Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

cabíciu , nm Definition genia de crau chi si faet intrare in s'istampu fatu a berrina, in sa linna intrada apare Synonyms e antonyms assaedhu, rocu Scientific Terminology fst Etymon itl. Translations French cheville English wooden pin Spanish travesaño (scala), clavija, tarugo (falegn.) Italian cavìcchio, pèrno German Holzpflock, Zapfen.

cabíga , nf: cabígia, cabixa, caprica, crabiga, crabixa, crapica, crebiga, giabiga Definition orrugu o cotza de linna (o de àteru) chi s'intrat a istúturu in s'istampu chi s'iscala de su carru (e fintzes s'àscia de is orrodas) e sa timona o aguri de s'arau portant in sa punta, a manera de arrèschere candho funt in tira: dh'aguantat firma de no ndhe essire unu piredhu o obbilu o crae; genia de ferru grussu e longu (crae) chi si ponet a unu muru giumburudu po no ndhe orrúere Synonyms e antonyms cabiadolzu, cangiolu, carícia, clavíglia, ordigione Sentences sa crabiga no ndh'essit dae s'iscala ca a s'ala prus fine zughet unu piredhu a la muntènnere 2. ammaniamus una caprica a su muru Etymon ltn. clavic(u)la Translations French cheville ouvrière English bolt Spanish tarugo Italian cavìcchia German Holzpflock.

cambúciu , nm: cambutzu Definition su brúciu de su pei, su tretu tra su pei e sa camba, nau fintzes de parte de unu bestimentu; dhue at logu chi narant cambutzu a su cambu de su trigu Synonyms e antonyms brutzighinu, prutzoni / cdh. bultzedhu, ttrs. giambutzu Sentences una cambera de sos cartzones che li falaiat a carcanzos, s’àtera no li cuguzaiat sos cambutzos!◊ moveussí, aferradha a is cambúcius ca seus partendi! Scientific Terminology crn Etymon srd. Translations French cheville English ankle Spanish tobillo Italian cavìglia, còllo del piède German Fessel.

cannàda 1 , nf Definition cannedha o grifone de sa carrada; cannedhu o puncione chi si ponet in s'istampu de sa carrada e chi si tocat o si ndhe leat puru bogandho binu Synonyms e antonyms ispéndhula, runfiana / cdh. filtzetu Translations French cannelle, cheville English spigot Spanish espita, canilla Italian cannèlla, zìpolo German Ausflußrohr.

carícia , nf Definition est s'orrugu de linna, a bisura de una cotza (prus grussa a una parte, prus fine e a punta in s'àtera), chi si ponet po fàere arrèschere sa punta de s'iscala de su carru o de sa timona de s'arau in su giuale; fintzes su maciochedhu in su giogu de is carícias Synonyms e antonyms cabiadolzu, cabiga, cangiolu, clavíglia, ordigione Sentences s'at acumpangiai tzichirriendi su butu de sa carícia (B.Pisanu) Surnames and Proverbs smb: Cariccia Translations French cheville, cheville ouvrière English bolt Spanish tarugo Italian cavìcchia German Holzpflock.

clavíglia, clavílla , nf, nm: cravilla, cravillu Definition orrughedhu de linna o àteru chi si ponet a intradura po aguantare o arrèschere calecuna cosa Synonyms e antonyms cabiga, cangiolu, carícia, ordigione / brocu, giau, obbibi Sentences su procu uscrau dh'apicant in d-un'iscala a cravillus po dh'obèrriri a ndi bogai su matzàmini Etymon ctl. clavilla Translations French cheville, pieu, piquet English bolt Spanish estaca Italian cavìcchia, piòlo German Pflock.

