síngru , agt, prn: síngulu Definitzione
unu, chi o chie est a solu, chi at pérdiu su cumpàngiu (a/c.: síngulu si narat prus che àteru po afortire su significau de un'agt. de cantidade = própiu cussu ebbia, giustu giustu)
Sinònimos e contràrios
iscumpagnadu,
solteri,
solu
Maneras de nàrrere
csn:
brebei s. = chi no bi at mai anzadu; fémina s. = chi no podet fàghere fizos; arrespòndhere a singru serru = dare s'úrtima risposta, serrare su chistionu e donzi cuntrestu; binu singru = binu sintzillu, chentza annunta de nudh'àteru
Frases
unu síngulu mi ndh'at dadu! ◊ de sas àrbures petzi bi fint sos truncos, unu inoghe unu cudhane che duos síngulos tudhos de pilu in una conca ispilida
2.
non dia cherrer bívere in su mare de s'acorru de boches singras (L.Loi)
3.
si no bi podet sa bidha, ite bi podet su síngulu?
Ètimu
ltn.
sing(u)lus
Tradutziones
Frantzesu
seul,
single
Ingresu
single
Ispagnolu
solo
Italianu
sólo,
sìngolo
Tedescu
allein,
einzeln,
alleinstehend.
soletànte, soletàntu , avb: solintantu Definitzione
avb. chi giaet s'idea de cunsiderare su foedhu chi acumpàngiat a sa sola, foras dónnia e css. àtera cosa
Sinònimos e contràrios
ebbia,
feti,
isceti,
petzi
Frases
est istada soletante sa mancàntzia de tempus chi mi at impediu de bènnere ◊ sa bellesa chi bidei est alta tantu no solu subra a nois, ma cumbintu so chi la gosat Deus soletantu ◊ a una santa mi as paragonadu solintantu pro mi bídere galana
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
seulement
Ingresu
only
Ispagnolu
solamente,
sólo
Italianu
solaménte,
soltanto
Tedescu
nur,
allein.
sólu , agt, avb: sou 1 Definitzione
chi est chentza cumpangia, chi est unu ebbia, chentza nemos àtere; segundhu de ite si narat, chi no est ammesturau cun nudha de àteru; nau de logu, chi no dhue at gente, chi no dhue abbitat o trebballat nemos; coment'e avb., foras dónni'àteru: a bortas si ponet po giare prus fortza a su chi si narat, coment'e po tzacu, si acumpàngiat unu prn. de persona / f. fintzes soba
Sinònimos e contràrios
ebbia,
isceti,
soletantu,
solus
| ctr.
acumpagnadu
Maneras de nàrrere
csn:
fizu solu = chi no tenit ni fradi e ni sorri; solu/a, solu solu, a solu, a sola = desesi, itl da sé; de solus, a solos, a su solu, a solu a solu = a sa sola, a solis (chentza sa cumpanzia de ccn. e pro cussu si narat fintzas de prus de unu: maridu e muzere sunt a sa sola, cun sos fizos totu in aterue); solu che = petzi che…, sceti; solu no siat… = salvu chi siat…
Frases
siscuru a chie est solu, si tenet apretu! ◊ no nc'est peus cosa de su cristianu solu! ◊ in campu fit a istare tota die solu ◊ in monti su pastori fiat solu che pedra ◊ mellus solu chi no mali acumpangiau ◊ nci fiat unu fiudu chi teniat una filla soba ◊ cussu at isceberau a Gràtzia, fortzis poita est filla sola
2.
custu est àrculu solu, gafé solu
3.
sa domo sola no la lasso, ca est malu fidare no b'intret zente ◊ su logu solu si che derruet, ca no si bi faghet betada de manu a nudha
4.
cun cussu no solu triballas ma imparas puru ◊ conta solu fintzas a tres! ◊ sa limba pro una zente no podet èssere una bastu chi siat: podet èssere solu sa sua ◊ non semus solu borricos orriànculos, ma ómines ◊ so bufendhe, solu chi s'abba est unu pagu caente ◊ solu su ci bivi in cussu logu est una brigúngia ◊ teniat solu trinta tres annus ◊ sos muros bi los ant lassados solu che unu sero ◊ sa zustíssia l'iscazet, a isse solu! ◊ isperdissiadu l'agatent, a isse solu, malafatore!
5.
su fogu fuidu si ch'est mortu solu ◊ s'àinu si frimmat solu, candho assuprit a ue ischit ◊ mi ndi fuedhu sola: ita bellesa est custa?!
6.
fit fitzu únicu, éniu, solu che sa preta secata ◊ a solis o totu paris ◊ dormiat in campu a su solu ◊ in sa vida bi at mamentos chi depes èssere a sa sola ◊ bos azis a pònnere de acordu a sos solos ◊ s'annomíngiu "Eremitanu" fait pentzai a unu chi bivit a solu ◊ mesanote… e semus zeo e tue a sa sola ispetandhe sos pitzinnos (S.Fancello)
7.
a pedire est bilgonza, solu no siat un'istropiadu
Sambenados e Provèrbios
prb:
bòi solu no tirat carru
Ètimu
ltn.
solus, solu(m)
Tradutziones
Frantzesu
seul,
seulement
Ingresu
alone,
only
Ispagnolu
solo,
sólo,
solamente
Italianu
sólo,
solaménte
Tedescu
allein,
allein,
nur.