ammàchiu , nm Definition
cosa o unu chi faet ammachiare de cantu praghet o de cantu est bellu: nau a befa o in cobertantza, su contràriu / tènniri a. po unu = èssere ammachiados, alluscados pro unu
Synonyms e antonyms
abbaradhamentu,
dischíssiu
2.
coromeu carigadu, ses un'ammàchiu!…
Etymon
srd.
Translations
French
enchantement,
folie,
tocade
English
madness,
spell,
infatuation
Spanish
encanto,
chaladura
Italian
incanto,
follía,
infatuazióne
German
Zauber,
Wahnsinn,
Schwärmerei.
dischíssiu , nm Definition
su dischissiare, su issentire, fàere a tropu coment'e ammachiandhosi
Synonyms e antonyms
ammàchiu,
dellíriu,
irbariamentu,
macheine
/
ttrs. mancantumu
Sentences
atentu chi ti ponet in dischíssiu, su pipare! ◊ una pena so sufrindhe chi mi picat a dischíssiu: mi est che seu cussumindhe…◊ mancari pilicanu, mi picant a dischíssiu sas penas de s'amore! ◊ sos puzones sunt piliendhe a dischíssiu ◊ bintos dae sa música a dischíssiu che a sos ursos ballant e s'istentant
Etymon
spn.
desquicio
Translations
French
folie,
démence
English
madness
Spanish
demencia,
locura
Italian
insània,
demènza,
ammattiménto
German
Wahnsinn.
fogiúdu , agt: fozudu Definition
chi portat fògia, nau de cambu, de mata
Synonyms e antonyms
fogidu,
follosu
| ctr.
ifogiu
Sentences
sos brufularzos sunt afitianados a sos úlumos fozudos (Q.Falchi)
Etymon
srd.
Translations
French
folié
English
leafy
Spanish
foliáceo
Italian
foglìfero
German
Blätter.
iscasciúmine , nm: iscassiúmine Synonyms e antonyms
iscàsciu,
machímene
Sentences
sunt sas virtudes chi meritant importàntzia, e no tzertos istrambos iscasciúmines! (Piga)◊ sa zente a bídere cuss'ómine tontu cret a iscasciúmine ◊ si mustras carchi printzípiu de iscassiúmene ti che lampo a foras! ◊ custas randhinadas sunt che a sos iscassiúmenes de sos betzos
Etymon
srd.
Translations
French
folie
English
madness
Spanish
locura
Italian
pazzìa
German
Wahnsinn.
iscassiadúra , nf Definition
su iscassiare
Synonyms e antonyms
iscansadórgiu
/
ischissiadura
2.
sos duos zòvanos ant passadu un'annu de passione e de iscassiadura
Etymon
srd.
Translations
French
folie
English
deviation,
going mad
Spanish
enloquecimiento
Italian
deviazióne,
impazziménto
German
Ablenkung,
Verrücktwerden.
ischíssiu , nm: schísciu 1 Definition
dellíriu, dolore, praxere, cuntentesa manna a ammachiadura; cosa de papare licante meda / a i. = a ammachiadura, a machine, a meda
Synonyms e antonyms
dischíssiu*,
ilgiru,
iscàsciu,
iscassiadura,
schissiori
/
cuntentesa,
prégiu
/
bràtzimu
Sentences
mi portas ancora ischíssius de beranu in cust'atóngiu ◊ su pallone dhi pigat a ischíssiu
3.
su pisci arrustiu mi praxit a ischíssiu!
Translations
French
folie,
extravagance
English
insanity,
weirdness
Spanish
locura
Italian
follìa,
stravaganza
German
Wahnsinn,
Überspanntheit.
macheíne , nm: machine,
machini Definition
pecu mannu de su cumportamentu de sa persona chi ammostat de no portare capia, de no cunsiderare is cosas, de èssere chentza igudítziu, pagu abbista; css. fata o nada pagu sàbia, fintzes cosighedha de pagu importu
Synonyms e antonyms
machíghine,
machímene
| ctr.
sabidoria,
sabine
Idioms
csn:
a m. = a meda, a fuliadura, a malistropiadura, o fintzas chentza zudíssiu; essíreche in machines = nàrriri iscimprórius, acabbai nendi tontesas, essiri in coranta mois; catzare su m.= lassai de fai tontesas, imparai a no fai tontesas, iscrammentai
Sentences
machine si niat, custu, sempre zoghendhe!…◊ su machine est de trinta ses zenias e tue l'as leadu 'e trinta sete! (Sassu)◊ ista mudu e lassa sos machines! ◊ che ingullit pro bonos totu sos machines chi intendhet ◊ ti lu catzat su machine si leas su ferru ingrujadu a manos!…◊ ponindhe fatu a su machine tou no mi apo fatu sas fainas ◊ su macheine unu filu at de picare!
2.
at brigau po machines
3.
los istimaiat a machine ◊ in campu bi fit s'antunna a machine
Surnames and Proverbs
prb:
de machine e poesia ognune at sa parte sua ◊ su machine alligatu est peus de su naturale
Etymon
srd.
Translations
French
folie,
sottise
English
madness,
nonsense
Spanish
locura,
desatino
Italian
pazzía,
dissennatézza,
scemènza
German
Wahnsinn,
Unsinn,
Unverstand,
Dummheit.
machiòre, machiòri , nm Definition
pecu mannu de su cumportamentu de sa persona chi ammostat de no portare capia, de no cunsiderare is cosas, de èssere chentza giudítziu, pagu abbista; css. fata o nada pagu sàbia; dannu fatu chentza dhue pentzare bene, faendho a sa maconatza
Synonyms e antonyms
desatinu,
lochesa,
locura,
macheine,
mancantésimu,
mediori
/
travessura
Idioms
csn:
piàchere a m. = pràxiri meda; bogai is machioris de conca a unu = catzàreli su machine, currèzerelu, iscarmentàrelu
Sentences
est unu machiori solu a dhu pentzai chi un'ómini de otanta annus bandit a si cojai cun d-una picioca de dexiotu! ◊ mancu mali chi no dhi est benniu su machiori de bociri custa puru!
Etymon
srd.
Translations
French
folie,
sottise
English
craziness
Spanish
locura
Italian
pazzía,
dissennatézza,
scemènza
German
Wahnsinn,
Unsinn,
Unverstand,
Dummheit.
mediòre, mediòri , nm Definition
su èssere médios, macos, su pentzare, nàrrere o fàere cosas macas
Synonyms e antonyms
machiore
/
badhinzu,
imbadhinzu,
ingadheinzu,
loinu,
luinore
Sentences
bogadindedhu su mediori de conca!
Etymon
srd.
Translations
French
folie
English
madness
Spanish
locura
Italian
follìa
German
Wahnsinn.