Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

afoltunàdu , agt: afortunadu, afortunau, fortunadu Definition chi at tentu o tenet fortuna, chi dhi curret sa fortuna, chi dhi andhat bene totu Synonyms e antonyms addiciadu, assortadu, auradu, aurosu, benaventurau, diciosu, fadosu, iscofadu, orbau / cdh. afultunatu | ctr. deldiciadu, disagurau, ifoltunadu, mabassortau Sentences sos de Sune de Pàdria e de Sindia chi si content totu afortunados…◊ filla mia, ita mali afortunara chi ses istétira! ◊ nos potimus cussiderare afortunatos, in custos montes!◊ chini mai podit èssiri prus afortunada de tui?! Etymon srd. Translations French qui a de la chance English lucky Spanish afortunado, suertudo Italian fortunato German glücklich.

assortàdu , agt: assortau, assultatu Definition bene assortadu, chi tenet bona sorte, bona fortuna, dícia Synonyms e antonyms addiciadu, afoltunadu, auradu, aurosu, diciosu, fadosu, iscofadu, orbau | ctr. irfortunadu, mabassortau Idioms csn: èssere assortadu = bene assortadu, tènnere fortuna; èssere male assortadu = irfortunadu, àere males, dirgràssias mannas Etymon srd. Translations French qui a de la chance English lucky Spanish afortunado Italian fortunato German glücklich.

auràdu , agt Definition chi tenet ura bona Synonyms e antonyms addiciadu, afoltunadu, assortadu, aurosu, diciosu, fadosu, iscofadu | ctr. ifoltunadu Sentences chie dícia at tentu in beranos de paghe e de amore fit un'auradu (A.Dettori) Etymon srd. Translations French qui a de la chance English lucky Spanish afortunado Italian fortunato German glücklich.

bonaúra , nf: bonura Definition ura, sorte bona Synonyms e antonyms bonasorte, foltuna | ctr. disaura Translations French chance, fortune English luck Spanish suerte Italian fortuna German Glück.

dícia , nf: ditza Definition bona sorte, cuntentesa mana Synonyms e antonyms ajubore, biadesa, biadia, cuntentesa, foltuna, gosa, prégiu | ctr. isfortuna, mabasorti Idioms csn: lograre una dícia = acansai, tènniri sa fortuna; dícia mia!… = pagu bene meu!, siscuru a mie! Sentences bido onzi fiore godendhe de sa dícia de su mamentu (P.Serra)◊ narant chi su poeta est veramente tale candho cantat pro dícia o pro dolore (A.Dettori)◊ bisos, desizos, bozas, m'infiorant de dícias sos caminos (S.Casu)◊ apo sa dícia de èssere conchi sana ◊ pro dícia, in custa cumpagnia che at zente forte ◊ est inchieta po sa pagu dícia chi dhi ponint infatu Surnames and Proverbs prb: nascher in bona dícia est nascher cun sas dentes Etymon ctl., spn. ditxa Translations French chance, bonheur English luck, happiness Spanish dicha Italian fortuna, felicità German Glück

diciósu , agt, nm: ditzosu Definition chi o chie tenet dícia, fortuna, bona sorte Synonyms e antonyms addiciadu, additzosau, afoltunadu, assortadu, contentu, fadosu, iscofadu | ctr.   deldiciadu, disdiciosu, ifoltunadu Sentences sa ditzosa sorte nos diat in paradisu! ◊ ditzosu a chie ti at a incapare! ◊ de sas intragnas diciosas naschet su bellu fiore ◊ diciosu de chini tenit mulleri, e no coment'e dèu chi seu sorteri! Etymon spn. Translations French heureux, qui a de la chance English happy, lucky Spanish feliz, dichoso Italian felice, fortunato German glücklich.

fadósu , agt Definition chi tenet fadu, sorte, fortuna; a logos fintzes àbbile, trassosu, malu Synonyms e antonyms addiciadu, afoltunadu, assortadu, auradu, diciosu, iscofadu / furone | ctr. ifoltunadu Sentences ca ndhe teniat ódiu, si ficheit in conca s'idea de l'apostare a fusile e de fagher sa festa a su fadosu (Prantaferru)◊ chi siat líbberu de dogni male e fadosu! 2. tanti fusti fadosu, cudha dí, ligendi sa litra!…◊ arroba su tempus chi dhui fua dèu no nd’iat mancau ni de su schivu e ni de su fadosu Etymon srd. Translations French qui a de la chance English lucky Spanish afortunado, dichoso Italian fortunato German glücklich.

foltúna , nf: fortuna, fultuna, furtuna Definition bona sorte, totu su chi ndhe podet bènnere in bonu de su destinu, totu su chi andhat in bonu; paperedhu chi bendhent cun iscritura chi antibitzat cosas de bonu, comente dhu sèberat in mesu a tantos unu pigione (papagallu) Synonyms e antonyms adderetura, dícia / fortunellu | ctr. irfortuna, mabasorti Idioms csn: tènnere o àere f. de carchi cosa = andhare in bene, àere sa cosa comente l'ant disizada; po f. chi… = mancu male chi… ; pro incomintzu de f. = po cummentzai bèni; aici f.!, cheria f.! = zenia de zuramentu (aici tenga fortuna comenti est berus su chi seu nendi); sa fortuna de tzia Annaleni… ca nci dh'iant papau su colu is topis!; bènnere in bàscia f. = andhare male, in fallimentu (nadu de negussiantes) Sentences andhe fortuna sa chi at tentu!…◊ sa fortuna est irmenticandhe sos àteros e garrigandhe a mimme! ◊ baxi in bona sorti: chi Deus si geat fortuna! ◊ s'orroda de sa fortuna girat a sa tzega ◊ est andhadu in América e at fatu fortuna ◊ bona foltuna e fatueretu! ◊ a ti connòschere coronada de fortuna! 2. paret cudha zínghera chi colat bendhendhe sa fortuna! ◊ in sa festa bi sont sos lotrajos, sos de sa fortuna, tirassegnos ◊ at comporadu sa fortuna, a bídere ite narat 3. de fizos no ndhe at tentu fortuna: cojada tantos annos ma fizos nudha ◊ a m'intendher cantendhe in poesia no ndh'at tentu foltuna, mamma mia (Piras) 4. su babbu de su cojuadu nou dat una doda pro su primu istabbilimentu de sa família e pro incomintzu de fortuna 5. sa chistioni est acomenti apu contau dèu: aici fortuna! ◊ cheria fortuna, bidu cun sos ogros mios l'apo! Surnames and Proverbs smb: Fortuna / prb: fortuna curret e no cadhu ◊ no ghetes mai curpa a sa furtuna: sempre filu bi at de falta tua! Etymon ltn. fortuna Translations French chance, succès English luck, success Spanish suerte, éxito Italian fortuna, succèsso German Glück, Erfolg.

isciúscia , nf Synonyms e antonyms allibbiamentu, divertera, gódiu, gosa, gosamentu, ispaju, lobru, reconsizu Sentences ite bellu: inoghe est un'isciúscia! Translations French abondance, chance, plaisir English abundance, delight Spanish abundancia Italian abbondanza, cuccagna, godiménto German Überfluß.

urósu , agt: aurosu* Definition chi tenet bonas uras, chi portat fortuna Synonyms e antonyms afoltunadu, assortadu, auradu Sentences rusignolos e canàrios intonant s'urosu cantu Translations French qui a de la chance, qui porte bonheur English good wish, lucky Spanish que tienetrae buena suerte Italian augurale, fortunóso German Glückwunsch.