afangàre , vrb Definition
calare a fundu in su ludu
Synonyms e antonyms
aciufae,
afundae,
afungai 1
Sentences
in cussu terrinu no timo de che afangare
Etymon
srd.
Translations
French
enfoncer
English
to sink
Spanish
hundirse en el lodo
Italian
affondare nel fango
German
in den Schlamm einsinken.
clavài , vrb: aclavare,
clavare,
crare 1,
cravae,
cravai,
cravare,
cravari Definition
pònnere craos o intrare coment'e craos; fàere intrare a fortza, o intrare a fortza o in logu chi no si depet; pònnere o istare firmos coment'e incravaos (e deosi fintzes impressare); lòmpere, giare a pitzu de ccn. o a calecuna cosa, iscúdere, imbolare, trummentare, brigare / cravau! = frimmu! asseliadu!
Synonyms e antonyms
ciaitare,
cravitare,
inciaire,
inclavai,
incravillai,
incraitare,
obbilai
/
criviri,
fichire,
intrare,
istichire,
tzacare
/
furriai,
isciúdere,
lòmpere
2.
a Cristus dhi ponint una corona de ispina in conca, cravendidha a forti ◊ fuit cravandosiche in s'abba ◊ ube tiàulu ti nche ses cravau? ◊ cun sa picioca, comenti si seus bistus si seus cravaus apari, eus incarrerau a si basai chi no si ndi podiaus prandi!
3.
s'est cravara ananti a issu ◊ cravau ingunis abarra!
4.
su cani s'est cravau a su malloru ◊ po dhui acostai, cussu dimóniu si cravat che unu cani! ◊ fut unu murrúngiu de cani fertu chi fut po si cravai ◊ ant cravau perda a crobitura ◊ ant cumenciau a si pigari foedhos, a brigari e peri a si cravari
Etymon
srd.
Translations
French
enfoncer
English
to hammer
Spanish
clavar
Italian
confìggere,
conficcare,
ficcare
German
einschlagen,
einrammen.
ficàre , vrb Definition
pesare, pònnere istrantagiau, prantau, pesaresindhe istrantàgiu, pesaresindhe de letu sanandho de ccn. maladia
Synonyms e antonyms
arritzare,
fichire,
istantargiai,
pesai,
pònnere,
sanai
| ctr.
crocai,
incruai
Idioms
csn:
ficare de renes = andai mellus, assusai, tènniri prus pagu abbisòngius; ficare simpatia, ódiu a unu = ghetai, pònnere, àere, muntènnere simpatia, ódiu a unu; ficare che preneta = incravai de no si mòviri prus; ficare dentes a una cosa = intràreli dentes, resessire a la segare a dentes, a ndhe istacare unu mossu
Sentences
ficadindhe ritzu, ca corcadu no andhat bene a fàghere custa cosa! ◊ ficare unu furcarzu, unu rocu, puntzas in su muru ◊ si l'at cotadu suta, gherrendhe, e li at ficadu sos benugros in mata
2.
una die non ficheis piús e nos lasseis pro sempre ◊ gasi giompant a cras e chi si fichent! ◊ si fico dae letu isto in terra frundhidu
Translations
French
ériger,
enfoncer,
s'élever
English
to erect,
to hammer,
to get up
Spanish
erigir,
hincar,
levantarse
Italian
erìgere,
conficcare,
alzarsi
German
errichten,
einschlagen,
aufstehen.
fichíre, fichíri , vrb Definition
pesare, pònnere prantau, pesaresindhe istrantàgiu, in pei; istichire, pònnere aintru de ccn. cosa a fortza, a incracadura
Synonyms e antonyms
arritzare,
clavai,
ficare,
fíchere,
incasciae,
incotzigare,
istichire,
pesai,
pichire,
tzacare
| ctr.
arrúiri,
colcare
/
bocare
Idioms
csn:
fichirisí un'idea in conca = tzacaresiche o pònneresi carch'idea in conca; fichire in bonu = ghetai géniu, pònnere amore, leare a bon'ogru; fichire in malu = tènniri malu sànguini a unu, tènniri tírria; èssere comente la fichit = comente l'afilat, acomenti dha pigat; fichire a oju = castiai cun disígiu; fichirebbei su cúcuru (in calecuna cosa)= perderebbei ma sighire a triballare, a fàghere su matessi
Sentences
fíchidi reu e iscúltami bene! ◊ Giuanne no podet fichire a nudha ca est freadu ◊ candho est essidu su zuighe si ndhe sunt totugantos fichidos ◊ apenas fichidu, intendhet sas ancas modhes, azummai a tremuledha ◊ fichimus turres e digas
2.
de sa brigúngia, si nci est fichiu in s'istampu prus piticu ◊ at fichidu unu giau in su muru ◊ fichirinci is didus in buca e circa de ndi caciai totu!