dúghe , nf: tuche Definition s'istampu chi si faet a is carradas po ndhe lassare essire su binu; s’isticone o tapighedhu chi si dhue ponet a tupare; sa cannada o grifone chi si dhue ponet po bogare su binu / èssere semper a buca a sa d. = bufai meda, imbriagaisí Synonyms e antonyms spíndulu, tuponella, ugi / cannada Sentences cussu est una dughe manna chena fundhu: bufendhe no lu binchet neunu Etymon ltn. duce(m) Translations French cheville, fausset English spigot Spanish espita, batoque Italian zìpolo German Spund, Zapfen.

pirédhu 1 , nm Definition genia de crau fatu de linna; in calecunu logu est fintzes s'ingurtidórgiu Synonyms e antonyms giau, obbibi, pilu 1, pirodhu / agaju, àngua, gagaju, gragaristu, saxinedhu Sentences sa crabiga no si ndh'essit dae s'iscala ca a s'ala prus fine zughet unu piredhu a la muntènnere Surnames and Proverbs smb: Pireddu Etymon srd. Translations French cheville de bois English wooden pin Spanish clavija, espiga Italian cavìcchio, chiòdo di légno, piuolino German Holzpflock, Holznagel.

sàgiu , nm: sazu Definition ispina manna, longa, de unas cantu matas (es. pirastu, calàvrighe, prunischedha); genia de tapu fine de linna chi si ponet a sa carrada, crau longu de linna e in calecunu logu fintzes un'ischidone piticu; marcu biaitu; lobu de sartitzu / latzu a sazitu = sorigarzu Synonyms e antonyms acutzoni, bucioni, pibirisia, isticone, istrajone, sajone Sentences dormint nudas, pienas de sazos, sas àrvures ◊ unu sazu mi at intratu in su pede ◊ tandho ses tue sa pistighinzosa chi forroxas che sazu in sa piae! (A.M.Pinna) 2. su carradellu est a butiu dae su sazu ◊ sa corda dha ponent a arrustire in su sazu 3. unu sazu de salditza Surnames and Proverbs smb: Saggiu, Satgiu Translations French aiguillon, épine, cheville English prickle Spanish aguijón, púa, espiche, tarugo Italian acùleo, zìpolo German Stachel, Spund.

spíndulu , nm Definition puncione de linna po tupare sa carrada, in su mesale; a logos dhu narant a is pendhilingiones, is filicitus, cosa téssia isconciada, ordiu o trama istéssia Synonyms e antonyms cannada 1, runfiana, tuche, ugi / cdh. filtzetu Etymon ltn. *spinulus Translations French cheville English spigot Spanish tarugo, espiche Italian zìpolo German Zapfen.

toronígliu, toroníllu , nm: turnígliu Definition su fusu filetau de una prentza; genia de crae o piredhu chi girandho istirat is cordas de sa chitarra (e ue funt acapiadas) Synonyms e antonyms turnitu / cdh. trunígliu / trasidhu Etymon spn. tornillo Translations French cheville English tuning peg Spanish clavija Italian bìschero German Wirbel.

túche , nf: dughe*, tughe Definition s'istampu chi si faet a is carradas in su mesale po lassare essire su binu; su puncione o tapighedhu chi si dhue ponet a tupare; fintzes su grifone inue si bogat su binu / min. tuchedha; istare o èssere semper a buca (o a conca) a sa tughe = bufare binu meda, istare sèmpere bufandho Synonyms e antonyms runfiana, spíndulu, tintòrgia, tuponella, ugi / cannada / cdh. filtzetu Sentences como chi est cuncordada sa tuchedha e su conzu amus prontu contamus unu contu arrostíndhennos fava a fochilada (A.G.Solinas) Translations French cheville, fausset English spigot Spanish espiche Italian zìpolo German Zapfen.

tuponèlla , nf, nm: tupinellu Definition su puncione o tapighedhu chi si ponet a tupare su tingiosu, su grifone Synonyms e antonyms runfiana, spíndulu, tintòrgia, tuche, ugi / cdh. filtzetu Etymon srd. Translations French bondon, cheville English bung Spanish espiche, botana Italian zaffo German Zapfen.