abejài , vrb Definition pentzare meda o èssere apedhiau a calecuna cosa (giogu, trebbalu, àteru), agiummai maniàticu Sentences ma lah ca est abejau cun cussa loredha, lah!… Translations French se fixer English to be a stickler Spanish tener manía Italian avére una fissazióne German eine fixe Idee haben.
acussolzàre, acussorgiài, acussorgiàre , vrb: acussorjare, acussorxai, acussorzare, acutzorgiai, cussorzare Definition fàere cussòrgia, pònnere o istare a cussòrgia in calecunu logu (ma fintzes nau po gente chentza bestiàmene), portare su bestiàmene a una cussòrgia a pàschere calecunu tempus Synonyms e antonyms aposentae, assemidare | ctr. iscussorjare Sentences is pastores in su cumunale si acussòrgiant agantu ant connotu ◊ is Seulesus si fuant acutzorgiaus in custus tretus 2. sa musca detadora est una musca acussorgiada pruschetotu in is coiles Etymon srd. Translations French s'établir, se fixer English to settle Spanish establecerse, asentarse Italian stanziarsi German sich niederlassen.
atacitài , vrb: tacitai Definition pònnere is tacitas, is bullitas Synonyms e antonyms acioae, aciolai, apunciai, imbullitare, impuncitai, intzoare, puntzare, puntzitare Etymon srd. Translations French fixer avec des clous English to nail Spanish tachonar Italian imbullettare German mit Zwecken befestigen.
fisciài , vrb: afissare, fissai, fissare Definition pònnere firmu, chi abbarret firmu; abbaidare a firmu, cun ogos firmos, a sa sighia a sa matessi cosa; decídere o istabbilire calecuna cosa (es. die, mese, una paga o àteru) Synonyms e antonyms firmai Sentences sa presa de sa currente cheret fissada a su muru 2. sos ojos mios, che làmpanas atzesas, fissaiant sena mòvere rista sa gianna de sos ballos ◊ a bortas sa maladia de s'ogu naschiat candho una pressona fissàt unu mortu ora meda 3. a it'ora at fissau sa riunioni su síndigu? ◊ a duchentos francos s'una su preju 'e sa pischedha est fissau (D.Ziranu) Etymon spn. fijar Translations French fixer English to fix Spanish fijar, establecer Italian fissare German befestigen, fixieren, starren, fixieren, festlegen.
inclavài, inclavàre , vrb: incravai, incravare, ingravare Definition pònnere is craos, firmare cun is craos, nau mescamente de Cristos o de unu apicau a sa grughe; firmare, agguantare firmu coment'e ponendho craos Synonyms e antonyms crocifissare / ciaitare, cravillai, inciaire, incravillai, ingiaitare, obbilai | ctr. isclavai Sentences de Deus su Fizu divinu su mundhu at créfiu salvare candho in sa rughe si est lassau incravare (G.Caddeo)◊ su buginu dh'abbrancat una manu po si dha incravai ◊ po ti èssi postu tanti amori ti dh'as bófiu incravai 2. citu, no musciat, incravau in fundu de s'errori Etymon srd. Translations French crucifier, enfoncer, fixer English to crucify, to hammer Spanish crucificar, enclavar Italian crocifìggere, confìggere German kreuzigen, annageln.
isperelàre , vrb Definition abbaidare giaendho atentzione meda, agiummai coment'e perdendho is ogos Synonyms e antonyms disocrare Sentences duritamus isperelendhe sos cunzados nostros Etymon srd. Translations French fixer English to stare Spanish clavar la vista Italian guardare fisso German starren.
lóru , nm: lou, lovru Definition corria longa de pedhe de bulu a una pígiu, lada unos duos o tres centímetros, po acapiare su giuale a is corros de is boes (si narat fintzes de una genia de fune ladita de pramma, téssia cun tres codriolas prus fines): lovru est a logos su chi aterue narant presorzu, lióngiu / min. loritu = corria de pedhe; tirare sos loros = pònnere in galera Synonyms e antonyms cinsòrgia, cussorza 1 Sentences milli isperas atzendhent in su coro a su massaju chi at prontu aradu, loru e redinaju e su giú e s'abba est isetendhe (F.Sechi) 2. cussa est zente de malu loru, a boche àere postu a un'ala sentza ischire mancu proite! 3. sa cresura de su tempus at brincau po istuturare lovros, po truncare su chircu de sa timória (G.Brocca) Surnames and Proverbs smb: Loru Etymon ltn. lorum Translations French courroie de cuir pour fixer le joug aux cornes English yoke strap Spanish rolla Italian giuntóia German Zugstrang.