Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

aprantamonàre , vrb rfl Definition su si pònnere a prantamone, istare che prantamone, su si parare prantaos ananti de ccn. giaendhodhi ifadu Sentences como ti ses aprantamonadu cue!… Etymon srd. Translations French rester planter comme un piquet English to stand stiffy Spanish quedarse encandilado Italian stare impalato German kerzengerade stehenbleiben.

brócu , nm: Definition orrugu de linna (prus che àteru a punta a una parte) prantau in terra o cravau in su muru po acapiare o apicare cosa, istrégiu (ma est fintzes postu, tretu, inue in is cumbessias unu costumat – o tenet diritu – a pònnere su bagàgliu, is trastos, a si arrimare); fintzes ogu de linna ue isparat cambu nou; àinu o cuadhu malandhau Synonyms e antonyms brechioni, cantu, rocu, runcu, tretu / frusticu Idioms csn: téteru che b. = círdinu, téteru che fuste, chi si creit meda e mancu saludat; èssere tirau che pedhe in b. = èssiri tirau che cani, èssere chentza tempus nudha nudha; brochedhu pro innetare dentes = ispuligadente; no ischire mancu su b. chi che li vocat s'ocru = no si abbizare de sos dannos e istrobbos prus ladinos, no bídere su male mancu candho est craru; annare che a su brocu (circhendu calecuna cosa)= andai a corpu seguru aundi est sa cosa circada Sentences bi at unu brocu de linna chi marcat sa làcana ◊ in domo sua no cheret tocare brocu dae terra! ◊ bi at tzente chi de unu brocu ndhe fachet una ràica! 2. est camminandhe téteru che brocu ◊ sa zente, de su bisonzu, fit tirada che pedhe in brocos 3. su priore ocupabat tres brocos, in sa cumbessia ◊ sos Portolos aiant picau possessu de su brocu issoro chi fit in s'úrtimu cuzone de sa cumbessia (S.Spiggia) Surnames and Proverbs smb: Broccu Etymon ltn. broccus Translations French pieu, piquet English peg Spanish estaca, piquete Italian pïòlo, picchétto German Haken, Pflock.

clavíglia, clavílla , nf, nm: cravilla, cravillu Definition orrughedhu de linna o àteru chi si ponet a intradura po aguantare o arrèschere calecuna cosa Synonyms e antonyms cabiga, cangiolu, carícia, ordigione / brocu, giau, obbibi Sentences su procu uscrau dh'apicant in d-un'iscala a cravillus po dh'obèrriri a ndi bogai su matzàmini Etymon ctl. clavilla Translations French cheville, pieu, piquet English bolt Spanish estaca Italian cavìcchia, piòlo German Pflock.

cràdiu , nm Definition puntedhu de canna o de linna chi si fichit in terra po singialare cosa (es. unu puntu, ue si depet prantare o pònnere calecuna cosa) o fintzes, si su cràdiu est a nae longa, po arraigare cosa prantada; segundhu, fintzes ràgiu de orroda Synonyms e antonyms arradicra, brocu, cerboni Translations French piquet, petit pieu English stake Spanish piquete Italian picchétto, palétto di sostégno German Pflock.

isantalàdu, isantalàu, isantelàu , agt Definition nau de ccn., chi abarrat prantau acoment'e atontau, chentza cumprèndhere, abbabbalucau, coment'e pentzandho in àteru, coment'e chi no dhue siat Synonyms e antonyms ammammalucadu, atambainadu, atolondrau, sculubiau Sentences ite ses fachendhe gai isantalau o timendhe ses? ◊ padentes e tupas mi parent pupas isantaladas chene alenu ◊ chene chinnire ocru, fit isantalau pompiandhe sa fotografia de sa muzere in sa tumba ◊ fit abbarrau isantalau, abbenenau che gatu agreste ◊ isse pariat isantaladu, nachi fit atuendhe ma non ischiat mancu inue ciughiat sos pes! Etymon srd. Translations French raide et droit comme un piquet, étourdi, absent English stiff, dazed, away from Spanish encandilado Italian impalato, stordito, assènte German kerzengerade, betäubt, zerstreut.

pichète , nm Definition puntedhu piticu a punta chi si fichit in su puntu ue si depet prantare sa bide, o fintzes po singiale pigandho misuras in terra; in cobertantza, fintzes frastimu Synonyms e antonyms cràdiu, fichete / frastima Etymon spn. piquete Translations French piquet English peg Spanish estaca Italian picchétto German Pflock.

pichètu 1 , nm Definition cambarada de sordaos, prus che àteru cudhos chi assentaos a iscuadra presentant s'arma o acumpàngiant a ccn. po dhi fàere onore Etymon itl. Translations French piquet English picket Spanish piquete, guardia Italian picchétto German Trupp.

rócu , nm Definition orrugu de linna puntudu cravau (o de cravare) in terra po acapiare animale o, prus piticu, in su muru po apicare cosa, orrugu de nae curtzu chi abbarrat in sa mata de una nae immuciurrada, cantighedhu de linna puntudu po fàere fossu in terra a pònnere prantàgia, sèmene / min. rochitu Synonyms e antonyms brocu*, fuste Idioms csn: semenare, prantare cosa a r. = faghindhe unu fossitedhu cun d-unu rocu e betendhe su ranu o ponindhe sa prantaza; téteru che rocu = (nadu de ccn.) téteru che fuste, intreu, chi si creit meda; rocu de arxola = postubbariu, puntellu ficadu in mesu de s'arzola pro bi prèndhere sos cadhos triulendhe; manigare erba de rocu = nudha (ca s'animali acapiau no podit andai) Sentences prèndhere un'animale a su rocu ◊ faghe sa regulada a sos faedhos malos, o ti as a bídere presu sentza rocos! ◊ pro ordire ponent sos rocos in terra 2. sa prantaza (latuca, chibudha, e gai), candho est de pònnere si prantat a rocu Surnames and Proverbs smb: Roccu Translations French pieu, piquet English pin (wooden ) Spanish gancho, plantador Italian pïòlo, cavìcchio German Pflock, Bolzen.

stantajonàu , agt Definition chi est firmu prantau; chi est ora meda castiandho prantau firmu Synonyms e antonyms ficadu, istantarillau, ritzu Translations French planté comme un piquet English stock-still Spanish encandilado Italian impalato German kerzengerade.