sa faina de dhu arregòllere (pisca) e trebballare est una parte de importu mannu de s'economia; dhue at àteros animales de abba chi narant pische ma chi, a diferéntzia, funt a ossu modhe, poderant is oos aintru de sa carena e ndhe faent su fedu prontu a nadare / min. pischighedhu, pissigedhu, pischigiolu, pischitedhu; partes de su pische: ispina, ganga o gàgia, iscata, barba, aletas (is pinnas in bentre), coa, elicis (pinnas acanta a sa coa, a manu de fundhu e a manu de pitzu), brentígliu, matza (istentina e figau), ispreni, feli, buciuca de s'ollu, buciuca de s'àcua (itl. vescica natatòria), ous, latúmini / genias de pische cun custu númene precisadu cun calecuna cosa: pisci àngiulu, arrúndili, cibudha, carabbineri, figu, gatu, ghitarra, ispada, luna, procu, stella
Sinònimos e contràrios
piscadu
Maneras de nàrrere
csn:
pisci de iscata = lissa, pische de Aristanis (ma fintzas àteras zenias de p., bastus chi zutant iscata); pisci a matza límpia = su chi si piscat a denote, candho no at pàschidu, e pro cussu zughet su matiguzu netu, saboridu meda a manigare; pisci in pardu = fàula manna, cosa de no crere; cúrrere che batu a pische = andhare a carchi cosa o logu chi piaghet meda; pisci a colletu (in suspu) = fae a budhidu; ischina de pische (nadu de logu) = serra de monte, astrinta e longa, chi betat abba a parte e àtera, a costazos ràbidos meda; tocai pisci ’e cadinu a unu = lèzereli sa vida, chircàreli chistiones o cosas personales, prus díligas; su p. de sa ruca = sonnighita, su babbautzu drommidu imboligadu in sa napa chi abbarrat de sa ruga; su p. de sa camba = piscioni
Frases
pieneint duas barcas de pische ◊ cussu est pisci abbrorau, purésciu! ◊ abrontai una cassarola po còere su pisci! ◊ a manigare pische faghet bene ◊ a chenare mi apo cotu duos pischighedhos ◊ su pisc'e ispina no mi andat tanti: mellus prupu, sépia e cosas aici ◊ si sunt chenados a pisch'e iscata
2.
dh'apu agatau fendi is ogus de pisci alluau cun d-una piciochedha! ◊ a sas festas bi curret zente che batu a pische ◊ auguramus chi umpare a su pische minudu in sa rete bi ruat pische mannu
Sambenados e Provèrbios
smb:
Pische, Pisci
/
prb:
iscata de pisce, calcina noa!
Terminologia iscientìfica
anar, anall
Ètimu
ltn.
pisce(m)
Tradutziones
Frantzesu
poisson
Ingresu
fish
Ispagnolu
pez
Italianu
pésce
Tedescu
Fisch.
scabbéciu , nm Definitzione
pische scabeciau / pei de bòi a s. = cotu a budhidu e cundhidu isossadu cun ozu e aghedu e unu pistu de predusímula e azu; olia a s. = cundhida, crua, a sa matessi manera
Sinònimos e contràrios
scabeciada
Frases
a papai at fatu pisci a scabbéciu
Terminologia iscientìfica
mng
Tradutziones
Frantzesu
poisson mariné
Ingresu
pickled fish
Ispagnolu
pescado en escabeche
Italianu
pésce marinato
Tedescu
marinierter Fisch.