abbandhàre , vrb: abbandhiare Definitzione
pònnere o lassare abbandha, a una parte (fintzes po chistire)
Sinònimos e contràrios
apaltare,
assolae,
chirrare
| ctr.
abbamare,
amedhare,
aunire
Frases
pro èssere segura cussa cosa cheret abbandhada ◊ daghi sas fozas de su fiore si abbandhant, in tzertas àrbures, abbarrat su frutu ◊ oriolos mannos ant ghiadu sa zente marranera e pro cussu, pesso, sunt tucados abbandhendhe sa preítia chena pore de arguais ◊ abbandhatiche!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
mettre de coté,
s'écarter
Ingresu
to withdraw to put aside
Ispagnolu
apartar,
poner aparte
Italianu
métter da una parte,
appartarsi,
estraniarsi
Tedescu
zur Seite legen,
sich zurückziehen.
arratirài , vrb: arretirai,
arritirai,
arritirare,
retirai Definitzione
torrare agoa, andharesindhe, lassare istare una cosa, una chistione, un'impíciu; learesindhe de unu logu calecuna cosa chi apartenet o pertocat a chie ndhe dha leat, su ndhe pigare sa cosa de mesu ue istrobbat po dha pònnere a una parte, in su logu suo
Sinònimos e contràrios
furriai,
storrai
/
collire,
leai,
picare
Frases
bai e arretiradí, lassa a perdi custas chistionis! ◊ sa filla de s'urrei si fut arritirada po nci pensai
2.
sa mama ndi at arretirau su fillu de iscola ◊ sa mesixedha dh’arritiru a una parti ca dòngiu una passada de iscova
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
retirer
Ingresu
to take back
Ispagnolu
retirar
Italianu
ritirare
Tedescu
zurückziehen.
remoníre , vrb: arremonire,
remuire,
remunire,
rimonire,
rimunire Definitzione
pònnere apostu o in assentu sa cosa, su logu; arregòllere, assentare a una parte sa cosa a manera de no èssere in mesu a istrobbu o, foedhandho de gente, istare in domo (o fintzes recuire), lassare su giru, lassare in pàusu is àteros / ind. pres. 1ˆp. sing. remono, remonzo, 2u passau 3ˆp. sing. remunzeit
Sinònimos e contràrios
allichidie,
assetiai
/
acampaniare,
acoglire,
aconciai,
allogae,
arratirai,
chistie,
coltoire,
frànghere,
incungiai,
partare,
transiri 1
/
contoniai,
ghirare,
recoire
Frases
cheret remonidu su logu ca est totu betadu apare
2.
finas cussos de s'opositzione, remonzendhe s'imbídia in cumplimentos e istrintas de manu, l'ant pienu de cunsizos ◊ isse ndh'est remunindhe cada mese de bellos papajolos, trabballandhe!
3.
fizu tuo depet abbarrare allargu dae fiza mea, e si issu no si remonit za bi pesso deo a l'adderetare! ◊ tres istajones istas remunidu: essis ebbia in s'istajone bella ◊ ti ses fatu santu eremitanu in calchi gruta bene remonidu? (P.Casu)◊ su trigu ndhe lu messo e lu remonzo ◊ remonie sos canes ca soe ghetandhe a ube sezis bois! ◊ a lu lassas su ballare e ti remunis a domo?!
4.
sa zente fit totu remunindhe a bidha su sero ◊ remuindhe ses?!
Tradutziones
Frantzesu
ranger,
retirer,
conserver
Ingresu
to tidy (up),
to keep
Ispagnolu
arreglar,
recoger
Italianu
rassettare,
ritirare,
conservare
Tedescu
aufräumen,
wegräumen,
sich zurückziehen,
aufbewahren.