3.
cussu nci fichit su nasu in dónnia cosa ◊ si ficheit in conca s'idea de l'apostare tota note pro l'agatare ◊ bi l'at fichida in bonu e lu giughet in pranta de manu ◊ bi l'at fichida in malu e calesisiat cosa fatat no li aggradat ◊ sa zente est comente la fichit: boga sa fama e drommi! ◊ cudha peta fit calda calda chi cheriat fichida a oju pro su fiagu bellu chi teniat ◊ su pastore a bortas faghet annadas bonas e ballanzat, a bortas bi fichit su cúcuru e ndhe perdet sacu e sale
Etymon
itl.
ficcare
Translations
French
se lever,
enfoncer
English
to stand up,
to stick
Spanish
levantarse,
clavar,
hincar
Italian
alzarsi in pièdi,
conficcare
German
aufstehen,
einschlagen.
inclavài, inclavàre , vrb: incravai,
incravare,
ingravare Definition
pònnere is craos, firmare cun is craos, nau mescamente de Cristos o de unu apicau a sa grughe; firmare, agguantare firmu coment'e ponendho craos
Synonyms e antonyms
crocifissare
/
ciaitare,
cravillai,
inciaire,
incravillai,
ingiaitare,
obbilai
| ctr.
isclavai
Sentences
de Deus su Fizu divinu su mundhu at créfiu salvare candho in sa rughe si est lassau incravare (G.Caddeo)◊ su buginu dh'abbrancat una manu po si dha incravai ◊ po ti èssi postu tanti amori ti dh'as bófiu incravai
2.
citu, no musciat, incravau in fundu de s'errori
Etymon
srd.
Translations
French
crucifier,
enfoncer,
fixer
English
to crucify,
to hammer
Spanish
crucificar,
enclavar
Italian
crocifìggere,
confìggere
German
kreuzigen,
annageln.
intzudhíre , vrb Definition
intrare unu pagu a fortza in logu malu, difícile, de malesa, de gente meda
Synonyms e antonyms
atzutzudhire,
fichire,
ifertzire,
imbèlghere,
incotzigare,
infruncuai,
intzutzudhire
Sentences
no ti agatant mai in posse: no isco inue ti che intzudhis! ◊ si che intzudhiat in totue fintzas si no bi aiat logu ◊ si no intzudhis, cun totu custas màchinas no colas mai! ◊ a ue ses intzudhindhe: no bides chi no che at logu?!
Etymon
srd.
Translations
French
enfoncer,
s'introduire,
se faufiler
English
to hammer,
to enter,
to slip in
Spanish
clavar,
introducir
Italian
conficcare,
introdursi,
intrufolarsi,
ficcarsi
German
einschlagen,
sich einschleichen,
sich bringen.
stichíri , vrb: istichire* Definition
pònnere aintru de calecunu istrégiu o de logu, mescamente a fortza, a istibbidura; bestire, pònnere in pitzu unu bestimentu
Synonyms e antonyms
fichire,
incracai,
intrae,
istibbire
/
bestire
| ctr.
bocare
Sentences
nci stichint in su grutoni, istuant totu su bagàgliu e nci passant unu bellu arroghedhu de tempus ◊ si tenit gana mala, stichidhi su didu a sa cannarotza, ca bis ca dhi passat!
2.
stichidinci in pressi sa bestimenta! ◊ stichiminci sa giacheta, ca dèu no ci arrennèsciu!
Translations
French
enfoncer,
fourrer
English
to drive,
to wear
Spanish
hincar,
clavar
Italian
ficcare,
introdurre
German
stecken,
hineinstecken.