Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

delliriàre , vrb: addilliriai, dilliriai, dilliriare, drilliriare Definition tènnere prexu mannu, o fintzes dolore forte de no dhu pòdere padire, de fàere disatinos, de foedhare chentza ischire ite est naendho Synonyms e antonyms dischissiare, irdelleriai, issentire / fadhotai, ferionai, ilbarionare Sentences su coro sou est delliriendhe pro sa fémina! ◊ in carrasegare brullant sas bonas persones cumbinendhe funtziones chi faghent dilliriare (A.Paba)◊ sa Sardigna est inghiriada de mare, ma sa zente no dillíriat pro s'abba salida ◊ candu dhu pigàt cudha callentura dilliriàt própriu! 2. cun sos afetos tuos e amore pro te dilliriendhe so sa vida (A.M.Mulas)◊ sa pipia cun sa callentura su noti dilliriàt ◊ sa pitzinna est dormida in codas de sa mama, ma est drilliriandhe fachendhe unu sonnu terrorosu Etymon itl. Translations French délirer English to rave Spanish delirar Italian delirare German wahnsinnig werden, delirieren, faseln.

ilbarionàre , vrb: irbarionare Definition èssere a irbariones, coment’e candho unu sentit dolore forte meda o portat sa callentura arta e foedhat chentza ischire mancu su chi est naendho; nàrrere cosas chi est ladinu ca no funt sa beridade Synonyms e antonyms desatinai, fadhotai, ferionai, irvariolare, iscassoletare, istantariare, sciolloriai, strolicai Sentences no ti sègheras chi ses irrocandhe, o irbarionandhe ses?! ◊ fiza tua est fachendhe su dovere suo, mischinedha: ite ses, irbarionandhe a nàrrere custas cosas?! Etymon srd. Translations French délirer, radoter English to rave Spanish delirar Italian delirare, farneticare German irrereden, phantasieren.

irbariàre , vrb: irvaliare, irvariare, isvariare Definition essire dae tinu, no arrexonare prus, essire macu deunudotu; dhu narant fintzes in su sensu de fàere atentzione a ccn. àtera cosa po abbacare dolore, dispraxere, afrigimentu Synonyms e antonyms ammachiae, dessessire, fatzellare, ibariae, ilgirare, iscansae, issentire, istinare, vogliare / disaviare, istrabiare 1 | ctr. atinai, atoare Sentences medas imbriagos irvàriant ◊ sas frebbas lu faghent isvariare ◊ sempre sàbia e prudente ses istada ma custa bolta ses isvariendhe ◊ sa vetzesa lu fit irvalianne ◊ totu su tempus colatu in galera l'at irvaliatu ◊ azummai ndhe irbàriat de su dannu chi at tentu in famíllia 2. at cumpresu cantu mannu fit su dolore suo e at chircadu de l'irbariare nàndheli cosa ◊ aggràssias chi mi sezis imparandhe: sinono s'àsiu mi diat irbariare! Etymon spn. Translations French délirer, devenir fou English to go mad, to rave Spanish desvariar Italian vaneggiare, impazzire German irrereden, verrückt werden.

irbasolàre , vrb: irvasolare Definition nàrrere isciolórios, cosas chentza fundhóriu, de pagu sustàntzia Synonyms e antonyms ibentiare, illeriare Sentences candho giuchent una tassa de binu, sos ómines istant irbasolandhe e ripetindhe sa matessi laredha ◊ dàssalu irbasolare, chin custos issudhos chi si nch'est cravandhe in conca! Etymon srd. Translations French délirer English to rave Spanish desvariar, vanear, disparatar Italian vaneggiare German irrereden.

issentíre , vrb Definition pèrdere su sentidu, nau fintzes in su sensu de provare unu dolore, unu dispraxere, un'ifadu mannu malu a padire o pistighíngiu, ispédhiu, disígiu forte Synonyms e antonyms ammachiae, arrabbidare, arrabiai, dischissiare, delliriare, fadhotai, irbariare, ischisciai 1 Sentences est issentindhe a dolore de dentes ◊ so issentindhe de custu manighinzu ◊ a sos duos annos dae su protzessu si est issentidu e nche l'ant tzacadu a manicómiu ◊ cudhos zogos bellos a bèndhere mi faghiant issentire ◊ sos candhidados sunt totu issentindhe in chirca de votos!◊ sos batos sunt issentindhe, a màulos, ca ant leadu fragu de peta! Etymon srd. Translations French délirer English to rave Spanish delirar Italian delirare German irre sein.

istantariàre , vrb: istenteriai, istenteriare, istintiriare, stenteriai Definition est su chi faet unu candho portat unu dolore deasi forte chi agiummai perdet su sentidu, nau fintzes in su sensu de si ammachiare; foedhandho de is bècios, nàrrere isciolórios, istare foedhandho chentza cabu Synonyms e antonyms abbadherigare, ammustèlchere, dilmagiare, disimainai, ildimajare, sdemmaniai / desatinai, fadhotai, ilbarionare, iscassoletare, sciolloriai, strollicai Sentences una pitzinna si fit istintirià e no boliat bídere a nessunu, babbu e mamma sos peus de totu! ◊ su soi de su mesi de arxou istentériat is cristianus e is béstias (S.D'Arco) Etymon srd. Translations French délirer English to rave Spanish delirar, desvariar Italian farneticare, delirare German irrereden.

istroligàre , vrb: astrolicare, istrollogare, strolicai Definition foedhare credendho a is astros, a intzertu, foedhare a s'afaiu, nàrrere istrolichéntzias, nàrrere o istare naendho istrollogos Synonyms e antonyms schiribitzai / illeriare, istralobbiare / iscassoletare, istantariare, sciolloriai Etymon itl. Translations French délirer, radoter, prédire l'avenir English to foretell, to rave Spanish delirar, desvariar Italian farneticare, strologare German irrereden, sich den Kopf zerbrechen über.

variài , vrb: bariare, variare Definition cambiare, fàere o essire diferente; pèrdere su tinu, diventare macu druche (no de manicómiu), àere pagu firmesa in su fàere; nau de cosa chi s'ischit, essire de mente Synonyms e antonyms disvariai / iscasciuletare, vacillare / ilmentigare, iscadèssere Sentences cantaint, ballaint, ridiant e variaint de cussa manera sos anneos (T.Cherchi) 2. no apo ischidu su chi m'est costau ca fio galu in sonnos variendhe (P.Piga)◊ nd'est essiu foras de sèi e vàriat e no est cosa de ndi fai contu! ◊ candho unu est comintzandhe a variare in conca no atinat, s'arrejonu no afilat e no ghirat su faedhu 3. lu tenia in mente ma poscas mi ch'est variadu ◊ pro no ti che variare, iscriedila, sa cosa! Etymon itl. Translations French changer, délirer English to vary, to rave Spanish variar, desvariar Italian variare, delirare German ändern, irre sein.