abejài , vrb Definition
pentzare meda o èssere apedhiau a calecuna cosa (giogu, trebbalu, àteru), agiummai maniàticu
Sentences
ma lah ca est abejau cun cussa loredha, lah!…
Translations
French
se fixer
English
to be a stickler
Spanish
tener manía
Italian
avére una fissazióne
German
eine fixe Idee haben.
acussolzàre, acussorgiài, acussorgiàre , vrb: acussorjare,
acussorxai,
acussorzare,
acutzorgiai,
cussorzare Definition
fàere cussòrgia, pònnere o istare a cussòrgia in calecunu logu (ma fintzes nau po gente chentza bestiàmene), portare su bestiàmene a una cussòrgia a pàschere calecunu tempus
Synonyms e antonyms
aposentae,
assemidare
| ctr.
iscussorjare
Sentences
is pastores in su cumunale si acussòrgiant agantu ant connotu ◊ is Seulesus si fuant acutzorgiaus in custus tretus
2.
sa musca detadora est una musca acussorgiada pruschetotu in is coiles
Etymon
srd.
Translations
French
s'établir,
se fixer
English
to settle
Spanish
establecerse,
asentarse
Italian
stanziarsi
German
sich niederlassen.
atacitài , vrb: tacitai Definition
pònnere is tacitas, is bullitas
Synonyms e antonyms
acioae,
aciolai,
apunciai,
imbullitare,
impuncitai,
intzoare,
puntzare,
puntzitare
Etymon
srd.
Translations
French
fixer avec des clous
English
to nail
Spanish
tachonar
Italian
imbullettare
German
mit Zwecken befestigen.
fisciài , vrb: afissare,
fissai,
fissare Definition
pònnere firmu, chi abbarret firmu; abbaidare a firmu, cun ogos firmos, a sa sighia a sa matessi cosa; decídere o istabbilire calecuna cosa (es. die, mese, una paga o àteru)
Synonyms e antonyms
firmai
Sentences
sa presa de sa currente cheret fissada a su muru
2.
sos ojos mios, che làmpanas atzesas, fissaiant sena mòvere rista sa gianna de sos ballos ◊ a bortas sa maladia de s'ogu naschiat candho una pressona fissàt unu mortu ora meda
3.
a it'ora at fissau sa riunioni su síndigu? ◊ a duchentos francos s'una su preju 'e sa pischedha est fissau (D.Ziranu)
Etymon
spn.
fijar
Translations
French
fixer
English
to fix
Spanish
fijar,
establecer
Italian
fissare
German
befestigen,
fixieren,
starren,
fixieren,
festlegen.
inclavài, inclavàre , vrb: incravai,
incravare,
ingravare Definition
pònnere is craos, firmare cun is craos, nau mescamente de Cristos o de unu apicau a sa grughe; firmare, agguantare firmu coment'e ponendho craos
Synonyms e antonyms
crocifissare
/
ciaitare,
cravillai,
inciaire,
incravillai,
ingiaitare,
obbilai
| ctr.
isclavai
Sentences
de Deus su Fizu divinu su mundhu at créfiu salvare candho in sa rughe si est lassau incravare (G.Caddeo)◊ su buginu dh'abbrancat una manu po si dha incravai ◊ po ti èssi postu tanti amori ti dh'as bófiu incravai
2.
citu, no musciat, incravau in fundu de s'errori
Etymon
srd.
Translations
French
crucifier,
enfoncer,
fixer
English
to crucify,
to hammer
Spanish
crucificar,
enclavar
Italian
crocifìggere,
confìggere
German
kreuzigen,
annageln.
isperelàre , vrb Definition
abbaidare giaendho atentzione meda, agiummai coment'e perdendho is ogos
Synonyms e antonyms
disocrare
Sentences
duritamus isperelendhe sos cunzados nostros
Etymon
srd.
Translations
French
fixer
English
to stare
Spanish
clavar la vista
Italian
guardare fisso
German
starren.
lóru , nm: lou,
lovru Definition
corria longa de pedhe de bulu a una pígiu, lada unos duos o tres centímetros, po acapiare su giuale a is corros de is boes (si narat fintzes de una genia de fune ladita de pramma, téssia cun tres codriolas prus fines): lovru est a logos su chi aterue narant presorzu, lióngiu / min. loritu = corria de pedhe; tirare sos loros = pònnere in galera
Synonyms e antonyms
cinsòrgia,
cussorza 1
Sentences
milli isperas atzendhent in su coro a su massaju chi at prontu aradu, loru e redinaju e su giú e s'abba est isetendhe (F.Sechi)
2.
cussa est zente de malu loru, a boche àere postu a un'ala sentza ischire mancu proite!
3.
sa cresura de su tempus at brincau po istuturare lovros, po truncare su chircu de sa timória (G.Brocca)
Surnames and Proverbs
smb:
Loru
Etymon
ltn.
lorum
Translations
French
courroie de cuir pour fixer le joug aux cornes
English
yoke strap
Spanish
rolla
Italian
giuntóia
German
Zugstrang.