àschia , nf: àscia 2 (à-scia e à-sci-a) Definition
su fusu de su carru; assaedhu, tacita o turnu de is serros, de cernera, de frontissa, de fircis e cosas deasi, su mascu de is grofales / úngiri s’àscia = dare un'ammustru, fàghere carchi regalu a ccn. pro ndhe àere carchi piaghere
Synonyms e antonyms
fusu
/
assaedhu
Sentences
s'orroda de suta de su mólinu portiat un'àschia de ferru chi artzàt a susu inue portiat s'àtera orroda ◊ at fatu laurai una bella àscia de carru de coru de íxili
Etymon
ltn.
axis
Translations
French
pivot,
tourillon
English
pivot
Spanish
perno,
espiga
Italian
pèrno
German
Zapfen.
ascièdha , nf Definition
su fusighedhu de is serros, de sa tagiola, de àteru
Synonyms e antonyms
assaedhu
Translations
French
pivot,
tourillon
English
pin
Spanish
perno
Italian
pèrno
German
Zapfen.
assaédhu , nm: assedhu Definition
tacita o turnu, genia de ferru (o àteru) tundhu e curtzu chi permitit a duas cosas intradas apare de girare, de fàere giogu (ma si ndhe ponet fintzes in su giuale po arrèschere is loros)
Synonyms e antonyms
asciedha,
ispículu
/
ossiedhu
Etymon
srd.
Translations
French
petit pivot,
petit tourillon
English
small pivot
Spanish
pernio
Italian
perniétto
German
kleiner Zapfen.
badhadòri , agt, nm: badharoi,
balladore 1,
balladori,
ballatore Definition
chi o chie ballat; chi girat (che a chie ballat); chi est in tàntaris o no est bene firmu; spigoni o ferru de porta, o de portone, chi postu in su tacu (o rana) dhos lassat girare e apèrrere cun facilidade / balladore de su lumbu (itl. tèsta del fèmore)= sa conca de s'ossu de sa cossa (su murudhale) ue intrat in s'ossu de su lumbu, e fintzas sa calanca de custu
Synonyms e antonyms
badharinu,
ballarianu
/
arrodedha 1,
càncara 1,
grifone,
rodighedha,
ruédhula
Sentences
is badhadoris formant is cópias apasaus a duus a duus
2.
naradhi chi arrangit s'isprigu balladori!
Etymon
srd.
Translations
French
danseur,
pivot
English
dancer,
pin
Spanish
bailarino,
inestable
Italian
ballerino,
pèrno
German
wackelnd,
Zapfen.
cabíciu , nm Definition
genia de crau chi si faet intrare in s'istampu fatu a berrina, in sa linna intrada apare
Synonyms e antonyms
assaedhu,
rocu
Scientific Terminology
fst
Etymon
itl.
Translations
French
cheville
English
wooden pin
Spanish
travesaño (scala),
clavija,
tarugo (falegn.)
Italian
cavìcchio,
pèrno
German
Holzpflock,
Zapfen.
dúghe , nf: tuche Definition
s'istampu chi si faet a is carradas po ndhe lassare essire su binu; s’isticone o tapighedhu chi si dhue ponet a tupare; sa cannada o grifone chi si dhue ponet po bogare su binu / èssere semper a buca a sa d. = bufai meda, imbriagaisí
Synonyms e antonyms
spíndulu,
tuponella,
ugi
/
cannada
Sentences
cussu est una dughe manna chena fundhu: bufendhe no lu binchet neunu
Etymon
ltn.
duce(m)
Translations
French
cheville,
fausset
English
spigot
Spanish
espita,
batoque
Italian
zìpolo
German
Spund,
Zapfen.
spíndulu , nm Definition
puncione de linna po tupare sa carrada, in su mesale; a logos dhu narant a is pendhilingiones, is filicitus, cosa téssia isconciada, ordiu o trama istéssia
Synonyms e antonyms
cannada 1,
runfiana,
tuche,
ugi
/
cdh. filtzetu
Etymon
ltn.
*spinulus
Translations
French
cheville
English
spigot
Spanish
tarugo,
espiche
Italian
zìpolo
German
Zapfen.
túche , nf: dughe*,
tughe Definition
s'istampu chi si faet a is carradas in su mesale po lassare essire su binu; su puncione o tapighedhu chi si dhue ponet a tupare; fintzes su grifone inue si bogat su binu / min. tuchedha; istare o èssere semper a buca (o a conca) a sa tughe = bufare binu meda, istare sèmpere bufandho
Synonyms e antonyms
runfiana,
spíndulu,
tintòrgia,
tuponella,
ugi
/
cannada
/
cdh. filtzetu
Sentences
como chi est cuncordada sa tuchedha e su conzu amus prontu contamus unu contu arrostíndhennos fava a fochilada (A.G.Solinas)
Translations
French
cheville,
fausset
English
spigot
Spanish
espiche
Italian
zìpolo
German
Zapfen.
tuponèlla , nf, nm: tupinellu Definition
su puncione o tapighedhu chi si ponet a tupare su tingiosu, su grifone
Synonyms e antonyms
runfiana,
spíndulu,
tintòrgia,
tuche,
ugi
/
cdh. filtzetu
Etymon
srd.
Translations
French
bondon,
cheville
English
bung
Spanish
espiche,
botana
Italian
zaffo
German
Zapfen.